Toros Göknarı, Abies cilicica (Antoine et Kotschy) Carrière’nın endemik bir zararlısı; Pityokteines marketae Knížek, (Coleoptera: Curculionidae, Scolytinae)
Türkiye’nin endemik ağaçlarından Toros göknarının [Abies cilicica (Antoine et Kotschy) Carrière] dünyadaki en doğal ormanları Güney Anadolu’da bulunmaktadır. İlk kez 1998 yılında Türkiye’de tespit edilen Pityokteines marketae Knížek, 1998 (Coleoptera: Curculionidae, Scolytinae) A. cilicica’nın yeni ve önemli bir zararlısıdır. Araştırma 2001–2010 yılları arasında Doğu Akdeniz Bölgesi’nde yürütülmüştür. Araştırmamızın konusunu P. marketae’nın Doğu Akdeniz Bölgesi’ndeki yayılışı, konukçuları, biyolojisi, zarar şekli ve ekonomik önemi oluşturmuştur. Çalışma sonucunda P. marketae Toros göknarı meşcerelerinde yaygın olarak bulunmakta ve önemli oranda ekonomik kayıplar meydana getirdiği tespit edilmiştir. Zararlı Adana, Kahramanmaraş, Mersin (Bozyazı, Erdemli, Gülnar, Mezitli, Silifke ve Toroslar ilçeleri) ile Niğde bölgelerinden ilk kez tespit edilmiştir. A. cilicica ssp. cilicica, Abies cilicica ssp. isaurica bu türün konukçu bitkilerini oluşturmaktadır. Türkiye için endemik olduğu belirlenen türün yılda iki döl verdiği gözlenmiştir. Böceğin ilk uçma döneminin Nisan ortası-Mayısın son haftasına, ikinci uçma döneminin ise Haziranın son haftası-Ağustos başlarına denk geldiği tespit edilmiştir. Çalışmada ayrıca Palaearctic bölgede bulunan Pityokteines türleri için kısa tanı anahtarı oluşturulmuştur
An endemic pest of Taurus fir, Abies cilicica (Antoine et Kotschy) Carrière; Pityokteines marketae Knížek, (Coleoptera: Curculionidae, Scolytinae)
Taurus fir, Abies cilicica (Antoine et Kotschy) Carrière is endemic to Turkey and it’s the largest native forest in the world has been naturally distributed in southern Turkey. Pityokteines marketae Knížek, 1998 (Coleoptera: Curculionidae, Scolytinae) is a new and the most important pests of A. cilicica. It was first recorded from southern Turkey in 1998. This research was carried out in order to determine distribution and biology of P. marketae in Eastern Mediterranean Region of Turkey between 2001–2010. At the end of the study, P. marketae were common and caused economically significant damage in Taurus fir forests of the Mediterranean region of Turkey. The pest is recorded first time from regions of Adana, Kahramanmaraş, Mersin (Bozyazı, Erdemli, Gülnar, Mezitli, Silifke and Toroslar district) and Niğde. The host species are Abies cilicica ssp. cilicica and A. cilicica ssp. isaurica. The species had 2 generations per year. The first mating season occurred from the mid-April to end of May and the second from end of July to beginnig of August. A short identification key for Pityokteines species in the Palaearctic zoogeographic region is also provided.
