2011

Ekonomik Katkısı Olmayan Tarım Arazilerinin Araştırılması ve Değerlendirilmesi

Dünya nüfusunun artış hızına göre ihtiyaç duyduğu gıdanın temini için ekilebilir tarım topraklarının etkin bir şekilde kullanılması önem taşımaktadır. Sürdürülebilir arazi yönetimi kapsamında toprak korunarak; planlama, strateji geliştirme ve reform politikalar üretme yoluyla tarım arazilerinin en verimli şekilde kullanımının gerçekleştirilmesi hedeflenmektedir. Mevcut durumda ise sanayinin gelişmesi, kırsal alandan kentsel alana göç, iletişim ve ulaşım teknolojilerinin gelişmesi, kadastro parsellerinin bölünmesi gibi nedenlerden dolayı ekilebilir tarım arazileri atıl kalarak ülke ekonomisine zarar vermektedir.Bu çalışmanın amacı, tarımsal üretim yapılabilecek veya kullanılabilecek nitelikte olup hukuki, sosyal, ekonomik, teknik, çevresel vb. nedenlerden ötürü malikleri tarafından işlenmeyen, ekilmeyen ve fiziksel olarak boş bırakılan atıl tarım arazilerinin tespit edilerek tarımsal faaliyete kazanımının katkısını araştırmaktır. Çalışma alanı olarak Mersin ili Tarsus İlçesi Egemen, Baharlı ve Kulak Mahalleleri seçilmiş olup geleneksel değerleme yöntemlerinden Gelir Yöntemi kullanılmıştır. Atıl tarım arazilerinin yaklaşık olarak 2750 dekar olduğu ve sadece 2020 yılı için 6.9 Milyon Türk Lirası (₺) ekonomik kaybın yaşandığı görülmüştür. Sonuç olarak tarım arazilerinin boş kalmaması ve ekonomik gelire dönüş için çözüm önerileri, kamu ve özel mülkiyetteki araziler olarak ayrı ayrı değerlendirmeye alınmıştır.

Anahtar Kelimeler:

Atıl tarım arazisi, Ekonomik kayıp, Gelir yöntemi, Kapitalizasyon oranı

Investigation and Evaluation of Agricultural Lands without Economic Contribution

It is important to use arable agricultural lands effectively for the supply of food needed according to the growth rate of the world population. It is aimed to implement the most efficient use of agricultural land through planning, strategy development and reform policies by preserving the soil within the scope of sustainable land management. In the current situation, arable agricultural lands remain idle and damage the country's economy due to reasons such as the development of industry, migration from rural to urban areas, development of communication and transportation technologies, division of cadastral parcels.

Keywords:

