2011

Soğan sak nematodu (Ditylenchus dipsaci) (Kühn, 1857)(Tylenchida: Anguinidae)' nun soğan (Allium cepa L.)' daki zararına , ekim zamanı ve populasyon yoğunluğunun etkileri

Amasya İli soğan ekim alanlarının % 54.09'unun Soğan sak nematodu (Ditylenchus dipsaci) ile bulaşık olduğu bilinmektedir. Yöre çiftçileri zararlı ile savaş amacıyla genellikle nematisit kullanımını tercih etmektedir. Ekim zamanının değiştirilmesi ile Soğan sak nematodunun bitkilerdeki zarar oranı üzerinde daha önce yapılmış çalışmaya rastlanmadığından, Amasya İli Suluova İlçesi Cürlü Köyünde, 1999 yılında tarla denemesi yürütülmüştür. Erken ekim parsellerinde hasat edilen bulaşık ve ölü bitki sayısı azalırken, sağlam bitki sayısı artmış ancak bu fark, istatistiksel açıdan önemli düzeyde bulunmamıştır. Erken ekim parselleri ile zamanında ekilen parseller arasındaki en büyük ve önemli fark ise $R_0$ üreme değerinde olmuştur. Ayrıca, laboratuvarda saksı denemeleri ile soğan fidelerine farklı düzeylerde D. dipsaci bireyi bulaştırılmış ve nematod populasyon yoğunluğu ile soğan bitkilerinin yaş ağırlıkları arasında polinominal bir ilişki olduğu saptanmıştır. Bitki başına 5 nematod verilmesi durumda bile, soğan yumrularının ağırlıkları belirgin olarak azalmıştır. Böylece, nematoddan kaynaklanan zarar ile populasyon yoğunluğunun sıkı bir ilişki içinde olduğu tarla ve laboratuvar koşullarında ortaya konmuştur.

Influence of planting date and initial population density on damage to onion (Allium cepa L.) caused by stem and bulb nematode (Ditylenchus dipsaci) (Kühn, 1857) (Tylenchida: Anguinidae)

It has known that, Ditylenchus dipsaci (Kühn, 1857) (Tylenchida: Anguinidae) was infested in onion growing areas in Amasya as a rate of 54. 09 %. Growers are using nematisids to control this nematode in general. Because there was not any record related planting date damage to onion caused by D. dipsaci, field experiment was conducted in Amasya, Suluova province in 1999. In the harvest, dead and infected plants were reduced and healthy plants were increased in early planting date plots, but there was not any statistical importance even for yield. The most and significant difference between early and on time planting date was found $R_0$. In addition, 5, 10, 20, 50 and 100 D. dipsaci were infected to onion seedlings as a pot experiments in laboratory conditions. After this research, polynomial relationship was observed between initial population densities and fresh plant weight. It was found significant yield losses although only 5 nematodes were infested. As a result of the field and laboratory observations, significant relationship was determined between population density and damage caused by D. dipsaci.

