Hüseyin ÖZBİLGİN

Effect of teperature change on maximum swimming speed of whiting Merlangius merlangus (Linnaeus, 1758)

Deniz suyu sıcaklığındaki mevsimsel değişiklikler, balıkların yüzme performanslarını etkilemektedir. Bu çalışmada su sıcaklığında 7¡C ile 12¡C arasındaki 5¡C lik farkın, Kuzey Denizi dip trolü avcılıığında en yaygın yakalanan türlerden biri olan, Merlangius merlangus'un maksimum yüzme performansına belirgin bir etkisi olup olmadığı araştırılmıştır. Bu mevsimsel değişimin yüzme performansına etkisi iki deneyle gösterilmistir. 7¡C den 12¡C ye kadar olan sıcaklık artışı, yanal kasların, bir elektirik palsıyla uyarıldığında, minimum kasılma sürelerinin 45.8ms den 33.9ms ye kadar düşmesine sebep olduğu görülmüştür. Bu değerler balığın maksimum kuyruk çırpma frekansının 7¡C de 10.9Hz iken 12¡C de 14.7Hz'e yükseldiği sonucunu vermektedir. İkinci gurup deneylerde, balığın bu sıcaklıklarda sesle ürkütmelere verdiği kaçma tepkisi incelenmiş, ve 7¡C deki Mauthner Kaçma Reflexlerinin 12¡C dekinden önemli derecede daha yavaş olduğu bulunmustur. Sesin verilmesi ile kaçma başlangıcı arasındaki ortalama sürenin 12¡C de (27.6) 7¡C dekinden (34.8) önemli derecede daha kısa olduğu bulunmuştur (t test, P< 0.001). Balıkların ilk kuyruk çırpımının birinci aşamasını tamamlamak için geçen ortalama zamanın 12¡C de (45.6ms) 7¡C dekinden (57.7ms) önemli derecede daha hızlı olduğu bulunmuştur (t test, P< 0.001). Benzer şekilde ikinci aşama içinde yine 12¡C deki ortalama zamanın (119.9ms) 7¡C dekinden (154.3ms) önemli derecede daha hızlı olduğu bulunmuştur (t test, P< 0.05). 10¡C lik bir sıcaklık artışının sebep olduğu genel fizyolojik etki balığın maximum yüzme hızını hemen hemen iki kat arttırmıştır (Q10¡C =1.81). Bu deneylerin sonuçları Kuzey Denizi mezgit balığının düşük su sıcaklığı sebebiyle kış sonu ve ilkbahardaki en yüksek yüzme hızının yaz sonu ve sonbahara nispeten daha düşük olduğunu göstermiştir.

