Çirişotu (Asphodelus aestivus Brot.) ile mücadelede Capsodes infuscatus Brulle’un kullanım olanağının araştırılması

Bu çalışmada Çiriş otu [Asphodelus aestivus (Asphodelaceae)] ile biyolojik mücadelede Capsodes infuscatus’un kullanım olanağı araştırılmıştır. Biga ilçesi Gerlengeç köy merasında 2016 yılında nisan-mayıs aylarında 20 bitkinin 5 yaprağında C. infuscatus yoğunluğu ile çiriş otu yapraklarındaki lezyon sayısı incelenmiştir. İlave olarak kafeslere alınan çiriş otu bitkisi üzerine salınan farklı sayıdaki C. infuscatus erginin yapraklarda oluşturduğu lezyonlar değerlendirilmiştir. Gerlengeç köyü merasında çirişotu yapraklarında C. infuscatus’un nimf ve erginleri kaydedildikten 10 gün sonra yapraklar da lezyonlar görülmüştür. Yaprak başına ortalama 0.3-3.6 adet C. infuscatus bireyine karşılık ortalama 7.8-23.2 lezyon gerçekleşmiştir. Dal kafese alınan 5 çiriş otu yaprağı üzerinde ise en yüksek lezyon oranı 10 erginin salındığı kafeslerde (%95) sağlanmıştır. Onbeş ve 20 ergin yoğunluğunda lezyon sayısı azalmıştır. Doğal koşullarda kafes altındaki çiriş otu bitkileri üzerine salınan 5, 10, 15, 20 ve 25 adet C. infuscatus ergini kontrole göre yapraklarda %60-95 oranında lezyona neden olmuş ve en yüksek lezyon oranı 20 erginle elde edilmiştir.

Anahtar Kelimeler:

Asphodelus aestivus, Capsodes infuscatus, biyolojik mücadele

Investigation of the potential use of Capsodes infuscatus Brulle in the biological control of Asphodelus aestivus Brot.

This study investigated the potential use of Capsodes infuscatus Brulle (Hemiptera: Miridae) in the biological control of Asphodelus aestivus Brot. (Asphodelaceae). The number of lesions and all stages of C. infuscatus on 5 leaves of each of 20 asphodel plants on meadows of Gerlengeç village of Biga district, in Turkey were investigated in April-May 2016. In addition, the number of lesions formed on the leaves of A. aestivus by different numbers of adults of C. infuscatus released on the asphodel plants in cages were evaluated. The lesions on leaves appeared approximately 10 days after C. infuscatus nymphs and adults were released on the leaves of asphodel plants on the meadows of Gerlengeç. A range of 7.8-23 lesions were obtained in response to a range of 0.3-3.6 C. infuscatus per leaf. The highest percentage of lesions in the branch cage trial was observed on the leaves (95%) on which 10 adults were released. Surprisingly, the number of lesions decreased for 15 and 20 adults. Under natural conditions, 5, 10, 15, 20 and 25 C. infuscatus adults released on the asphodel plants under the cages caused lesions on 60-95% of the leaves and the highest lesion percentage was obtained with 20 adults.

Keywords:

