12056

Türkiye'de antepfıstığı meyvelerinde zararlı ve yararlı olarak bulunan chalcidoid arıların (Hymenoptera: Chalcidoidea) ergin ve larvalarının tanımları ve bunların ilişkileri

Türkiye’de antepfıstığı meyvelerinde zararlı ve yararlı olarak bulunan Chalcidoidea üst familyasına giren arıların (Hymenoptera) ergin ve larvalarının tanımları yapılmıştır. Bu türler için teşhis anahtarı oluşturulmuştur. Bu türlerden Megastigmus pistaciae Walker (Hymenoptera: Torymidae), Eurytoma plotnikovi Nik. (Hymenoptera: Eurytomidae) zararlı türler olarak; Eurytoma pistaciae (Rond.) (= setigera Mayr) (Hymenoptera: Eurytomidae) M. pistaciae’nın, Gugolzia karadagae Doğanlar & Doğanlar (Hymenoptera: Pteromalidae) ise E. plotnikovi’nin parazitoidi olarak belirlenmiştir. Bu türlerin ülkemizdeki dağılış yerleri, ekonomik önemleri ve biyolojileri hakkında kısa bilgiler verilmiştir.

Descriptions of adult and larvae of the pistachio seed pests and useful chalcidoid wasps (Hymenoptera: Chalcidoidea) and their relationships in Turkey

The adults and larvae of the pest and parasitoid species (Hymenoptera: Chalcidoidea) living in pistachio seeds from Turkey were described. An identification key for the species was provided. From the species, Megastigmus pistaciae Walker (Hymenoptera:Torymidae) and Eurytoma plotnikovi Nik. (Hymenoptera: Eurytomidae) are the pest ones, and Eurytoma pistaciae (Rond.) (= setigera Mayr) (Hymenoptera: Eurytomidae) as a parasitoid of M. pistaciae, and Gugolzia karadagae Doğanlar & Doğanlar (Hymenoptera: Pteromalidae) as parasitoid of E. plotnikovi were found. Distribution in Turkey, economic importance and biology of the species were given.

