Ufuk BÜLBÜL, Bilal KUTRUP, Nurhayat YILMAZ

On the distribution and morphology of the steppe viper, Vipera eriwanensis (REUSS, 1933), from Gavur Monuntain (Gümüşhane)

Türkiye'de Vipera eriwanensis'in bilinen lokaliteleri yalnızca Araş nehrinin doğusunda yer almaktadır. Bu lokalitelerden oldukça uzakta, Gavur Dağından (Gümüşhane) yakalanan yeni bir V. eriwanensis örneği morfolojik olarak incelenmiş ve benzer türlerle karşılaştırılmıştır. Bu bilgi bozkır engereği (V. eriwanensis)'nin Türkiyedeki total dağılımının bilinen lokalitelerden yaklaşık 210 km batıya doğru genişlediğini göstermektedir. Ayrıca, yakalanan bu yeni örnek daha önce Azerbaycan, Ermenistan ve Türkiye'den rapor edilen örneklerden dorsal pullarının ve yanak bölgesindeki plakların sayısının düşük olması, ve crownscalenin daha yüksek olması ile farklılık göstermektedir.

Gavur dağından (Gümüşhane) yakalanan bozkır engereğinin, Vipera eriwanensis (REUSS, 1933), dağılımı ve morfolojisi üzerine

Vipera eriwanensis (Reuss, 1933), known only from the localities of the eastern Aras River in Turkey, was morphologically examined and compared with the related species on the basis of one additional specimen from Gavur mountain (province Gümüşhane), situated outside the known localities. This information changed our knowledge of the total distribution of V. eriwanensis, clearly showing that this taxon has expanded its range at least 210 km to the west in eastern Turkey. Furthermore it differs from V. eriwanensis reported from Turkey, Armenia and Azerbaijan in having a lower number of mid-body scales and loreals, and a higher number of crown scales.

PDF

___

Alekperov, A.M. 1982. The present status of rare and threatened species and subspecies of herpetofauna in Azerbaijan. Vertebr. Hung. 21: 19-24.
Aliev, T.R. and Ganiev, F.R. 1985. Distribution and ecological-morphological peculiarities in the meadow viper, Vipera ursinii Bonaparte, 1835 in Azerbaijan. Izv. Akad. Nauk AZSSR, Ser. Biol. Naul, 44-50 (In Russian).
Baran, 1. 1976. Türkiye Yilanlarının Taksonomik Revizyonu ve Coğrafik Dağılışları. TÜBİTAK Yay. Ankara, 309, TBAG Seri no: 9, 177 pp.
Baran, 1. and Atatür, M.K. 1998. Türkiye Herpetofaunası (Kurbağa ve Sürüngenler). Çevre Bakanlığı Yay., 1998, 214 pp.
Başoğlu, M. and Baran, 1.198O.Türkiye Sürüngenleri. Kısım 11. Yılanlar. Ege Üniv. Fen Fak. Kitaplar Serisi, İzmir, 218 pp.
Chernov, S.A. 1939. Herpetological Fauna of Armenia and Nahichevan. Asssr. Sbornik Akad. Nauk. Armenian SSR 7:77-194 (İn Russian).
Eiselt, J. 1976. Ergebnisse Zoologischer Sammelreisen in der Türkei: Bemerkenswerte Funde von Reptilien, 11. Ann. Naturhist. Mus. Wien 80: 803-814.
Hoggren, M., Nilson, G., Andren, C, Orlov, N.L. and Tuniyev, B.S. 1993. Vipers of the Caucasus. Natural History and Systematic Review. Herpetological Natural History 1 (2): 11-19.
Joger, U. 1984. The venomous snakes of the Near and Middle East. Beihefte zum Tübinger Atlas des Vorderen Orients. Reihe A, Nr. 12, 115 pp.
Joger, U., Herrmann, H.-W. and Nilson, G. 1992. Molecular phylogeny and systematics of viperine snakes II. A revision of the Vipera ursinii complex. Proc. Sixth Ord. Gen. Meet. S.E.H., Budapest 1.991, pp. 239-244.
Kramer, E. 1961. Variation, Sexual dimorphismus, Wachstum und Taxonomie von Vipera ursinii (Bonaparte, 1835) und Vipera kaznakovi Nikolskij, 1909. Rev. Suisse Zool. 68: 627-725.
Kutrup, B. 2003. The identification of new specimens of Vipera from Trabzon, Turkey with affinities to Vipera barani and Vipera pontica. Herpetological Review 34: 28-31.
Nilson, G. and Andren, C. 1997. Evolution, Systematics and Biogeography of Palaearctic vipers. Symp. Zool. Soc, London 70: 31-42.
Nilson, G. and Andren, C. 2001. The meadow and steppe vipers of Europe and Asia-The Vipera ursinii complex. Acta Zoologica Scientiarum Hungaricae 47 (2-3): 87-267.
Nilson, G., Hoggren, M., Tuniyev, B.S., Orlov, N.L. and Andren, C. 1994. Phylogeny of the vipers of the Caucasus: Zoologica Scripta 23 (4): 353-360.
Nilson, G., Tuniyev, B. S., Orlov, N. L., Hoggren, M. and Andren, C. 1995. Systematics of the vipers of Caucasus: Polymorphism or sibling species? Asiatic Herpetological Research 6: 1 -26.
Nilson, G., Tuniyev, B.S., Andren, C. and Orlov, N.L. 1999. Vipers of Caucasus: Taxonomical considerations. Kaupia 8: 103-106.
Reuss, T.H. 1935. Erla'uterungen zur Typenfrage in der Zoologie an , Hand von Bildern europâischer Giftschlangen. Nachr. Bl. Aqu.-u. Terr.-Ver., Berlin 16: 213-218.
Saint Girons, H. 1977. Caryotypes et evolution des Viperes Europeenes (Reptilia, Viperidae). Bull. Soc. Zool. France 102: 39-49.
Tenyie, A. 1987. Observations Herpetologiques en Turquie. lere Partie. Bull. Soc. Herp. Fr. 43:9-18.