Idle agricultural land, Economic loss, Income method, Capitalization rate,

PDF

___

Aydın, A. & Dengiz, O. (2020). Sürdürülebilir Arazi Yönetimi için Arazi Değerlendirmesi Çalışması; Samsun-Kavak İlçesinde Örnek Bir Çalışma. Bursa Uludağ Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Dergisi, 34(1), 1-17.
Başer, V. (2020). Tarımsal Arazi Değerlemesinde Mevcut Sorunlar ve Çözüm Yaklaşımları, Karadeniz Fen Bilimleri Dergisi, 10(2), 431-442.
Bruyninckx, H. (2019). Arazi ve toprak: bu hayati kaynakların sürdürülebilir kullanımı ve yönetimine doğru, Avrupa Çevre Ajansı-AÇA (European Environment Agency-EEA), 1-6.
Çullu, M.A., (2015). Coğrafi Bilgi Sistemleri ve Toprak Veri Tabanları. T.C. Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı Tarım Reformu Genel Müdürlüğü Toprak Etüd Haritalama El Kitabı, 586-594
Doğan, Z., Arslan, S. & Berkma, A. N. (2015). Türkiye’de Tarım Sektörünün İktisadi Gelişimi ve Sorunları: Tarihsel Bir Bakış. Niğde Üniversitesi, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 8 (1), 29-41.
Engindeniz, S. (2001). Beydağ Barajı Göl Alanında Kalan Tarım Arazilerinin Kamulaştırılmasında Kullanılabilecek Kapitalizasyon Faiz Oranının Saptanması Üzerine Bir Araştırma. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 38 (2), 95-102.
Engindeniz, S., Başaran, C. & Susam B. (2015). Tarım Arazilerinin Kamulaştırma Bedellerinin Saptanmasında Gelir Yönteminin Uygulanmasıyla İlgili Anlaşmazlıklar. TMMOB Harita ve Kadastro Mühendisleri Odası, 15. Türkiye Harita Bilimsel ve Teknik Kurultayı, 25-28 Mart 2015, Ankara.
İban, M.C. (2019). Türkiye’de Arazi Kullanımı ve Ekonomik Kalkınma, Türkiye Arazi Yönetimi Dergisi, 1(1), 24-32.
İban, M.C. (2020). Türkiye Kırsal Arazi Kullanımına Yönelik Bir Konumsal Veri Altyapısının Modellenmesi. Geomatik Dergisi, 5(3), 209-227.
Kalkınma Planı, (2019). On Birinci Kalkınma Planı (2019-2023), Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı, Strateji ve Bütçe Başkanlığı, Ankara.
Kamulaştırma Kanunu, (1983). Kanun Numarası: 2942, Kabul Tarihi: 4/11/1983 Yayımlandığı Resmi Gazete; Tarih: 8/11/1983 Sayı: 18215, Yayımlandığı Düstur; Tertip: 5 Cilt: 22 Sayfa: 843.
Karaca, C., (2013). Türkiye’de Sürdürülebilir Tarım Politikaları: Tarım Sektöründe Atıl ve Yenilenebilir Enerji Kaynakların Değerlendirilmesi. Tarım Ekonomisi Dergisi, 19-1.
Karakayacı, Z. & Oğuz, C. (2006). Konya İli Ereğli İlçesi Tarım Arazileri için Kapitalizasyon Oranının Tespiti. S.Ü. Ziraat Fakültesi Dergisi 20(40), 21-26.
Keskin, G. (2000). Türkiye'de tarım arazilerinin kamulaştırılmasında değer biçme: Akyar ve Kurtboğazı barajları örneği. Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Tarım Ekonomisi ABD, Ankara.
MGM, (2021). Mersin iline ait mevsim normalleri, Meteoroloji Genel Müdürlüğü, https://www.mgm.gov.tr/veridegerlendirme/il-ve-ilceler-istatistik.aspx?m=MERSIN [Erişim Tarihi: 18.03.2021]
OKA, (2016). Büyük Ova Koruma Alanı Bakanlar Kurulu Kararı, 2016/9620 Sayılı 12/12/2016 Tarihli Kararname.
Sandal, E. K. & Gürbüz, M. (2003). Mersin Şehrinin Mekânsal Gelişimi ve Çevresindeki Tarım Alanlarının Amaç Dışı Kullanımı. Coğrafi Bilimler Dergisi, 117-130/122
STY, (2021). Sürdürülebilir Toprak Yönetimi Ulusal Eylem Planı, T.C. Tarım ve Orman Bakanlığı. https://www.tarimorman.gov.tr/TRGM/Belgeler/surdurulebilir_rapor_TR_.pdf [Erişim Tarihi: 17.03.2021].
Tarım Raporu, (2019). Tarım ve Orman Bakanlığı Sonuç ve Değerlendirme Raporu, Tarım Reformu Genel Müdürlüğü, Ankara.
TASSTT, (2020). Toprak ve Arazi Sınıflaması Standartları Teknik Talimatı. https://www.tarimorman.gov.tr/Belgeler/Mevzuat/Talimatlar/ToprakAraziSiniflamasiStandartlariTeknikTalimativeIlgiliMevzuat_yeni.pdf [Erişim Tarihi: 21.11.2020].
TBS, (2021). Tarım Bilgi Sistemi, Tarım Reformu Genel Müdürlüğü.https://www.tarimorman.gov.tr/Belgeler/Duyurular/TBS.pdf [Erişim Tarihi: 20.03.2021].
TKAKK, (2005). 5403 Sayılı Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanunu, Resmi Gazete Tarihi: 19/07/2005, Sayısı: 25880, Yayımlandığı Düsturun Tertip: 5 Cilt: 44.
Topçu, P. (2012). Tarım Arazilerinin Korunması Ve Etkin Kullanılmasına Yönelik Politikalar. Uzmanlık Tezi, T.C. Kalkınma Bakanlığı, İktisadi Sektörler ve Koordinasyon Müdürlüğü, Yayın No 2836.
TÜİK, (2016). Tarımsal İşletme Yapı araştırması. http://www.resmiistatistik.gov.tr/detail/subject/tarimsal-isletme-yapi-istatistikleri/ [Erişim Tarihi:22.11.2020]
TÜİK, (2020). Yıllık Gayrisafi Yurt İçi Hasıla-2019, Yayım Tarihi: 31 Ağustos 2020, Sayı: 33671. https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Yillik-Gayrisafi-Yurt-Ici-Hasila-2019-33671
Unel, F. B. & Yalpır, S. (2013). Grouping and Analyzing of Real Estate Valuation Approaches. International Journal of Multidisciplinary Thought, 3(1), 171–182.
Yıldırım, A. E. (2020). TARBİL projesini kimler engelledi? https://www.tarimdunyasi.net/2020/07/15/tarbil-projesini-kimler-engelledi/ [Erişim Tarihi: 20.03.2021].
Yomralıoğlu, T. (2011). Dünya’da arazi yönetimi. Türkiye’de Sürdürülebilir Arazi Yönetimi Çalıştayı. Okan Üniversitesi, İstanbul.