Metin ŞENGONCA, Turgay TAŞKIN, Nedim KOŞUM

Saanen x kıl keçi melezlerinin ve saf kıl keçilerinin kimi verim özelliklerinin belirlenmesi üzerine eş zamanlı bir araştırma

Bu çalışma, yetiştirici koşullarında Saanen x Kıl keçi melez sürüsü ile kırsal alandaki saf Kıl keçi sürüsünü çeşitli verim özellikleri bakımından eş zamanlı olarak karşılaştırmak amacıyla yapılmıştır. Saanen x Kıl keçi melezlerinde ve saf Kıl keçilerde tekealtı keçi başına doğan oğiak sayısı, oğlak verimi ve kısırlık oranına ait ortalamalar sırasıyla; l ,25, l ,30, % 4,47 ve 0,72, 0,79, % 21 ,OO'dir. Her iki sürüde de tekealtı keçi başına doğan oğlak sayısı, oğlak verimi ve kısırlık oranı üzerinde sürü, yıl ve yaşın etkisi önemli bulunmuştur (P < 0,01). Saanen x Kıl keçi melezi ve saf Kıl keçi oğlaklarında doğum ve sütten kesim ağırlığına ait ortalamalar, sırasıyla 3,70 kg, 2,63 kg ile 14,68 kg ve 12,12 kg'dır. Doğum ve sütten kesim ağırlığı üzerinde doğum tipi, eşey ve yılın etkisi önemli (P < 0,05), sürü etkisi ise çok önemli (P < 0,01)'dir. Saanen x Kıl keçi melezi ve saf Kıl keçi oğlaklarında yaşama gücü sırasıyla; % 95,76 ve % 78,61 olup sürü ve yılın etkisi önemli (P < 0,05), doğum tipi ve eşeyin etkisi ise önemsiz bulunmuştur. Saanen x Kıl keçi melezlerinde ve saf Kıl keçilerde günlük ortalama süt verimi, laktasyon süresi ve laktasyon süt verimi ortalamaları sırasıyla; 1,83 kg, 201,5 gün, 368,75 kg; 0,56 kg, 143,7 gün ve 80,47 kg'dır. Günlük ortalama süt verimi, laktasyon süresi ve laktasyon süt verimi üzerinde sürü, yıl ve-yaşın etkisi önemli bulunmuştur. (P < 0,01).

