Doğu Akdeniz Bölgesi nar bahçelerinde Portakal güvesi [Cryptoblabes gnidiella Milliere, 1867 (Lepidoptera: Pyralidae)]’nin ergin popülasyon değişimi ve döl sayısının belirlenmesi

Bu çalışma; 2008-2009 yıllarında Doğu Akdeniz Bölgesi illerinden Adana, Mersin ve Osmaniye ili narbahçelerinde yürütülmüştür. Çalışmada, Portakal güvesi [Cryptoblabes gnidiella Milliere, 1867 (Lepidoptera:Pyralidae)]’nin bölgedeki durumunu ortaya koyarak zararlının mücadelesine esas bazı kriterlerden; eşeysel çekicituzak asma zamanı, ilk ergin çıkış zamanı, ergin popülasyon değişimi, popülasyonun en yüksek olduğu dönemler ileerginlerin doğada aktif olarak bulunduğu süre ve döl sayısının belirlenmesi amaçlanmıştır. C. gnidiella’nın erginpopülasyon değişimi eşeysel çekici tuzaklar ile izlenirken, döl sayısının belirlenmesinde gelişme eşiği ve etkili sıcaklıktoplamlarından yararlanılmıştır.Çalışma sonucunda; C. gnidiella erginlerinin ilk olarak nisan ayı başlarında çıkış yaptıkları belirlenmiştir. Genelolarak vejetasyon başında düşük olan C. gnidiella popülasyonunun, temmuz ayı ikinci yarısından itibaren giderekartış gösterdiği ve ekim–kasım aylarında en yüksek seviyeye ulaştığı gözlenmiştir. Ayrıca, C. gnidiella erginlerininuçuş periyodu süresince; nisan–haziran (1), temmuz-eylül (2-3) ve ekim-kasım aylarında (1-2) olmak üzere yılda 4-5tepe noktası oluşturduğu saptanmıştır. Bölgedeki C. gnidiella en son kelebek uçuşunun ise, kasım sonu ile aralık ayıbaşında son bulduğu ve zararlının doğada yaklaşık 8 ay aktif kalarak, yılda 4-5 döl verdiği belirlenmiştir.

Determination of adult population dynamics and generation number of Honeydew moth [Cryptoblabes gnidiella Milliere., 1867 (Lepidoptera: Pyralidae)] in pomegranate orchards in the Eastern Mediterranean Region

This study was carried out at pomegranate orchards in Adana, Mersin and Osmaniye provinces of the EasternMediterranean Region in 2008-2009. In this study, it was aimed to reveal the status of Honeydew moth [Cryptoblabesgnidiella Milliere, 1867 (Lepidoptera: Pyralidae)] in the region by determining some criteria that are essential for thecontrol of the pest such as trap hanging time, the emergence time of adults, adult population dynamics, peak times ofpopulation, the period for adults to be active in the nature and generation number. The adult population dynamics ofC. gnidiella observed with the pheromone traps. To determine generation number development threshold and totaleffective temperature was used.At the end of the study, C. gnidiella adults were determined to emerge firstly in the beginning of April. The pestpopulation that was low at the beginning of the vegetation period increased starting from the second half of July andreached to a peak level in October-November. During the flight period of C. gnidiella, one peak at April-June, 2 to 3peaks at July-September and 1 to 2 peaks at October-November, totally 4 to 5 peaks were determined. The last mothflight was detected between end of November and the first days of December. It was also detected that the pest wereactive in the field 8 months long and gave 4-5 generations per year.

