Sosyal Bilgiler Öğretmenlerinin Müze İle Eğitime Yaklaşımları Tokat İli Örneği

Ülkemizde yapılandırmacı eğitim yaklaşımı doğrultusunda şekillendirilen yeni Sosyal Bilgiler Öğretim Programı 2004-2005 öğretim yılında Milli Eğitim Bakanlığı tarafından pilot okullarda uygulanmıştır. 2005-2006 öğretim yılında ülkemizdeki tüm okullarda uygulamaya konulmuştur. 2008 yılında ise Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı tarafından Sosyal Bilgiler Öğretim Programı içerisine “Müze ile Eğitim” ilaveleri yapılarak, öğretim programında belirtilen kazanımların müze eğitimiyle verilmesi uygun bulunmuştur. Bu araştırmada, sosyal bilgiler öğretmenlerinin ortaokul 5, 6 ve 7. sınıf sosyal bilgiler ders programlarında müze eğitimiyle verilmesi gereken kazanımları müzede uygulama düzeyleri ve müzeye gezi düzenleme aşamasında karşılaştıkları sorunlar incelenmiştir. Araştırmanın evrenini Tokat merkez ilçe ve merkeze bağlı köylerde yer alan ortaokullarda görev yapan 94 sosyal bilgiler öğretmeni oluşturmaktadır. Araştırmanın örneklem grubunu ise Tokat merkez ilçe ve merkeze bağlı köylerde yer alan ortaokullarda görev yapan 28 farklı okuldan 55 sosyal bilgiler öğretmeni oluşturmaktadır. Araştırmada veri toplama tekniklerinden anket kullanılmıştır. Elde edilen nicel veriler IBM SPSS 22 programında analiz edilmiştir. Verilerin analizinde aritmetik ortalama, betimsel istatistikler ve parametrik olmayan testlerden Mann-Whitney U testi ile Kruskal Wallis H testi kullanılmıştır. Araştırma sonuçları, ankete katılan sosyal bilgiler öğretmenlerinin yarısından fazlasının ders işlemek için müzeye gezi düzenlediğini göstermektedir. Sosyal bilgiler öğretmenlerinin müzeye gezi düzenleme durumları ile değişkenler arasında ilişkiye bakıldığında sadece mezun olunan fakülte ve okul konumu değişkenlerinin anlamlı derecede farklılaştığı görülmüştür. Cinsiyet, yaş, eğitim durumu, mezun olunan bölüm, kıdem ve sosyo-ekonomik durum değişkenleri ile öğretmenlerin müzeye gezi düzenleme durumları arasında anlamlı bir farklılaşma görülmemiştir. Öğretmenlerin müzeye gezi düzenleme aşamasında karşılaştıkları sorunlara yönelik maddelerin genelinde cevapların tek bir tarafta toplandığı görülmüştür.

Social Studies Teachers' Approaches to Education with Museum A Case Study in The City of Tokat

A new teaching program of social studies was conducted in pilot schools in our country by the the Ministry of Education in congruent with a structured teaching programme in the academic year of 2004-2005. This procedure was put into practice in all of the schools in our country in the academic year of 2005-2006. In 2008, the concept of “Teaching through Visiting Museums” was included in the social studies teaching programme by the Board of Education and Discipline. Thus, the educational attainments described in the teaching programme were aimed to be achieved through visiting museums. In this study the following were determined: the educational attainments to be achieved through visiting museums in the course programmes of the teachers of the 5th, 6th, and the 7th grade social studies classes, the level of realization of museum visits, and the problems the teachers encountered at the stage of arranging visits to the museums. The population of the study consisted of 94 teachers of social studies who were employed at secondary schools in the Tokat city center and the villages attached to the city center. The sample of the study consisted of 55 teachers of social studies who were employed in the 28 schools in the Tokat city center and the villages attached to the city center. To collect data a questionnaire was administered. The data obtained was analyzed by using SPSS 22 program. In the analysis of the data, mathematical mean, descriptive statistics, and non-parametric tests of Whitney U test and Kruskal Wallis H were used. The results of the study indicated that more than half of the teachers of social studies arranged visits to the museums to conduct a lesson in the museum. When the relationship between the cases of museum visits arranged by teachers of social studies and the variables was examined, the differences were meaningful only for the variables of the faculty the teacher graduated from and the location of the school. There were no meaningful differences between the cases of museum visits arranged by the teachers and the variables of gender, age, education level, at which department the teacher studied, seniority, and socio-economic status. The answers to the questions aimed at determining the problems the teachers faced when they were arranging a visit to the museum were in general tended to pile up on one issue.