PDF

___

Kaynaklar 1. Şengonca, M.: Keçi Yetiştiriciliği. Küçükbaş Hayvan Yetiştirme, 1. Bölüm (Keçi Yetiştirme). U.Ü. Güçlendirme Yay. No: 27, Bursa,1989.
2. Şengonca, M., Koşum, N., Taşkın, T.: Ege Bölgesi'nde Kıl Keçi İslahı Çalışmaları. Ege Bölgesi 1. Tarım Kongresi Bildirisi. 7-11Eylül, Aydın, 1998.
3. Şengonca, M., Kaymakçı, M., Kızılay, E., Taşkın, T.: Türkiye'de Kıl Keçi Islah Çalışmaları İçin Çok Amaçlı Bir Proje Örneği. II. Zootekni Bilim Kongresi Bildirisi. 22-25 Eylül, Bursa, 1998.
4. Şengonca, M., Kaymakçı, M., Koşum, N., Taşkın, T., Steinbach, J.: Die Bornova-Ziege: Ein neuer milchziegentyp. Deutsch- Türkische Agrarforschung Symposium. 27 Eylül-2 Ekim GieBen,1999.
5. Kaymakçı, M., Taşkın, T.: Goat Improvement Studies in Arranging Forest-Hair Goat Relations in Turkey. XIth Forestry Congress, 13-22 October, Antalya, 1997.
6. Kaymakçı, M.: Keçilerde Genetik Islah. Keçi Yetiştiriciliği. Ankara, 1997.
7. Kaymakçı, M., Taşkın, T.: Süt Tipi Keçi Yetiştiriciliği ve Kıl Keçilerde Verimliliği Artırma Yolları. Çivril Tarımı ve Sorunları Sempozyumu, 13-14 Eylül, Çivril-Denizli, 2001.
8. Kaymakçı, M., Eliçin, A., Tuncel, E., Pekel, E., Karaca, 0., Işın, F., Taşkın, T. Aşkın, Y., Emsen, H., Özder, M., Selçuk, E., Sönmez, R.: Türkiye'de Küçükbaş Hayvan Yetiştiriciliği. 5. Ziraat Mühendisleri Odası Teknik Kongresi Bildirisi, 17-21 Ocak, Ankara, 2000. 9. Öztürk, B.. Kaymakçı, M.: Koyunlarda Süt Verim Denetimleri Arasında Karşılaştırmalı Araştırmalar. E.Ü. Fen Bilimleri Enstitüsü Yayınları, Bornova-İzmir, 1991. 10. Düzgüneş, 0., Kavuncu, 0., Kesici, T., Gürbüz, F.: Araştırma ve Deneme Metotları. Ankara Üniv. Zir. Fak. Yayn. No: 1021, Ankara, 1987. 11. Harvey, R.W.: LSMLMN PCI Version. Mixed Model Least Squares and-Maximum Likelihood Computer Program, Minnesota, 1987.
12. Sönmez, R., Şengonca, M., Alpbaz, A.G.: E.Ü. Ziraat Fakültesinde Yetiştirilen Malta Keçilerinin Çeşitli Özellikleri ve Verimleri Üzerinde Bir Araştırma. Ege Üniv. Zir. Fak. Yayn. Bornova-İzmir,1971; 8: 57-72.
13. Şengonca, M., Sönmez, R., Kaymakçı, M.: Islah Edilmiş Beyaz Alman Keçilerinin Ege Bölgesi Koşullarına Adaptasyonu ve Verimleri Üzerinde Bir Araştırma. Ege Üniv. Zir. Fak. Derg. 1974; 11:1-16.
14. Sönmez, R., Şengonca, M., Alpbaz, A.G.: Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesinde Yetiştirilen Kilis Keçilerinin Verimleri Üzerinde Bir Araştırma. Ege Üniv. Zir. Fak. Derg. 1974; 6: 1-19.
15. Eker, M., Tuncel, E.: A.Ü. Ziraat Fakültesi'nde Yetiştirilen Saanen x Kilis Melezi Sütçü Keçilerde Döl Verimi ve Yaşama Gücü Üzerinde Araştırmalar. Ankara Üniv. Zir. Fak. Yayn. 1972; 22:140-162.
16. Şengonca, M.: Islah Edilmiş Beyaz Alman Keçilerinin Ege Bölgesi Koşullarına Uyarlanması ve Verimleri Üzerinde Karşılaştırmalı Bir Araştırma. Ege Üniv. Zir. Fak. Derg. 1980; 17: 71-83.
17. Kızılay, E.: Beyaz Alman x Malta (F-j) Keçilerinde Meme Özelliklen ve Süt Verimiyle İlişkileri. Ege Üniv. Zir. Fak. Yayn. 1983; 46: 1-105