PDF

___

Anonymous, 2005. Pomegranate, major pomegranate pests in the Middle East. (Web sayfası: http://www.agri.huli.ac.il), (Erişim tarihi: Mart 2010).
Anonymous, 2008a. Türkiye istatistik kurumu (TUİK), Bitkisel üretim istatistikleri, Ankara. (Web sayfası: http://www.tuik.gov.tr), (Erişim tarihi: Mart 2010).
Anonymous, 2008b. Zirai Mücadele Teknik Talimatı (Meyve ve Bağ Zararlıları, Cilt: 4), T.C. Tarım ve Köyişleri Bakanlığı, Tarımsal Araştırmalar Genel Müdürlüğü (Tagem), Ankara, 388 s.
Anshelevich, L., M. Kehat, E. Dunkelblum & S. Greenberg, 1993. Sex pheromone traps for monitoring the Honeydew moth, Cryptoblabes gnidiella: Effect of pheromone components, pheromone dose, field aging of dispenser and type of trap on male captures. Phytoparasitica, 21: 189-198.
Blumenfeld, A., F. Shaya & R. Hillel, 2007. Cultivation of pomegranate. Institute of horticulture, agricultural research organization, the volcani Center, Bet Dagan, Israel. (Web sayfası: http://ressources.ciheam.org), (Erişim tarihi: Mayıs 2010).
Carter, D. J., 1984. Pest Lepidoptera of Europe with Special Reference to The British Isles. Series Entomologica, Dordrecht, 31: 431 pp.
Cox, P. D., 1976. The influence of temperature and humidity on the life-cycle of Ectomyelois ceratoniae Zell. (Lepidoptera: Pyralidae). Journal of Stored Products Research, 12: 111-117.
Juan, P., J. Martinez, J. J. Martinez, M. A. Oltra & M. Ferrandez, 2004. Current situation of pomegranate growing (Punica granatum L.) in Southern Alicante. Chemical control of pests and diseases and financial cost. (Web sayfası: http://ressources.ciheam.org), (Erişim tarihi: Mayıs 2010).
Lansky, E., S. Shubert & I. Neeman, 1998. “Pharmological and therapeutic properties of pomegranate, 231-235”. Proceedings of the I. International Symposium of Pomegranate [15-17 October 1998, Orihuela (Alicante) Spain], 389pp.
Mart, C., 1992. Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde Nar (Punica granatum L.)’larda Zararlı Harnup Güvesi, Ectomyelois ceratoniae Zeller (Lepidoptera: Pyralidae)’nin Bio-Ekolojisi ve Mücadelesi Üzerinde Araştırmalar. Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, (Basılmamış) Doktora Tezi, Ankara, 131 s.
Mart, C. & M. Altın, 1992. “Güneydoğu Anadolu Bölgesi nar alanlarında belirlenen böcek ve akar türleri, 725-735”. Türkiye II. Entomoloji Kongresi (28-31 Ocak 1992, Adana) Bildirileri, Entomoloji Derneği Yayın No: 5, 747 s.
Öztop, A., M. Kıvradım & S. Tepe, 2002. Antalya İli Nar Üretim Alanlarında Bulunan Zararlılar ile Bunların Parazitoitlerinin ve Predatörlerinin Belirlenmesi ve Popülasyon Değişiminin İzlenmesi. T.C. Tarım ve Köyişleri Bakanlığı, Tarımsal Araştırmalar Genel Müdürlüğü, Ankara. Proje no: Bs-99-06-09-130, Sonuç Raporu, 16 s.
Öztürk, N. & M. R. Ulusoy, 2009. Pests and natural enemies determined in pomegranate orchards in Turkey. I. International Symposium on Pomegranate and Minor Mediterranean Fruits, 16-19 October 2006, Adana- Turkey. Acta Horticulturae, 818: 277-284.
Öztürk, N., 2010. Doğu Akdeniz Bölgesi Nar ve Turunçgil Alanlarında Zararlı Portakal Güvesi, Cryptoblabes gnidiella Mill. (Lepidoptera: Pyralidae)’nın Mücadelesine Esas Bazı Biyolojik Özelliklerinin Belirlenmesi. Çukurova Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, (Basılmamış) Doktora tezi, Adana, 108 s.
Öztürk, N. & M. R. Ulusoy, 2010. Doğu Akdeniz Bölgesi nar ve turunçgil bahçelerinde zararlı Portakal güvesi [Cryptoblabes gnidiella Mill. (Lepidoptera: Pyralidae)]’nin yaygınlık durumu ve zarar şekli. Çukurova Üniversitesi Fen ve Mühendislik Bilimleri Dergisi, 23 (3): 199-208.
Ringenberg, R., M. Botton, M. S. Garcia & A. Nondillo, 2005. Compared biology in artificial diets and thermal requirements of Cryptoblabes gnidiella. Pesquisa Agropecuaria Brasileria, 40 (11): 1059-1065. Abstracted in CAB Abstracts, 2005-2006: 3012636.
Silva, E. B. & A. Mexia, 1999. The pest complex Cryptoblabes gnidiella (Milliere) and Planococcus citri (Risso) on sweet orange groves (Citrus sinensis L.) in Portugal: Interspecific Association. Boletin de Sanidad Vegetal, Plagas, 25 (1): 89-98. Abstracted in CAB Abstracts, 1999-2000: 1104528.
Singh, Y. P. & D. K. Singh, 1995. Bionomics of Cryptoblabes gnidiella Miller a pest of Sorghum. Advances in Agricultural Research in India, 3: 119-129. Abstracted in CAB Abstracts, 1995-1997: 110190.
Swailem, S. M. & I. I. Ismail, 1973. On the biology of the Honeydew moth, Cryptoblabes gnidiella Mill. Bulletin de la Société entomologique d'Égypte, (56): 127-134.
Toledo, J. & E. Albujer, 2005. Project of technical standards for pomegranate integrated production in Valencia. (Web sayfası: http://ressources.ciheam.org), (Erişim tarihi: Nisan 2010).
Yehuda, S. B., M. Wysoki & D. Rosen, 1992. Phenology of the Honeydew moth, Cryptoblabes gnidiella (Mill.), on avocado in Israel. Israel Journal of Entomology, (25-26): 149-160. Abstracted in CAB Abstracts, 1991-1992: 1166037.
Yılmaz, C., 2007. Nar. Hasad Yayınları No: 276, Hasad Yayıncılık Ltd. Şti., P.K. 35, Ümraniye-İstanbul, 190 s.