İshal Tedavisinde Prebiyotik ve Probiyotiklerin Yeri
İshal, tüm dünyada, 5 yaş altı çocuklarda, mortalite ve morbiditenin en önemli nedenlerinden birisidir (1,2). Dünya Sağlık Örgütü verilerine göre, dünyada her yıl yaklaşık olarak 525000 çocuk, ishal ve ishale bağlı komplikasyonlar nedeniyle kaybedilmektedir (2). Yapılan çalışmalarda, ishalli çocukların %45-75’nde ishal etkeni gösterilebilmiştir. Bunlar içerisinde de en sık rastlanılan etken, rotavirüslerdir (3). Ağızdan sıvı tedavisi ve ishali önlemeye yönelik çalışmalarla, akut ishale bağlı ölümler azalmaya başlamıştır. Ancak ishalli hastalıklar, malnütrisyon, büyümenin olumsuz yönde etkilenmesi ve uygunsuz ilaç kullanımına yol açmaları nedeniyle de çocuk sağlığı için önemlidir (1,4). Güvenli su kaynaklarının kullanımı, sanitasyonun iyileştirilmesi, ellerin sabunla yıkanması, ilk 6 ay sadece anne sütü ile beslenme, gıdaların hazırlanması ve saklanmasında dikkat edilmesi ve rotavirüs aşıları ishali önlemede önemli noktaları oluşturur (2,4). Son yıllarda, prebiyotik ve probiyotiklerin çocuk sağlığı ve hastalıklarında, özellikle de ishal ve gastroistestinal sistem hastalıklarında kullanım alanları ile ilgili çalışmaların giderek arttığı görülmektedir. Avrupa Pediatrik Gastroenteroloji, Hepatoloji ve Beslenme Derneği, probiyotik kullanımının özellikle antibiyotik ilişkili ishal tedavisinde kullanılabileceğini ancak akut gastroenterit tedavisinde prebiyotik kullanımının yeri olmadığını belirtmektedir (3). Dergimizin bu sayısında, İnce OT ve ark. (4) tarafından yapılan, ishal şikayeti ile başvuran 6-24 aylık çocuklarda pre-probiyotik besin kullanım sıklığı, miktarı ve ishalin önlenmesinde besin örüntüsünün olası etkilerini içeren güncel bir çalışma yer almaktadır. Çalışma, özellikle prebiyotik ve/veya probiyotiklerin doğal kullanımının önemini vurgulaması açısından dikkat çekicidir.
-
-
___
- 1. Nataro JP. Diarrhea among children in developing countries. Adv Exp Med Biol 2013;764:73-80.
- 2. WHO, Fact sheet on diarrhoeal disease, 2 May 2017
- 3. Guarino A, Ashkenazi S, Gendrel D, Lo Vecchio A, Shamir R, Szajewska H;European Society for Pediatric Gastroenterology,
Hepatology, and Nutrition; European Society for Pediatric Infectious Diseases. European Society for Pediatric
Gastroenterology, Hepatology, and Nutrition/European Society for Pediatric Infectious Diseases evidence-based guidelines
for the management of acute gastroenteritis in children in Europe: update 2014. J Pediatr Gastroenterol Nutr 2014;59:132-
52.
- 4. İnce OT, Yalçın SS, Temel F, Köksal E, Yurdakök K. Sosyodemografik Özellikler ve Beslenme Örüntüsünün İshalli Hastalıklara
Etkisi: Olgu-Kontrol Çalışması. Türkiye Çocuk Hastalıkları Dergisi 2018;12:112-9.