PDF

___

Anonymous, 2000. Suluova İlçesi, Meteoroloji Kayıtları. Amasya.
Barker, K. R., P. B. Shoemaker & L. A. Nelson, 1976. Relationships of initial population densities of Meloidogyne incognita and M. hapla to yield of tomato. Journal of Nematology. 8 (3): 232-239.
Crow, W. T., D. W. Dickson, D. P. Weingartner, R. McSorley & G. L. Miller, 2000. Yield reduction and root damage to cotton induced by Belonolaimus longicaudatus. Journal of Nematology, 32 (2): 205 209.
Decker, H., 1981. Plant Nematodes and Their Control (Phytonematology). Qmerind Publishing Co. Ptv. Ltd. New Delhi, 318-353.
DiVito, M., R. Crozzoli & N. Vovlas, 2000. Pathogenicity of Meloidogyne exiqua on coffea (Coffea arabica) in pots. Nematropica, 30 (1): 55-62.
Hooper, D.J., 1986 a. "Extraction of free-living stages from soil, 5-30". In: J. F. Southey (ed). Laboratory Methods for Work with Plant Parasitic Nematodes. Her Majesty's Stationery Office, London.
Hooper, D.J., 1986 b. "Extraction of nematodes from plant material, 51-59". In: J. F. Southey (ed). Laboratory Methods for Work with Plant Parasitic Nematodes. Her Majesty's Stationery Office, London.
Hussey, R. S. & H, R. Boerma, 1983. Influence of planting date on damage to soybean caused by Heterodera glycines. Journal of Nematology. 15 (2): 253-258.
Greco, N., 1993. Epidemiology and mamagement of Ditylenchus dipsaci on vegetable crops in Southern Italy. Nematropica, 23 (2): 247-251.
Johnson, A. W. & R. E. Motsinger, 1990. Effect of planting date small grain crop destruction, fallow and soil temperature on the management of Meloidogyne incognita. Journal of Nematology, 22 (3): 348-355.
Koenning, S. R., D. P. Schmitt & K. R. Barker, 1985. Influence of planting date on population dynamics and damage potantial of Pratylenchus brachyurus on soybean. Journal of Nematology, 17 (4): 428-434.
LaMondia, J.A., 2002. Broadleaf tobacco yield loss in relation to initial Globodera tabacum tabacum population density. Journal of Nematology, 34 (1): 38-42.
Mennan, S. & O. Ecevit, 2002. Farklı preparatların Ditylenchus dipsaci (Kiihn, 1857) (Nematoda: Tylenchida: Anguinidae) soğan ırkına karşı etkinliği üzerinde araştırmalar. O. M. Ü. Zir. Fak. Dergisi, 17 (1): 20-24.
Palo, A. V., 1962. Translocation and development of stem eelworm, Ditylenchus dipsaci (Kühn) in lucerne, Medicago sativa L. Nematologica, 7: 122-132.
Pehlivan, E. & E. Örümlü, 2003. Sanayi domatesinde Kök-ur nematodlan (Meloidogyne spp.) (Nemata: Heteroderidae)'ndan korunmak için ekim-dikim zamanının saptanması üzerinde araştırmalar. Türk. entomol. derg., 27 (4): 269-277.
Perez, E. E., J. D. Mueller & S. A. Lewis, 1996. Effect of planting date on population densities of Hoplolaimus columbus and yield of soybean. Journal of Nematology, 28 (4): 569-574.
Riggs, R. D., J. A. Wrather, M. Mauromoustakos & L. Rakes, 2000. Planting date and soybean cultivar maturity group affect population dynamics of Heterodera glydnes and all affect yield of soybean. Journal of Nematology, 32 (4): 334-342.
Roberts, P. A., S. D. Van Gundy & H. E. McKinney, 1981. Effects of soil temperature and planting date of wheat on Meloidogyne incognita reproduction, soil populations and grain yield. Journal of Nematology, 13 (3): 338-345.
Sayre, R. M. & W. B. Mountain, 1962. The bulb and stem nematode {Ditylenchus dipsad) on onion in Ontario. Phytopathology,, 52: 510-516.
Seinhorst, J. W., 1956. Population studies on stem eelworm Ditylenchus dipsad. Nematologica, 1: 159-164.
Seinhorst, J. W., 1970. Dynamics of populations of plant parasitic nematodes. Annu. Rev. Phytopathol., 8: 131-156.
Sipes, B. S. & D.P. Schmitt, 1989. Effect of planting date, alachlor, and fenamiphos on Heterodera glydnes development. Journal of Nematology, 21 (1): 33-41.
Tenente, R. C. V. & A. A. F. Ewans, 1992. Rearing large number of Ditylenchus dipsad inside fresh cougette fruits (Cucurbita pepo). Nematologia Brasileira, 16 (1): 27-34.
Viaerie, N. M. & G. S. Abawi, 1996. Damage threshold of Meloidogyne hapla to lettuce in 1 organic soil. Journal of Nematology, 28 (4): 537-545.
Yeates, G. W., 1972. Population studies on Ditylenchus dipsad (Nematoda:Tylenchida) in a Danish beech forest. Nematologica, 18: 125-130.
Yüksel, H., 1969. Ditylenchus dipsad Soğan Irkının Biyolojisi ile Zarar Şekli Üzerinde Araştırmalar ve Korunma Çareleri. Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Zirai Araştırma Enstitüsü, Araştırma Bülteni, No: 37, 58 s.