Asphodelus aestivus, Capsodes infuscatus, biological control,

PDF

___

Alatürk F., A. Gökkuş, B. Ali, S. Birer , B. Tonğa, 2018. The effects of different herbicides and their application seasons on controlling of Asphodelus aestivus. New Knowledge Journal of Science 7(2) :105-111.
Atay T, Ü. Asav, H. Önen, & K. Kara, 2015. Türkiye istilacı bitkiler kataloğu; istilacı yabancıotlarla biyolojik mücadele. Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı, Tarımsal Araştırmalar ve Politikalar Genel Müdürlüğü, Bitki Sağlığı Araştırmaları Daire Başkanlığı, Ankara, p:118.
Ayal Y., 1994. Time-lags in insect response to plant productivity: signiﬁcance for plant insect interactions in deserts. Ecological Entomology, 19:207–214.
Ayal, Y & I. Izhaki, 1993.The effect of the mirid bug Capsodes infuscatus on fruit production of the geophyte Asphodelus ramosus in a desert habitat. Oecologia, 93:518-523.
Balabanlı C., S. Albayrak, M. Türk & O. Yüksel, 2006. Türkiye çayır meralarında bulunan bazı zararlı bitkiler ve hayvanlar üzerindeki etkileri. Süleyman Demirel Üniversitesi, Orman Fakültesi Dergisi, 2: 89-96.
Berryman A. A., B. Dennis, K. F. Raffa, & N. C. Stenseth. 1985. Evolution of optimal group attack, with particular reference to bark beetles (Coleoptera: Scolytidae). Ecology 66: 898-903.
Birincioğlu S. S., H. Avcı, B. Birincioğlu, E.T. Epikmen, H. Akşit, A Aydoğan & W. Chmal, 2015. Experimental neuronal lipofuscinosis in sheep fed with Asphodelus aestivus seeds; pathological and ultrastructural investigations. Revue de Medicine Veterinaire, 166: 200-214.
Capinera J. L., 2005. Relationships between insect pests and weeds: an evolutionary perspective. Weed Science, 53:892-901.
Eltez, S., 1995. İzmir ilinde çirişotu (Asphodelus microcarpus Viv.) üzerinde yaşayan Capsodes infuscatus (Brul.) (Heteroptera: Miridae)’un morfolojisi, biyolojisi ve zarar şekilleri üzerinde araştırmalar. Doktora Tezi, Ege Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü İzmir 84s.
Hoberlandt L., 1955. Results of the zoological scientific expedition of the national museum in Praha to Turkey. Acta Entomologica Musei Nationalis Pragae, 3: 261 pp.
Izhaki D. N. Maestro D. Melit & M. Broza 1996. Impact of the mirid bug Capsodes infuscatus (Hemiptera: Miridae) on fruit production of the geophyte Asphodelus aestivus: The effect of plant density.79 (4):510-520.
Louda S. M. 1982. Limitation of the recruitment of the shrub Haplopappus squarro- sus (Asteraceae) by flower-feeding and seed-feeding insects. J. Ecol. 70: 43-54.
Önder F. & Y. Karsavuran, 1986. İzmir çevresinde çirişotu (Asphodelus microcarpus Viv.)’na karşı uygulanacak biyolojik savaşta Capsodes infuscatus (Brul.) (Heteroptera: Miridae)’un etkinliği üzerinde gözlemler. Türkiye I. Biyolojik Mücadele Kongresi 12-14 Şubat 1986, Adana, 270-279.
Özpınar A. & E. Yazmış, 2016. Meralarda çirişotu (Asphodelus spp) ile biyolojik mücadelede böcekler. Tabiat ve İnsan,193 (1): 5-10.
Samocha Y. & M. Sternberg, 2010. Herbivory by sucking mirid bugs can reduce nectar production in Asphodelus Brot. Arthrapod– Plant Interaction 4: 153-158.
Tuzlacı E., 1998. Revision of the genus Asphodeline (Liliaceae). II. two new species from Turkey. Candollea, 53:423-433.
Uygun N., N. K. Koç, N. Uygur, İ. Karaca, S. Uygur & M. Küsek, 1994. Doğu Akdeniz Bölgesi çayır meralarındaki yabancıot türleri ve doğal düşmanları üzerinde araştırmalar. Türkiye III. Biyolojik Mücadele Kongresi 25-28 Ocak 1994, Bornova İzmir: 321- 330.
Uygur F. N., 2002.Yabancıotlar ve biyolojik mücadele. Türkiye 5. Biyolojik Mücadele Kongresi 4-7 Eylül 2002, Erzurum. 49-60.
Uygur, S. & N., Uygur, 2010. Yabancı otların biyolojik mücadelesi. Türkiye Biyolojik Mücadele Dergisi, 1 : 79-95.
Vardar F. & I. İsmailoğlu, M. Ünal, 2013 Anther development and cytochemistry in Asphodelus aestivus (Asphodelaceae). Turkish Journal of Botany 37: 306-315.
Verkaar H. J., 1987. Population dynamics-the influence of herbivory. New Phytopatologist, 106: 49-60.
Yazmış, E. 2018. Çanakkale ili meralarında çirişotu (Asphodelus spp) üzerinde yaşayan böcek türlerinin tespiti ve önemli türün biyolojik mücadelede kullanım olanaklarının araştırılması. Yüksek lisans Tezi, ÇOMU. Fen Bilimleri Enstitüsü, Çanakkale 35 s.