PDF

___

Basirat, M. & H. Seyedoleslami, 1998. Distribution, importance and biology of univoltine pistachio seed wasp Eurytoma plotnikovi Nikoloskaya in Isfahan province Proceeding of the 13th Iranian Plant Protection Congress, Volume 1, Karaj. p. 114.
Basirat, M. & H. Seyedoleslami, 2000. Biology of pistachio seed wasp in Isfahan province, Iran. Journal of Science and Technology of Agriculture and Natural Resources, 4 (1): 137-148.
Bentley, W. J., R. H. Beede, K. M. Dane & D. R. Haviland, 2007. UC IPM Pest Management Guidelines, Pistachio. UC ANR Publication, 3461, pp. 3.
Bodenheimer, F. S., 1941. Die Agrar-und Forst-Schaedlinge Insecten mit deren bekaempfungen in der Turkei. Çeviri: N. Kenter, 1958. Türkiye’de Ziraate ve Ağaçlara Zararlı olan Böcekler ve Bunlarla Savaş Hakkında Bir Etüt. Bayır Matbaası, Ankara, pp.159-160.
Braham, M., 2005. Management of the pistachio seed wasp Eurytoma plotnikovi Nikolskaya (Hymenoptera, Eurytomidae) in Tunisia: Integration of pesticide sprays and other means of control. International Pest Control, 47 (6): 319-324.
Çanakçıoğlu, H. & T. Mol, 1998. Orman Entomolojisi, Zararlı ve Yararlı Böcekler. İ. Ü. Orman Fakültesi Yayınları, Fakülte No: 451, 395 s.
Çelik, M. Y., 1975. Gaziantep İlinde antepfıstığının zararlıları ve bunların faydalı böcekleri üzerinde çalışmalar. Gıda-Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı, ZMZKGM, Bitki Koruma Araştırma Yıllığı (Özet), 9: 43-44.
Doğanlar, M. & O. Doğanlar, 2008. Review of the species of Gugolzia Delucchi and Steffan (Hymenoptera: Pteromalidae) in Europe and Turkey, with description of new species. Turkish Journal of Zoology, (Tübitak) (in press).
Doğanlar, M. & H. Çam, 1991. The species of Eurytoma IIIiger with two-three strong setae on hind tibiae from Türkiye and description of a new species from Tokat, Türkiye (Hymenoptera: Eurytomidae). Türkiye Entomoloji Dergisi, 15: 143-151.
Doğanlar M., S. Karadağ & Z. Mendel, 2008. Pest status of the pistachio seed wasp, Eurytoma plotnikovi Nik. (Hym., Eurytomidae) on several varieties of Pistacia vera in Gaziantep province, Turkey, and in Israel. Phytoparasitica (in press).
Düzgüneş, Z., 1968. Bahçe Bitkilerinde Özel Zararlılar. Ankara Üniversitesi Basımevi, Ankara, 208 s.
Günaydın T., 1978. Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde Antepfıstıklarında Zarar Yapan Böcek Türleri, Tanımları, Yayılışları ve Ekonomik Önemleri Üzerinde Araştırmalar. E. Ü. Zir. Fak. Ent. Zir. Zool. Kür. (Uzmanlık tezi), 113 s.
Iğdır, R.,1946. Fıstık İç Kurdu (Eurytoma pistacia). Ziraat Dergisi, 77-78: 49-51.
İleri, M. & M. Ayfer, 1954. Antepfıstığı (Pistacia vera) zararlı ve hastalıkları. Adana Zirai Mücadele Enstitüsü Yayınları No: 11, 25 s.
Jarraya, A.& J. Bernard, 1971. Premières observations bioécologiques sur Megastigmus pistaciae en Tunisie. Annales de l'Institut National de Recherche Agrononomique Tunisie, 44 (3): 1-28.
Jarraya, A. & T. Helali, 1978. Contribution to the study of the insect fauna of pistachio. On the spatial distribution of Megastigmus pistaciae Walk. (Hym. Torymidae) and of Eurytoma plotnikovi Nik. (Hym. Eurytomidae) in Tunisia. Bulletin des Recherches Agronomiques de Gembloux, 13 (3): 215-252.
Karadağ, S. & C. Mart, 2004. Antepfıstığı alanlarında zararlı olan meyve iç güvesi Schneidereria (=Recurvaria) pistaciicola (Danil.) (Lepidoptera: Gelechiidae)’nın bazı biyolojik özellikleri ve doğal düşmanlarının belirlenmesi. I. Bitki Koruma Kongresi (8-10 Eylül 2004), Samsun, (Özet). s. 123.
Mehmejad, M. R., 1999. The current status of the pistachio pests in Iran. In: Proceeding of XI. GREMPA Meeting on Pistachio & Almond, Turkey, Sep.1999, pp. 315-322.
Mavlyudov, M. O., 1990. Features of the developmental biology of Eurytoma plotnikovi Nik. in the southern Tadzik SSR, USSR. Izvestiya Akademii Nauk Tadzhikskoy SSR (Otdelenie Biologicheskikh Nauk), 1990 (1): 7-11.
Mourikis, P. A., A. Tsourgianni & A. Chitzanidis, 1998. Pistachio nut insect pests and means of control in Greece. Acta Horticulturae, Wageningen, 470: 604-611.
Nikol'skaya, M. N., 1934. List of chalcid flies reared in U.S.S.R. Bulletin of Entomological Research, 25 (1): 142.
Rafiei, Z., Z. Azdoo, H. Arefi & H. Mirdayoodi, 2006. Comparison of the density of Eurytoma plotnikovi on Pistacia atlantica in different cross genotypes in Markazi province. IV. International Symposium on Pistachios and Almonds, Tehran, Iran, 2006. ISHS Acta Horticulturae, 726: 123-128.
Rice, R. E. & T. J. Michallides, 1988. Pistachio seed chalcid, Megastigmus pistaciae Walker (Hymenoptera: Torymidae), in California. Journal of Economic Entomology, 81 (5): 1446-1449.
Ulu, O., A. Zümreoğlu & S. San, 1972. Ege Bölgesi’nde antepfıstığı zararlıları ile bunların parazit ve predatorleri üzerinde ön çalışmalar. Zirai Mücadele Yıllığı, 1972: 55.
Uygun, N., 1994. Bahçe Bitkileri Zararlıları, Ç.Ü. Ziraat Fakültesi, Ders Kitabı No: 26, Ç.Ü. Ziraat Fakültesi Ofset Atölyesi, Adana. 150 s.