KEMAL TAHİR’İN ÖYKÜLERİNE TEMATİK BİR YAKLAŞIM

Kemal Tahir, hiç şüphesiz, edebiyatımızda bir romancı olarak kabul görmüştür. Düşünce tarafı ağır basan, kendine mahsus bir tarih ve dünya görüşü olan, ezbere, ideolojik yaklaşımlardan uzak duran, yerlilik kavramı üzerinde düşünen ve Türk aydınlarını özellikle medeniyete bakış noktasında eleştirmekten kaçınmayan yazar, bu tavrını öykü üzerine ileri sürdüğü düşüncelerinde ve öykülerinde de derinleştirmeye çalışmıştır. Kemal Tahir, Göl İnsanları (1955), Dutlar Yetişmedi (2005), Zehra’nın Defteri (2005), Üstadın Ölümü (2006) adlı dört öykü kitabında toplam seksen bir (81) öykü neşretmiş ve öykü sanatı üzerine düşünmüş bir isim olduğu halde, kendisinden bahsedilen çoğu kaynakta düşüncelerine ve romancılığına değinilip öyküleri genellikle bahis konusu edilmemiştir. Bunun bir sebebi son üç öykü kitabının ölümünden otuz sene sonra yayımlanmış olması ise bir başka sebebi de daha çok bilinen ve söz konusu edilen ilk öykü kitabının uzun metinlerden oluşmasıdır. Göl İnsanları (1955), daha çok roman yavrusu metinler gibi algılanmış ve yazarın bu eserle romancılığa hazırlandığı düşünülmüştür. Makalede öncelikle yazarın öyküye bakışından bahis açacak, ardından belli başlı öykülerini içerik yönüyle incelemeye, Kemal Tahir öykücülüğünün yazarın romancılığı ile ilişkisi ve Türk öykücülüğü içerisindeki yerini belirmeye çalışacağız. Türk öykücülüğünün daha iyi anlaşılmasında, Kemal Tahir’in öykülerinin de okunup incelenmesinin payı büyük olacaktır. “Arabacı”, “Göl İnsanları”, “Çoban Ali” gibi öyküleriyle şimdiden edebiyat tarihimizde önemli bir yer edinen Kemal Tahir’in öyküleri üzerinde daha çok durulması gerekmektedir.

A THEMATIC APPROACH TO KEMAL TAHİR'S SHORT STORIES

Kemal Tahir is undoubtedly considered as a novelist in our literature. The author, whose part of thinking is predominant, having his specific history and worldview, avoiding the approached by heart and ideological approaches, thinking about the concept of indigenousness, and not refraining from criticizing Turkish intellectuals especially from the point of view of civilization, has tried to deepen this attitude in his thoughts and stories which he propounded on the story. Kemal Tahir published a total of eighty-one (81) short stories in his four short story books, which are Göl İnsanları (1955), Dutlar Yetişmedi (2005), Zehra’nın Defteri (2005), Üstadın Ölümü (2006) and although he was a name who had thought about the art of short story, in most of the sources referring to him, his thoughts and novelist aspect have been referred to, but his short stories were generally not subject of discussion. Another reason of this is that the last three story books were published thirty years later after his death, and another reason is that the most known and aforesaid story book is composed of long texts. Göl İnsanları (1955) mostly perceived as the texts which is a small novel and it was thought that the author was preparing for novel with this work. In our paper, first of all, we refer to the author's view of the short story, then it is tried to examine the existing main stories in terms of content and to determine the relationship between Kemal Tahir short storytelling and novel writing and also its position in Turkish short storytelling. Kemal Tahir, who has already gained an important place in the history of literature with his stories such as “Arabacı”,“Göl İnsanları” and “Çoban Ali ”, needs to be emphasized more.

___

  • Banguoğlu, T. (1959) Cumhuriyetten Sonra Hikâye ve Roman, C.3, İstanbul: Dilmen Kitabevi.
  • Kabaklı, A. (1993) Türk Edebiyatı C.5, İstanbul: Türk Edebiyatı Vakfı.
  • Kahraman, K. (2002) “Kemal Tahir” maddesi, TDV İslam Ans., C.25.
  • Kemal Tahir, (2005a) Dutlar Yetişmedi, İstanbul: İthaki Yay.
  • Kemal Tahir, (1992) Göl İnsanları, İstanbul: Adam Yay..
  • Kemal Tahir, (1990) Notlar 4/Sanat Edebiyat, İstanbul: Bağlam Yay.
  • Kemal Tahir, (2006) Üstadın Ölümü, İstanbul: İthaki Yay.
  • Kemal Tahir, (2005b) Zehra’nın Defteri, İstanbul: İthaki Yay.
  • Lekesiz,Ö. (2017) Yeni Türk Edebiyatında Öykü - 2, İstanbul: Şule Yay..
  • Lekesiz, Ö. (2017) Yeni Türk Edebiyatında Öykü - 5, İstanbul: Şule Yay.
  • Tosun, N. (2012) “Kemal Tahir’in Yazar ve Düşünür İmgesi”, Hece 181, Ocak, s.46-58.
  • Tosun, N. (2013) Öykümüzün Kırk Kapısı, Ankara: Hece Yay.