18. Sönmez, R., Şengonca, M., Kaymakçı, M.: Ege Bölgesinde Yetiştirilen Çeşitli Süt Tipi Keçilerle Bunların Melezlerinde Adaptasyon Durumu ve Verim Özellikleri Üzerinde Mukayeseli Bir Araştırma. IV. Bilim Kongresi 5-6 Kasım, Ankara, 1973; 35-45.
19. Eker, M., Aşkın, Y, Tuncel, E, Yener, M.: Saanen x Kilis Melezi Keçilerde Canlı Ağırlık ve Vücut Gelişmesi Üzerinde Araştırmalar. A.Ü. Ziraat Fakültesi Yıllığı. Ankara,1976; 26: 165-178.
20. Eker, M., Yener, M., Tuncel, E., Aşkın, Y- Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Kilis Keçilerinde Vücut Yapısı ve Canlı Ağırlık Gelişmesi Üzerinde Araştırmalar. Ankara Üniv. Zir. Fak. Yıllığı. 1978; 28:-1-16.
21. Eliçin, A., Tuncel, E., Tepe, F.: Saanen x Kilis Melezi Sütçü. Keçilerin Antalya Bölge Zirai Araştırma Enstitüsü Koşullarına Adaptasyonu Üzerine Araştırmalar. II. Canlı Ağırlık, Vücut Ölçüleri ve Büyüme Hızı. A.Ü. Ziraat Fakültesi Yıllığı. Ankara, 1976; 26: 107-120.
22 Delcevan, B., Aşkın, Y., Tuncel, E.: Saanen x Kilis Melezi Sütçü Keçilerde Canlı Ağırlık, Canlı Ağırlık Artışı ve Vücut Ölçülerine Bazı Çevre Faktörlerinin Etkileri. Ankara Üniv. Zir. Fak. Basımevi, 1982.
23. Demirören, E., Taşkın, T.: Bornova, Saanen ve Saanen x Kilis Genotipine Ait Oğlaklarda Kimi Gelişme Özellikleri Üzerine Bir Araştırma. Hayvansal Üret. Derg. 1994; 35: 63-69.
24. Yarkın, İ., Sönmez, R.: Kilis Süt Keçilerinin Irk Vasıfları, Vücut Yapılışları ve Oğlaklarında Büyüme Üzerinde Araştırmalar. Ankara Üniv. Zir. Fak. Derg. 1961; 11: 1-18.
25. Mowlem, A.: Goat Farming. Livestock Production, Farming Press Books, Ipswich İPİ IRJ, United Kingdom, 1988.
26. Güney, O.: Türkiye'de Süt Keçiciliğinin Geliştirilmesi Semineri. T.C. Tarım Orman ve Köy İşleri Bakanlığı, Teşkilatlandırma ve Destekleme Genel Müdürlüğü, Yayın No:145; TEDGEM:13, Adana, 1984.
27. Güney, O.: Fertility, Prolificacy and Milk Production in Çukurova and Taurus Dairy Goats under Subtropical Conditions in Turkey. Small Rum. Res. 1992; 7: 265-269.
28. Eker, M., Tuncel, E., Aşkın, Y., Yener, S.M.: Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi'nde Yetiştirilen Kilis Keçilerinde Süt Verimi ile İlgili Özellikler. Ankara Üniv. Zir. Fak. Yayn. 1975; 25: 402-411.
29. Sönmez, R., Şengonca, M., Alpbaz, A.G.: E.Ü. Ziraat Fakültesinde Yetiştirilen Saanen Süt Keçilerinin Çeşitli Özellikleri ve Verimleri Üzerinde Bir Araştırma. Ege Üniv. Zir. Fak. Yayn. 1970; 7: 35-46.
30. Sönmez, R.: Melezlerine Yolu İle Kıl Keçilerinin Süt Keçisine Çevirme Olanakları. Ege Üniv. Zir. Fak. Yayn. 1974; 71: 115-134.
31. Tuncel, E.: Saanen x Kilis Melezi Sütçü Keçilerde Akrabalı Yetiştirmenin Bazı Süt ve Döl Verimi Özellikleri ile Vücut Yapısı ve Büyüme Hızına Etkileri Üzerinde Araştırmalar. Ankara Üniv. Zir. Fak. Yayn. 1979; 5: 1-16.
32. Tuncel, E., Aşkın, Y.: Saanen x Kilis Melezi Sütçü Keçilerde Erken Damızlıkta Kullanma Olanakları. TÜBİTAK Veteriner Hayvancılık Araştırma Grubu, Proje No:299 kesin raporu, Ankara, 1980.