___

  • Akınoğlu, O. (2005). Türkiye’de uygulanan ve değişen eğitim programlarının psikolojik temelleri. Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, (22), 31-46.
  • Arslantaş, S. (2006). 6. ve 7. sınıflarda sosyal bilgiler dersi program uygulamalarında karşılaşılan sorunların öğretmen görüşleri açısından incelenmesi (Malatya ili örneği). Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Elazığ.
  • Aydın, N. ve Yılmaz, A. (2010). Yapılandırıcı yaklaşımın öğrencilerin üst düzey bilişsel becerilerine etkisi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, (39), 57-68.
  • Creswell, J. W. (2013). Araştırma deseni nitel, nicel ve karma yöntem yaklaşımları (çev. M. Bütün), S. B. Demir (Editör). Ankara: Eğiten Kitap.
  • Çelik, H. (2010). Sosyal bilgiler öğretmenlerinin derslerindeki öğrenci başarısını etkileyen unsurlara ilişkin görüşleri. Marmara Coğrafya Dergisi, (22), 128-153.
  • Çerkez, S. (2011). Sosyal bilgiler dersinde müze eğitimine dayalı öğretim uygulamalarının öğrencilerin akademik başarısına ve tutumlarına etkisi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Kastamonu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kastamonu.
  • Çınar, İ. (2014). Eğitim ve otoriteye bağlılık. Eğitişim Dergisi, (42).
  • Demircioğlu, İ. H. (2010). Tarih Öğretiminde Öğrenci Merkezli Yaklaşımlar. Ankara: Anı Yayıncılık.
  • Egüz, Ş. (2011). İlköğretim sosyal bilgiler dersinde müze ile eğitimin öğretmen ve öğrenci görüşlerine göre değerlendirilmesi: Samsun ili örneği. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 13 (1), 81-104.
  • Ekelik, H. G. (2010). Sosyal bilgiler derslerinde müze faaliyetlerinin programlanması (Konya müzeleri örneği). Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Selçuk Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Konya.
  • Ertürk, S. (2013). Eğitimde program geliştirme. Ankara: Edge Akademi Yayıncılık.
  • Filiz, N. (2010). Sosyal bilgiler öğretiminde müze kullanımı. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
  • Güleç, S. ve Alkış, S. (2003). Sosyal bilgiler öğretiminde müze gezilerinin iletişimsel boyutu. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 17 (1), 63-78.
  • Karasar, N. (2014). Bilimsel araştırma yöntemi. Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
  • Koç, G. ve Demirel, M. (2004). Davranışçılıktan yapılandırmacılığa: eğitimde yeni bir paradigma. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, (27), 174-180.
  • MEB (2005a). İlköğretim sosyal bilgiler dersi 6-7.sınıflar öğretim programı kılavuzu. Ankara: Milli Eğitim Bakanlığı.
  • MEB (2005b). İlköğretim sosyal bilgiler dersi 4-5. sınıflar öğretim programı ve kılavuzu. Ankara: Milli Eğitim Bakanlığı.
  • Önen, F., Mertoğlu, H., Saka, M. ve Gürdal, A. (2009). Hizmet içi eğitimin öğretmenlerin öğretim yöntem ve tekniklerine ilişkin bilgilerine etkisi: Öpyep örneği. Ahi Evran Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 10 (3), 9-23.
  • Özmen, H. (2004). Fen öğretiminde öğrenme teorileri ve teknoloji destekli yapılandırmacı (constructivist) öğrenme. The Turkish Online Journal of Educational Technology, 3 (1), 100-111.
  • Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı (2008). Tebliğler Dergisi (11.02.2008). Sayı: 2605.
  • Tarman, B., Ergür, Ş. ve Eryıldız, F. (2012). Yenilenen sosyal bilgiler programına dair bir değerlendirme. Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 11 (1), 103-135.
  • Ustaoğlu, A. (2012). İlköğretim 7. sınıf sosyal bilgiler dersi Türk tarihinde yolculuk ünitesinde sanal müzelerin kullanımının öğrenci başarısına etkisi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara. www.meb.gov.tr. www.turksat.gov.tr.