Bu çalışma adli DNA bankalarını medikolegal boyutuyla ve insan hakları boyutuyla karşılaştırmalı hukuk çerçevesinde incelemeyi amaçlamaktadır. Metodoloji: Çalışma, literatürdeki araştırma ve verilerin sistematik analizine dayanmaktadır. Literatür taraması “Google Akademik”te Temmuz 2018 ve Kasım 2018 tarihleri arasında “adli DNA bankası” ve “biyobanka” kelimeleri kullanılarak yapılmıştır. Bulgular: Gerek dünyada gerekse de ülkemizde artan cinayet ve cinsel saldırı suçlarında DNA verisi, kriminal olayın aydınlatılması sürecinde kilit role sahip olmaktadır. DNA verisi suçluların bulunmasına yardımcı olduğu gibi masum kişiler için de masumiyet delili oluşturmaktadır. DNA verisinin suçla mücadele ve suçun aydınlatılması sürecinde bu denli güçlü ve güvenilir bir delil olduğunu keşfeden pek çok ülkede DNA bankaları oluşturulmaktadır. Hükümlülerden, şüphelilerden ve olayı yerinden elde edilen DNA verilerinin saklandığı DNA veri bankları kriminal amaçlı araştırmalarda başarılı sonuca ulaşılması olasılığını artırmaktadır. Ancak DNA veri bankaları kriminal olayların çözümlenmesi için önemli faydalar sağlamasına karşın kişisel verilerin gizliliği, insan hakları ve özgürlükler bakımından taşıdığı potansiyel riskler nedeniyle tereddütlere neden olabilmektedir. Sonuç: Adli genetik incelemelerin ve DNA analizlerinin teknoloji ile birlikte gelişmesi; DNA veri bankalarının kurulmasına ve kurulacaksa da bunun hangi sınırlamalar ve kurallar dahilinde yapılacağına dair tartışmaları da beraberinde getirmiştir. Adli DNA bankaları konusu sadece tıbbi, etik ve hukuki boyutları ile değil aynı zamanda temel hak ve özgürlükler boyutu ile de ele alınmalıdır.

This study aims to analyse the forensic DNA banks with the medicolegal and human rights dimensions within the framework of comparative law. Methodology: The study is based on a systematic review and analysis of research and data in the literature. The literature review was conducted using the words “forensic DNA bank” and “biobank “ in “Google Scholar” between July 2018 and November 2018. Findings: DNA profiling has a key role in fighting and solving the crimes especially in the homicide and sexual assault crimes. DNA database provides a significant evidence not just in catching offenders but also exonerating the innocent. DNA databanks are being created in many countries which are aware of the power of the DNA data as an extremely strong evidence. The DNA data banks, which include DNA data obtained from convicts, suspects and the crime scene, increase the likelihood of success in criminal investigations. However, DNA data banks provide significant benefits for the analysis of forensic cases, they cause hesitations due to the potential risks they may have in terms of personal data privacy, human rights and freedoms. Conclusion: The development of forensic genetic studies and DNA analysis through technology has led to discussions on creating DNA databanks and the limitations of these rules and regulations. The issue should be addressed not only with its medical, ethical, and legal aspects but also with regard to the fundamental rights and freedoms.