ROMANTİK BİR VİYANA KUŞATMASI YAHUT ADALET AĞAOĞLU’NUN OSMANLI TARİHİNE YAKLAŞIMI

Tanzimat döneminden itibaren romanlarda kendisine yer bulan tarih; 1990 sonrası Türk romanında sosyal ve siyasal alanlardaki değişimler ile dünya edebiyatındaki gelişmeler yazarların değişen algı dünyaları düzleminde edebiyatımızda kendisine yer bulmaya başladığında birtakım değişikliklere uğramıştır. Bu değişimlerin başında tarihin bir araç olarak kullanılarak oluşturulmak istenilen “milli kimlik” anlayışından vazgeçilmesi gelmektedir. Postmodern yazarlar, romanlarında bir arka fon olarak kullandıkları tarihi “milli” çizgiden uzaklaştırarak özellikle Yeni Tarihselci anlayışın da etkisiyle sıradan kurgusal kahramanlar vasıtasıyla resmi tarihin boşlukta bıraktıklarını düşündükleri sosyal ve kültürel hayatı ön plana çıkartarak tarihi yeniden yazma düşüncesini tatbik etmeye çalışmışlardır. Bunu yaparken de olayları “gerçek” yerine “gerçeklik” çerçevesinde ele alırlar. Gerçek olma vasfını yitiren “tarih”, romanda kurgulanan postmodern bir “oyun”un parçası haline dönüştürülerek okurun da romanın gerçeklik atmosferine bürünmeleri sağlanmaya çalışılır. Adalet Ağaoğlu da “Romantik/Bir Viyana Yazı”ndabireyin iç dünyasını “tarih” izleği etrafında sözü edilen postmodern bir edayla kurmuştur. Tarih öğretmeni Kâmil Kaya’nın dersleri bağlamında ele alınan tarih, Kâmil Kaya’nın özel hayatından hareket edilerek kurulan oyunun bir parçası haline getirilmiştir. Adalet Ağaoğlu, derslerini tarihe hayal unsurlarını katarak anlattığı için öğrencileri tarafından “hayalci hoca” olarak vasıflandırılan Kâmil Kaya’nın “barok” düşünce yapısının bir parçası olması dolayısıyla hayranı olduğu ve görmeyi çok istediği Viyana ile olan duygusal bağı üzerinden tarihe yönelmekte ve Osmanlı tarihinden de bu doğrultuda malzemeler bulma noktasında yararlanmaktadır.

PDF

___

Ağaoğlu,Adalet(2016).RomantikBir Viyana Yazı, İstanbul: Everest Yayınları.

Aktulum, Kubilay (2007). Metinlerarası İlişkiler, İstanbul: Öteki Yayınevi.

Asal,Raşel Rakella(2019, 10 Nisan).“Tarih ve EdebiyatOrtaklığıBağlamında‘Romantik Bir Viyana Yazı’” http://www.edebiyathaber.net/tarih-edebiyat-ortakligi-baglaminda-romantik-bir-viyana-yazi-rasel-rakella-asal/

Bahtin,Mihail(2014).Karnavaldan Romana, Çev. Cem Soydemir, 2. Basım, İstanbul: Ayrıntı Yayınları.

Barthes, Roland 1970). “Historical Discourse”, Structuralism: A Reader, Der. Michael Lane, London: JonathanCapeLtd,.

Carr, E. H. (2011). Tarih Nedir?, Çev. Misket Gizem Gürtürk, İstanbul: İletişim Yayınları.

Çelik, Yakup (2002).“Tarih ve Tarihî Roman Arasındaki İlişki Tarihî Romanda Kişiler”, Bilig, Yaz, Sayı 22, s. 49-68.

Çirakli,Mustafa Zeki(2019, 10 Nisan).“Romantik ya da Roman-tik: Adalet Ağaoğlu’nun Bir Viyana Yazında Çok Katmanlı Anlatım, Tarih ve İroni”, https://www.researchgate.net/publication/322901360

Geçikli, Kubilay (2016). “Edebiyatta Yeni Tarihselcilik”, CÜ Sosyal Bilimler Dergisi, Haziran, Cilt: 40, S. 1, s. 173-189.

Kılıç, Savaş (2008).“İroni, İstihza, Alaysama”, Cogito, S: 57, s.143-148.

Munslow, Alun (2000).Tarihin Yapısökümü, Çev. Abdullah Yılmaz, İstanbul:Ayrıntı Yayınları.

Odacı, Serdar(2010).“Romantik Bir Viyana Yazında Bilinç ve Bilinç Akışı”, Türkbilig, S: 19, s. 161-175.

Opperman,Serpil (2006). Postmodern Tarih Kuramı-Tarihyazımı, Yeni Tarihselcilik ve Roman, 1. Baskı, Ankara: Phoenix Yayınevi.

Tekeli, İlhan (1998). Tarihyazımı Üzerine Düşünmek, Ankara: Dost Kitabevi Yayınları.

Yalçin-Çelik, Dilek(2005).Yeni Tarihselcilik Kuramı ve Türk Edebiyatında Postmodern Tarih Romanları, 1. Baskı, Ankara: Akçağ Yayınları.

Yeşilyurt, Şamil (2009).“Nedim Gürsel’in Romanlarının Yeni Tarihselci Bağlamda Okunması”, Turkish Studies,International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, Volume 4 /1-II Winter, s. 1991.

Turkish Studies - Language and Literature-Cover

ISSN: 2667-5641
Yayın Aralığı: Yılda 4 Sayı
Başlangıç: 2006
Yayıncı: ASOS Eğitim Bilişim Danışmanlık Otomasyon Yayıncılık Reklam Sanayi ve Ticaret LTD ŞTİ