PDF

___

1. Brill, R. W., Dewar, H. and Graham, J. B. Basic concepts relevant to heat transfer in fishes, and their use in measuring the physiological thermoregulatory abilities of tunas. Environmental Biology of Fishes., 40: 109-124, 1994.
2. Bone, Q. and Marshall, N. B. Biology of fishes. Chapman and Hall. 253p. 1982.
3. Wooton, R. J. Fish Ecology. Blackie. New York, USA. 212p. 1992.
4. Wardle, C. S. Limit of fish swimming speed. Nature, 255 (5511): 725-727, 1975.
5. Wardle, C. S. Effects of temperature on the maximum swimming speeds of fishes. In Environmental Physiology of Fishes, Edited by. M.A. Ali. NATO Advanced Study Institute, Series A 35: 519-532, 1980.
6. He, P. Swimming speeds of marine fish in relation to fishing gears. ICES Marine Science Symposium, 196: 183-189, 1993.
7. Videler, J. J. Fish swimming. Chapman and Hall, 260 p. 1993.
8. Wardle, C. S. and He, P. Fish Behaviour near trawls-Recent Advances. In Proceedings of the Workshop on Co-operation Research in Asian Fishing Technology (CRAFT). Edited by Inoue et al., Publ. Nat. Res. Inst. Of Fish. Eng. Hasaki, Japan, March 1996, No. 2, 35-44, 1996.
9. Özbilgin, H., Variation in the haddock length/girth relationship and its effect on cod-end retention. ICES CM 1996/B:19, 4 p. 1996.
10. Özbilgin, H., Ferro, R. S. T., Robertson, J. H. B., Hutcheon, J. R, Kynoch, R. J., and Holtrop, G. Seasonal variation in cod-end selectivity of haddock. ICES CM 1996/B:18, 7 p. 1996.
11. Wardle, C. S. Effect of size on the swimming speed of the fish. In Scale effects in animal locomotion. Edited by Pedley, T. J. Academic Press, London, 299-313, 1977.
12. Arimoto, T., Xu, -Gang and Matsushida, Y. Muscle contraction time of captured walleye pollock, Theregra chalcogramma. Nippon Suisan Gakkaishi Bull. Jap. Sos. Sci. Fish., 57 (7): 1225-1228, 1991.
13. Wardle, C. S. Swimming activity in marine fish. In Physiological Adaptations of marine animals. Ed. M. Laverack. Symp. Soc. Exp. Biol. 39, 521-540, 1985.
14. Wardle, C. S., Videler, J. J., Arimato, T., Francos, J. M. and He, P. The muscle twitch and the maximum swimming speed of giant bluefin tuna, Thunnus thynnus, L. J. Fish Biol., 35, 129-137, 1989.
15. Domenici, P. and Blake, R. W. The kinematics and the performance of the escape response in the angelfish, Pterophyllum eimekei. J. Exp. Biol., 156: 187-205, 1991.
16. Eaton, R. C., Bombardieri, R. A. and Meyer, D. L. The Mauthnerinitiated startle response in teleost fish. J. Exp. Biol., 66: 65-81, 1977.
17. Webb, P.W. Fast-start performance and body form in seven species of teleost fish. J. Exp. Biol., 74: 211-226, 1978a.
18. Domenici, P. and Blake, R. W. The kinematics and performance of fish fast-start swimming. J. Exp. Biol., 200: 1165-1178, 1997.
19. Weihs, D. The mechanism of rapid starting of slender fish. Biorheology. 10: 343-350, 1973.
20. Webb, P.W. The effect of size on the fast-start performance of rainbow trout, Salmo gairdneri, and a consideration of piscivorous predator-prey interactions. J. Exp. Biol. 65: 157-177, 1976.
21. Harper, D. G. and Blake, R. W. Prey capture and the fast-start performance of northern pike, Esox lucius. J. Exp. Biol., 155: 175-192, 1991.
22. Eaton, R. C. and Hackett J. T. The role of the Mauthner cell in faststarts involving escape in teleost fishes. In Neural mechanisms of startle behaviour. Edited by Eaton, R. C. Plenum press, NY & London. 377p. 1984.
23. Eaton, R. C., Lavender, W. A. and Wieland, C. M. Identification of Mauthner-initiated response patterns in goldfish: Evidence from simultaneous cinematography and electrophysiology. J. Comp. Physiol., 144: 521-531, 1981.
24. Nissanov, J. and Eaton, R. C. Reticulospinal control of rapid escape turning manoeuvres in fishes. Amer. Zool., 29: 103-121, 1989.
25. Zottoli, S. J. Correlation of the startle reflex and Mauthner cell auditory responses in unrestrained goldfish. J. Exp. Biol., 66: 243- 254, 1977.
26. Webb, P.W. Temperature effects on acceleration of rainbow trout, Salmo gairdneri. J. Fish. Res. Board Can. 35: 1417-1422, 1978b.
27. Wardle, C. S. and Reid, A. The application of large amplitude elongated body theory to measure swimming power in fish. In Fisheries Mathematics. Edited by. J. H. Steele. Academic Press, London, New York and San Francisco, Pp 171-191, 1977.
28. Videler, J. J. and Wardle, C. S. Fish swimming stride by stride: speed limits and endurance. Reviews in Fish Biology and Fisheries, 1: 23-40, 1991.
29. Özbilgin, H. The seasonal variation of trawl codend selectivity and the role of learning in mesh penetration behaviour of fish. PhD. Thesis, Aberdeen University. 206 p. 1998.