6545 ve 6552 SAYILI KANUNLAR ÇERÇEVESİNDE İDARİ YARGILAMA USÛLÜ DEĞİŞİKLİKLERİ

İdari yargı yerlerinin ve özellikle Danıştay’ın iş yükü fazlalığı, hukukumuzda istinaf konusunu gündeme getirmiştir. Varılan noktada, 6545 sayılı Kanun ile karar düzeltme kanun yolu kaldırılarak idari yargı alanına istinaf kanun yolu getirilmiş, istinaf mercii olarak yapılandırılan bölge idare mahkemeleri yeni sistem ile uyumlaştırılmış, ayrıca kimi uyuşmazlıklarda daha hızlı ve adil sonuç alma amacıyla ivedi yargılama usûlü düzenlenmiştir. 6552 sayılı Kanun ile de, merkezi ve ortak sınavlara ilişkin yeni bir yargılama usûlünün öngörüldüğü hüküm, İdari Yargılama Usûlü Kanunu’na eklenmiştir. Fransız idari yargı sisteminden esinlenerek Türk idari yargı sistemine dahil edilen bu yenilikleri kavrayabilmek adına zaman zaman Fransız uygulamasına da yer verilmiştir. Bu çalışmada, 6545 ve 6552 sayılı Kanunlar ile idari yargılama usûlünde yapılan değişiklikler ele alınmış, bölge idare mahkemelerinin yeni sistemdeki yapısına sadece içtihat farklılıklarının giderilmesi konusunda yer verilmiştir. İstinaf kurumu, Fransız uygulamasından farklı şekilde düzenlenen ivedi yargılama usûlü ile merkezi ve ortak sınavlara ilişkin yargılama usûlüne ağırlık verilmiş ve uygulamada karşılaşılacak muhtemel sorunlara değinilmiştir

Changes of Administrative Juristiction in Law No. 6545 and 6552

The heavy workload of administrative judicial authorities, particularly of Danıştay, the administrative court of cassation in Turkey, has raised the question of incorporation of appeal mechanism as a second-line remedy in our administrative litigation system. At this stage the revision of decision, a remedy enabling the chamber of Danıştay to correct manifest errors and mistake of fact in its decision upon cassation either uphold or overturn, has been revoked and, instead, the remedy of appeal before district administrative courts has been incorporated into the administrative litigation procedure system of Turkey by the Law No. 6545. The structure of district administrative courts, which were initially designed as so-called authority of objection, a sui generis remedy for some sort of administrative acts and decisions of administrative tribunals relating to stay of execution, have been designed as the court of appeal in this system, and as such, synchronised with the system of appeal. Moreover with the purpose of getting fairer and faster result in some matters of dispute the fast-track trial procedure in administrative litigation system has been regulated by the above-mentioned Law. The new provision prescribing a fast-track trial procedure for those cases that are relating to review of administrative acts taken in conjunction with central and common exams held by an administrative authority has been added to the Law of Procedure of Administrative Litigation. In this study, French administrative litigation practice has also been addressed in order to comprehend these new reforms which have been incorporated into Turkey administrative litigation through being inspired from the system of French administrative litigation. In the scope of this study, the amendments in administrative litigation procedure made by Laws of 6545 and 6552 have been examined and the structure of district administrative courts in the new system of litigation procedure has been discussed to the extent how the likely discrepancy amongst precedents of different district administrative courts will be eased. In this study, the remedy of appeal, the fast-track trial procedure which, indeed, has been regulated by French law in a completely different way and the procedure applied for judicial review of central and common exams have been focused on and possible legal discussions, which can be encountered in the future practice of this new litigation procedure are mentioned

