Mersin İli (Türkiye) bağ üretim alanlarında thrips (Thysanoptera) türleri, popülasyon değişimleri ve zarar oranlarının araştırılması

Bu çalışma Mersin İli (Türkiye) bağ alanlarında bulunan thrips (Thysanoptera) türlerinin tespiti, popülasyon değişimleri ve zarar oranlarını belirlemek amacıyla 2019 ve 2020 yıllarında yürütülmüştür. Çalışma sonucunda 14 Thysanoptera türü belirlenmiştir. En fazla tespit edilen tür Rubiothrips vitis (Priesner, 1933) (Thysanoptera: Thripidae) (%56) olmuş ve onu Mycterothrips tschirkunae (Yakhontov, 1961) (Thysanoptera: Thripidae) (%23) izlemiştir. Thrips erginleri en fazla oranda (%88) meyvelerde örneklenmiştir. Popülasyon takibi Hacıahmetli ve Bağcağız yörelerinde belirlenen iki bağ alanında yürütülmüştür. Rubiothrips vitis ve M. tschirkunae’nin popülasyon yoğunlukları olgun meyve döneminde yüksek bulunmuştur. Mersin İli genelinde bağlarda thrips beslenmesi nedeniyle üzüm meyvelerinde zarar oranı %10-15 arasında değişmiştir.

Anahtar Kelimeler:

Zarar, popülasyon yoğunluğu, thrips, Türkiye, bağ

Investigation of thrips (Thysanoptera) species, their population changes and damage rates in vineyards of Mersin Province (Türkiye)

This study was conducted to determine thrips (Thysanoptera) species, their population changes as well as damage rates in vineyard areas in Mersin Province (Türkiye) in 2019 and 2020. Fourteen Thysanoptera species were identified. Rubiothrips vitis (Priesner, 1933) (Thysanoptera: Thripidae) was found to be more common (56%). This pest thrips was followed by Mycterothrips tschirkunae (Yakhontov, 1961) (Thysanoptera: Thripidae) with the ratio of 23% in total adults. The adult thrips species were collected mostly from fruit (88%). Population changes of the two common thrips species was assessed in the two vineyards in Hacıahmetli and Bağcağız. Population densities of R. vitis and M. tschirkunae coincided with the mature fruiting period of the vines. Damage ratios on grape fruits due to thrips feeding varied between 10 and 15% in Mersin Province.

Keywords:

Damage, population density, thrips, Türkiye, vineyard,

PDF

___

Bora, T. & İ. Karaca, 1970. Kültür Bitkilerinde Hastalığın ve Zararın Ölçülmesi. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yardımcı Ders Kitabı Yayın No: 167, Ege Üniversitesi Matbaası, İzmir, 43 s (in Turkish).
Bournier, A., 1970. Principaux types de degats de thysanopterés sur les plantes cultivées. Annales du Zoologie et Ecologie Animale, 2 (2): 237-259.
Cengiz, F., 1974. İzmir ve Manisa Dolaylarında Bağlara Arız Olan Thysanoptera Türleri, Tanınmaları, Konukçuları, Zararları ve Tabii Düşmanları Üzerinde Araştırmalar. Türkiye Cumhuriyeti Tarım Bakanlığı Zirai Mücadele ve Zirai Karantina Genel Müdürlüğü Araştırma Eserleri Serisi Teknik Bülten No:22, İstiklal Matbaası, İzmir, 86 s (in Turkish with abstract in English).
Doğanlar, M. & A. Yiğit, 2002. Hatay’da yeni bir potansiyel meyve ve bağ zararlısı siyah bağ thripsi, Retithrips syriacus (Mayet) (Thysanoptera: Thripidae). Türkiye Entomoloji Dergisi, 26 (4): 283-294 (in Turkish with abstract in English).
FAO, 2019. Food and Agricultura Organization of the United Nations. (Web page: http//www.fao.org/faostat) (Date accessed: 05.01.2020).
Günaydın, T., 1972. A Survey of Vine Pests in South- East and East Anatolia. Plant Protection Research Annual, Zirai Mücadele Araştırma Yıllığı, 42:170 s (in Turkish).
Kaplan, M., 2014. Mardin İli Bağ Alanlarındaki Thysanoptera Türleri, Yayılışları, Zarar Oranları, Doğal Düşmanları ve Popülasyon Değişimleri ile Mücadele Olanaklarının Belirlenmesi. Dicle Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü Bitki Koruma Anabilim Dalı (Unpublished) Doktora Tezi, Diyarbakır, 169 s (in Turkish with abstract in English).
Kaplan M. & E. Bayhan, 2017. Mardin ili bağ alanlarında zararlı thrips türleri ile mücadele olanaklarının belirlenmesi. Bitki Koruma Bülteni, 57 (4): 433-446 (in Turkish with abstract in English).
Kaplan, M. & E. Bayhan, 2018. Mardin ili bağ alanlarındaki Thysanoptera türlerinin popülasyon değişimlerinin belirlenmesi. Bitki Koruma Bülteni, 58 (1): 24-31 (in Turkish with abstract in English).
Kaplan, M., E. Bayhan & E. Atakan, 2016. Mardin İli bağ alanlarındaki Thysanoptera türleri, mevsimsel yoğunlukları ve yayılış alanlarının belirlenmesi. Türkiye Entomoloji Bülteni, 6 (2): 161-168 (in Turkish with abstract in English).
Kaplan, C. & M. Çınar, 1998. Güneydoğu Anadolu Bölgesi Bağlarında Ekonomik Öneme Sahip Zararlılar ile Yararlıların Yıllık Popülasyon Değişimleri ve Zararlıların Mücadeleye Esas Kritik Biyolojik Dönemlerinin Saptanması. Diyarbakır Zirai Mücadele Araştırma Enstitüsü, Meyve ve Bağ Zararlıları Alanında Yayınlar (unpublished Final Report), (Web page: http://web.ttnet.com.tr//users/dbzmae/entomeyve.html) (Date accessed: 20 July, 2020) (in Turkish).
Karagöz, M., 1987. Trakya Bölgesinde Bağlarda Zarar Yapan Böcek Türleri, Önemlilerinin Tanınmaları, Yayılışları, Zarar Şekilleri ve Ekonomik Önemleri Üzerinde İncelemeler. Trakya Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Bitki Koruma Anabilim Dalı (Unpublished) Yüksek Lisans Tezi, Edirne, 40 s (in Turkish with abstract in English).
Lewis, T., 1973. Thrips, Their Biology, Ecology and Economic Importance. Academic Press, London and New York, USA, 267 pp.
Lewis, T., 1997. Thrips as Crop Pests. Institute of Arable Crops Research-Rothamsted, Harpenden, Herts, England, 740 pp.
Maçan, S., 1984. Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde Bağlarda Zarar Yapan Böcek Türleri, Önemlilerinin Tanınmaları, Yayılışları ve Ekonomik Önemleri Üzerinde İncelemeler. T.C. Tarım Orman ve Köy İşleri Bakanlığı, Zirai Mücadele Zirai Koruma Genel Müdürlüğü, Diyarbakır Bölge Zirai Mücadele Araştırma Enstitüsü, Ankara, 47 s (In Turkish with abstract in English).
Masumoto, M. & S. Okajima, 2006. A revision of and key to world species of Mycterothrips Trybom (Thysanoptera, Thripidae). Zootaxa, 1261: 1-90.
Minaei, K. & L. A. Mound, 2008. The Thysanoptera Haplothripini (Insecta: Phlaeothripidae) of Iran. Journal of Natural History, 42 (41-42): 2617-2658.
Mirab-Balou, M. & B. Miri, 2021. A survey of diversity and frequency of oak thrips during different seasons in Eyvan county (Ilam Province). Taxonomy & Biosystematics, 12 (42): 83-92.
Mirab-Balou, M., C. Xue-Xin & T. Xiao-Li, 2012. A review of the Anaphothrips genus-group (Thysanoptera: Thripidae) in China, with descriptions of two new species. Acta Entomologica Sinica, 55 (6): 719-726.
Mound, L. A. & G. Kibby, 1998. Thysanoptera an Identification Guide (2nd Edition). CABI Publishing, CAB International, Wallingford, Oxon OX10 8DE, UK, 70 pp.
Nakahara, S., 1994. The genus Thrips Linnaeus (Thysanoptera: Thripidae) of the new world. United States Department of Agriculture Technical Bulletin, 1822: 1-183.
Özsemerci, F., 2007. Manisa İlinde Çekirdeksiz Üzüm Bağlarında Bulunan Thysanoptera Türlerinin Yayılışı, Popülasyon Değişimi ve Önemli Zararlı Türün Biyolojisi Üzerinde Araştırmalar. Ege Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Bitki Koruma Anabilim Dalı, (Unpublished) PhD Thesis, İzmir, 121 s (in Turkish with abstract in English).
Öztürk, N., A. Hazır & M. R. Ulusoy, 2005. “Türkiye bağlarında saptanan zararlı türler ile doğal düşmanları, 575-588”. Türkiye 6. Bağcılık Sempozyumu Bildirileri (19-23 September 2005, Tekirdağ), 646 s (in Turkish with abstract in English).
Priesner, H., 1951. Zwei neue Thysanopteren aus der Türkei. Zeitschrift fur Pflanzenkrankheiten und Pflanzenschutz, 58 (7/8): 255-258.
Roditakis, E. & N. E. Roditakis, 2007. Assessment of the damage potential of three thrips species on white variety table grapes in vitro experiments. Crop Protection, 26 (4): 476-483.
Sezginalp, K., 2006. İznik (Bursa) Yöresinde Bağlarda Bulunan Arthropod Türlerinin Saptanması ve Önemli Olanların Popülasyon Dalgalanmaları Üzerinde Çalışmalar. Uludağ Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Bitki Koruma Anabilim Dalı, (Unpublished) Yüksek Lisans Tezi, Bursa, 89 s (in Turkish with abstract in English).
Shoukat, G. A. & N. Shayesteh, 2006. Thrips species found in West Azarbaijan (Orumieh vineyards, and seasonal abundance of the predominant species (Rubiothrips vitis). Journal of Agricultural Science & Technology, 8 (2): 133-139.
TUIK, 2020. Bitkisel Üretim İstatistikleri. (Web page: biruni.tuik.gov.tr/medas/?kn=92&locale=tr) (Date accessed: 05.01.2020) (in Turkish).
Tunç, I. & A. Hastenpflug-Vesmanis, 2016. Records and checklist of Thysanoptera in Turkey. Turkish Journal of Zoology, 40 (5): 769-778.
Vierbergen, G., H. Kucharczyk & W. D. J. Kirk, 2010. A key to second instar larvae of the Thripidae of the Western Palaeartic region (Thysanoptera). Tijdschrift voor Entomologie, 153 (1): 99-160.
Yokoyama, Y. V., 1977. Drepanothrips reuteri on Thompson seedless grapes. Environmental Entomology, 1 (6): 21-24.
zur Strassen, R., 2003. Die Terebranten Thysanopteren Europas und des Mittel Gebietes. Die tierwelt deutschlauds, Beggründet 1925 von Friedrich Dahl, 74. Teil. Goecke und Evers, Keltern, Deutschland, 277 pp (in German).