Antepfıstığı ağaçlarında zararlı Lepidosaphes pistaciae (Archangelskaya) (Homoptera: Diaspididae)' nin doğal düşmanlarının saptanması üzerinde araştırmalar

Bu çalışma, Siirt ve Mardin İli antepfıstığı alanlarında 2003-2004 yıllarında yürütülmüştür. Çalışma sonucunda antepfıstığı ağaçlarında zararlı Lepidosaphes pistaciae (Archangelskaya) (Homoptera: Diaspididae)'nin parazitoiti olarak Coccobius pistacicolus (Jasnosh) (Hymenoptera: Aphelinidae) ve Zaomma lambinus (Walker) (Hymenoptera: Encyrtidae) belirlenmiştir. Bu parazitoitlerden Z. lambinus'un L. pistaciae üzerinde bulunması dünya için ilk kayıttır. Çalışmanın yürütüldüğü antepfıstığı alanlarında 11 coccinellid ve bir nitidulid türü belirlenmiştir. Bu türlerden Coccinellidae familyasına ait yedi tür ile Nitidulidae familyasına ait bir türün L. pistaciae'n'm farklı biyolojik dönemleriyle beslendikleri belirlenmiştir. Bu çalışma ile elde edilen türler içerisinde bulunan C. pistacicolus, Z. lambinus ve Cybocephalus fodori minor (Endrödy-Younga) (Coleoptera: Nitidulidae)'un çalışmaların yapıldığı illerin antepfıstığı faunası için yeni türler olduğu saptanmıştır.

Investigations on the determination of the natural enemies of Lepidosaphes pistaciae (Archangelskaya) (Homoptera: Diaspididae) on pistachio trees

This study was conducted in pistachio growing areas of Mardin and Siirt provinces during the years of 2003 and 2004. Natural enemies of Lepidosaphes pistaciae (Archangelskaya) (Homoptera: Diaspididae) were identified in this study. Two parasitoid species were determined as Coccobius pistacicolus (Jasnosh) (Hymenoptera: Aphelinidae) and Zaomtna lambinus (Walker) (Hymenoptera: Encyrtidae). These parasitoids are the first records for L. pistaciae existing in Turkey. Similarly, Z. lambinus is the first record as being in the world. Moreover, 11 coccinellid and one nitidulid species were determined in pistachio areas where this study was conducted. It was seen that seven species belonging to Coccinellidae family and one species belonging to Nitidulidae family were fed on the different stages of L. pistaciae. Furthermore, it is established that, C. pistacicolus, Z. lambinus and Cybocephalus fodori minor (Endrödy-Younga) (Coleoptera: Nitidulidae), which are some of species gathered during this work, are the new species of pistachio fauna where this study was carried out.

PDF

___

Alkan, B., 1953. Türkiye Narenciye (Turunçgil) Hastalık ve Zararlıları. Ankara Üniv. Zir. Fak. Yay. No:44, Yardımcı Ders Kitabı: 21, 98 s.
Anonymous, 2002. Tarımsal Yapı (Üretim, Fiyat, Değer). T. C. Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü, Ankara 544 s.
Anonymous, 2003. Güneydoğu Anadolu Bölgesi Antepfıstıklarında Entegre Mücadele Araştırma, Uygulama ve Eğitim Projesi. Tarım ve Köyişleri Bakanlığı Proje Gelişme Raporu, 10 s.
Anonymous, 2005. Universal Chalcidoidea Database, http://flood.nhm.ac.uk/idsml/perth. Kasım, 2005.
Atlıhan, R. & S. Özgökçe, 2004. Chionaspis salicis (Homoptera: Diaspididae)'in Van'da Kavak ağaçlan üzerindeki ölüm faktörleri ve yaşa bağlı ölüm faktörleri. Ankara Üniv. Zir. Fak. Tar. Bil. Derg., 10 (2) : 187 190.
Bolu, H., 1999. Güneydoğu Anadolu bölgesi Antepfıstıklarında zararlı Coccoidea türleri, yayılış alanları, doğal düşmanları ve Suturaspis pistaciae Lindinger (Homoptera: Diaspididae)'nin populasyon gelişmesinin belirlenmesi. Ç. Ü. Fen Bil. Enst. Basılmamış Doktora Tezi, 94 s.
Bolu, H., 2002. Güneydoğu Anadolu Bölgesi Antepfıstığı alanlarındaki böcek ve akar faunası üzerinde araştırmalar. Türk. entomol. derg., 26 (3): 197-208.
Çelik, M. Y, 1983. Gaziantep İli Antepfıstıklarında (Pistacia vera L.) Yaygın Olan Kabuklu Bit ve Koşnil Türlerinin Biyolojileri, Doğal Düşmanları ve Kış İlaçlamalarının Bazı Önemli Zararlılara Olan Etkileri Üzerinde Araştırmalar. Adana Zirai Mücadele Araştırma Enstitüsü 1976-1983. Proje Sonuç raporu. 34 s.
Çelik, M. Y., 1992. Gaziantep İli Antepfıstıklarında Yaygın Olan Kabuklubit ve Koşnil Türlerinin Biyolojileri, Doğal Düşmanları ve Kış İlaçlamalarının Bazı Önemli Zararlılara Olan Etkileri Üzerinde Araştırmalar. Zirai Mücadele Araştırma Yıllığı, 101 s.
Japoshvili, G. & İ. Karaca, 2002. Coccid (Homoptera: Coccoidea) species of İsparta Province, and their parasitoids from Turkey and Georgia, Turk J. Zool., 26: 371-376.
Mourikis, P. A., A. Tsourgianni & A. Chitzanidis, 1998. Pistachio nut insect Pests and means of control in Greece. Acta Hort. (ISHS) 470: 604-611 (http://www.actahort. org/books/470/470_85.htm).
Öncüer, C, 1991. Türkiye Bitki Zararlısı Böceklerin Parazit ve Predator Katalogu. E. Ü. Ziraat Fakültesi Yayınları, Bornova, 354 s.
Özbek, S., 1978. Özel Meyvecilik (Kışın Yaprağını Döken Meyve Türleri). Ç. Ü. Ziraat Fak. Yayın No: 128, 123 s.
Uygun, N., 1981. Türkiye Coccinellidae (Coleoptera) Faunası Üzerinde Taksonomik Araştırmalar. Çukurova Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları, Adana, 110 s.
Ülgentürk, S. & S. Toros, 2000. Park bitkilerinde saptanan Diaspididae (Homoptera: Coccoidea) türlerinin parazitoit ve predatörleri üzerinde ön araştırma. Ankara Üniv. Zir. Fak. Tar. Bil. Derg., 6 (4): 106 110.
Yaşar, B., 1990. İzmir İlinde Süs Bitkilerinde Zarar Yapan Diaspididae ve Coccidae (Homoptera: Coccoidea) Familyalarına Bağlı Türlerin Saptanması, Konukçuları ve Yayılış Alanları Üzerine Araştırmalar. E. Ü. Fen Bilimleri Enstitüsü, Bitki Koruma Anab ilim Dalı, Basılmamış Doktora Tezi, 303 s.