___

  • Akbaba, Ahmet, “Fransız İdari Yargı Sistemine Bakış”, Ankara Barosu Dergisi, Sayı:2, Ankara, 2014.
  • Aslan, Leyla Akyol, Medeni Usûl Hukukunda Delil Tespiti, Yetkin Yayınları, An- kara 2011.
  • Atay, E. Ethem, “İptal Davasının Nitelikleri ve İptal Kararlarının Uygulanması”, Danıştay ve İdari Yargı Günü 139. Yıl Sempozyumu, Danıştay Yayınları, Ankara Avcı, Mustafa, “6545 ve 6552 sayılı Kanunlar ile İdari Yargıya İlişkin Kanun- larla Yapılan Değişiklikler Üzerine Bir İnceleme”, Legal Hukuk Dergisi, Cilt:13, Sayı:152, İstanbul 2015.
  • Avcı, Mustafa, “İdari Yargıda İstinaf”, Türkiye Barolar Birliği Dergisi, Sayı: 96, Ankara 2011.
  • Baş, Zuhal Bereket, İdari Yargılama Usûlü Hukuku Açısından İstinaf ve Kabulü Sorunu, Danıştay Dergisi, Cilt:27, Sayı:11, Ankara 1996.
  • Çınar, Ali Rıza, “İstinaf”, Fasikül Aylık Hukuk Dergisi, Yıl:2, Sayı:8, Ankara 2010.
  • Erdem, Mustafa Ruhan, Ceza Muhakemesinde Yeni Bir Denetim Yolu Olarak İstinaf, Seçkin Yayıncılık, Ankara 2010.
  • Erem, Faruk, “İstinaf Mahkemeleri”, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Der- gisi, Cilt:VII, Sayı:12, Ankara 1950.
  • Gözübüyük, Şeref, Yönetsel Yargı, Turhan Kitabevi, 30. Bası, Ankara 2010.
  • Günday, Metin, “İdari Yargının Görev Alanının Anayasal Dayanakları”, Anaya- sa Yargısı Dergisi, C: 14, Yıl 1997.
  • Karaman, Buket, Acele Kamulaştırma, (Danışman: Doç. Dr. Cüneyt Ozansoy), Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Kamu Hukuku (İdare Hukuku) Anabilim Dalı, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara 2015 (http://acikar- siv.ankara.edu.tr/browse/27575/).
  • Kuru/Arslan/Yılmaz, Medeni Usûl Hukuku, Yetkin Yayınları, 22. Bası, Ankara Nohutçu, Ahmet, Kanunname, Savaş Kitabevi, 1. Bası, Ankara 2013.
  • Oğurlu, Yücel, “Danıştay Kararları Işığında İdari Yargılama Usûlünde Re’sen Araştırma İlkesi”, Atatürk Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 75’inci Yıl Ar- mağanı, Cilt:II, Sayı:2, Erzincan 1998.
  • Özkan, Gürsel, “Anayasa Mahkemesi’ne Göre Hukuk Devletinin Anlamı ve Yargının Konumu”, Türkiye Adalet Akademisi Dergisi, Sayı: 1, Nisan 2010.
  • Sancakdar, Oğuz, “İdari Yargıda İstinaf Sistemi Üzerine Düşünceler”, Prof. Dr. Aydın Zevkliler’e Armağan, Özel Sayı, Cilt 3, İzmir 2013.
  • Sarısözen, Serhat, “Hukuk Muhakemeler Kanunu’nun Yeni Düzenlemeleri”, İstanbul Barosu Dergisi, Cilt:85, Sayı:6, İstanbul 2011.
  • Saygın, Engin, “İdari Yargıda İstinaf Mahkemesi Tartışmaları Üzerine Bir Ana- liz”, İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mecmuası, Cilt: LXIX, Sayı: 1 – 2, İstanbul 2011.
  • Tan, Turgut, İdare Hukuku, Turhan Kitabevi, 2. Bası, Ankara 2013.
  • Taneri, Gökhan, İstinaf Mahkemeleri, Bilge Yayınevi, Ankara 2014.
  • Teziç, Erdoğan, Anayasa Hukuku, Beta Kitabevi, 13. Bası, Ankara 2009.
  • Yavuzdoğan, Seçkin, İdari Yargılama Usûlü Kanunu’nun 31. Maddesi Çerçeve- sinde Medeni Yargılama Hukuku-İdari Yargılama Hukuku İlişkisi, (Danışman: Prof. Dr. İl Han Özay), İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Kamu Hu- kuku Anabilim Dalı, Doktora Tezi, İstanbul 2007 (https://tez.yok.gov.tr/Ulu- salTezMerkezi/tezSorguSonucYeni.jsp).
  • Yeşilyurt, Nazile İrem, “İdari Yargıda Yürütmenin Durdurulması ve İvedi Yargı- lama: Hukuka Sermayeye Koşut Hız Ayarı”, Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, Cilt:70, Sayı:2, Ankara 2015.
  • Yıldırım, M. Kamil, “İstinaf Sebepleri ve İlk Derece Mahkemesinde Hatalı Vakıa Tespiti”, Türkiye Barolar Birliği – Medeni Usûl ve İcra-İflas Hukukçuları Toplan- tısı-VI – Medeni Usûl Hukukunda Kanun Yolları ve Arabuluculuk Kanun Tasa- rısı, İzmir 2007.
  • Yıldırım, M. Kamil, “Kanun Yolu Olarak İstinaf”, Türkiye Barolar Birliği – İstinaf Mahkemeleri Uluslararası Toplantısı, Ankara 2003.
  • Yıldırım, M. Kamil, “Teksif ve Sözlülük İlkeleri Açısından Yargılama Usûlleri Hakkında Düşünceler”, Prof. Dr. Ergun Önen’e Armağan, İstanbul 2003.
  • Yıldırım, Nevhis Deren, “Teksif İlkesi Açısından İstinaf”, Türkiye Barolar Birliği – İstinaf Mahkemeleri Uluslararası Toplantısı, Ankara 2003.
  • acikarsiv.ankara.edu.tr
  • tez.yok.gov.tr
  • www.dergipark.ulakbim.gov.tr
  • www.erzincan.edu.tr
  • www.journals.istanbul.edu.tr
  • www.kararlaryeni.anayasa.gov.tr
  • www.ombudsman.gov.tr
  • www.tbbdergisi.barobirlik.org.tr
  • www.tbmm.gov.tr
  • www.turkhukuksitesi.com
  • www.zuhalbereketbas.av.”tr