12019

ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNİN KÜRESEL ISINMAYA YÖNELİK BAKIŞ AÇILARININ Q METODOLOJİ YARDIMIYLA İNCELENMESİ

Bu çalışmada, üniversitelerin farklı bölümlerinde okuyan öğrencilerin küresel ısınma konusundaki bakış açılarının incelenmesi bağlamında Q metodolojinin kullanımına yönelik örnek bir çalışma gerçekleştirilmesi amaçlanmıştır. Analizler sonucunda konuya yönelik üç farklı bakış açısı belirlenmiş, katılımcıların %87.5’i 1 nolu faktörde, %7.5’u 2 nolu faktörde ve %5’i de 3 nolu faktörde yer almışlardır. Öğrencilerin çoğunluğunun yer aldığı 1 nolu faktörde en olumlu yaklaşılan ifade “Atmosferde sera gazı miktarındaki artış küresel ısınmaya neden olur” olmuştur. Bu durum, araştırmaya katılanların küresel ısınmanın nedenleri üzerine yüksek bir bilinç düzeyine sahip olduğunu göstermesi bakımından önem taşımaktadır. 2 nolu faktördeki katılımcılar “Küresel ısınma buzulların daha hızlı erimesine neden olur” ifadesine en olumlu yaklaşarak küresel ısınmanın sonuçları üzerine farkındalık sergilemişlerdir. 3 nolu faktörde yer alan katılımcılar ise “Ormansızlaşma küresel ısınma sürecini hızlandırır” ifadesine en olumlu yaklaşmışlar, küresel ısınmayı artıran ormansızlaşma konusuna öncelik vermişlerdir. Bu çalışma kapsamında elde edilen verilerden ve yapılan değerlendirmelerden yola çıkılarak, araştırma konusuna yönelik farklı bakış açılarını ve önceliklendirmeleri ortaya koymada etkin bir araç olan Q metodolojinin, peyzaj planlama ve tasarımı çalışmalarında kullanıcı algılarının ve beklentilerinin belirlenmesinde alternatif bir yöntem olarak değerlendirilmesi önerilmektedir.

Anahtar Kelimeler:

Küresel ısınma, Q metodoloji, faktör analizi

INVESTIGATING PERSPECTIVES OF THE UNIVERSITY STUDENTS ON GLOBAL WARMING BY USING Q METHODOLOGY

In this study, it is aimed to carry out a sample study on the use of Q methodology in the context of examining the perspectives of students in different departments of universities about global warming. As a result of the analysis, three different perspectives on the subject were determined; 87.5% of the participants were in factor 1, 7.5% were in factor 2 and 5% were in factor 3. The most positively approached expression in factor 1, which includes the majority of students, was that “The increase in the amount of greenhouse gases in the atmosphere causes global warming”. This is important in terms of showing that the participants in the research have a high level of awareness on the causes of global warming. Participants in factor 2 showed the most positive approach to the statement “Global warming causes the glaciers to melt faster” and showed awareness about the results of global warming. Participants in factor 3 approached the statement “Deforestation accelerates the global warming process” most positively, and gave priority to deforestation that increases global warming. Based on the data and evaluations made within the scope of this study, it is suggested that the Q methodology, which is an effective tool in revealing different perspectives and priorities regarding the research subject, is considered as an alternative method in determining user perceptions and expectations in landscape planning and design studies.

Keywords:

Global warming, Q methodology, factor analysis,

PDF

___

Alaca, M. (2019) İstanbul ilinde küresel ısınma bilinci üzerine bir araştırma. Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Ekonometri Anabilim Dalı İstatistik Bilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi.
Amin, Z. (2000) Q Methodology – A Journey into the subjectivity of human mind. Singapore Medical Journal, 41(8): 410-414.
Anonim. (2007) İklim Değişikliği Üzerine Hükümetler Arası Panel (IPCC) Dördüncü Değerlendirme Raporu: Politika Belirleyiciler İçin Özet, İsviçre.
Aydın, F. (2017) Üniversite öğrenclerinin küresel ısınma hakkındaki bilgi düzeylerinin belirlenmesi. Journal of Social Sciences and Humanity, 1(1): 118-132.
Brown, S. R. (1980) Political subjectivity: Applications of Q methodology in political science. Yale University Press, New Haven, CT,.
Brown, S. R. (1993) A primer on Q methodology. Operant Subjectivity 16(3/4):91-138.
Buchel, S., Frantzeskaki, N. (2015) Citizens’ voice: A case study about perceived ecosystem services by urban park users in Rotterdam, the Netherlands. Ecosystem Services, 12:169-177.
Cross, R.M. (2005) Exploring attitudes: the case for Q methodology, Health Education Research, 20(2) 206–213.
Curt, B. (1994) Textuality and tectonics: troubling social and psychological science. Open University Press, Buckingham.
Demir, F, Kul M (2011) Modern Bir Araştırma Yöntemi Q Metodu. Adalet Yayınevi, Ankara.
Dennis, K. E., Goldberg, A.P. (1996) Weight control self-efficacy types and transitions affect weight-loss outcomes in obese women, Addictive Behaviors, 21(1): 103-116.
Eden, S., Donaldson, A., Walker, G. (2005) Structuring subjectivities? Using Q methodology in human geography. Area 37(4): 413-422.
Eroğlu, B., Aydoğdu, M. (2016) Fen Bilgisi Öğretmen Adaylarının Küresel Isınma Hakkındaki Bilgi Düzeylerinin Belirlenmesi. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 29 (2), 345-374.
Hermans, F., Kok, K., Beers, P. J., Veldkamp, T. (2011) Assessing sustainability perspectives in rural innovation projects using Q-Methodology. Sociologia Ruralis, 52:70-90.
Jacobsen, J. K. S. (2007) Use of landscape perception methods in tourism studies: A review of photo - based research approaches. Tourism Geography, 9(3):234-253.
Karasu, M., Peker, M. (2019) Q Yöntemi: Tarihi, Kuramı ve Uygulaması. Türk Psikoloji Yazıları, 22(43), 28-39.
Ketenoğlu, O., Kurt, L. (2012) Küresel Isınma - İklim Değişikliği ve Türkiye’nin Biyolojik Çeşitliliği Üzerine Etkileri. Büyüteç, Eylül-Ekim, s. 47-52.
Maki Sky, M., Rey-Valette, H., Simier, M., Pasqualini, V., Figuières, C., De Wit, R. (2018) Identifying consensus on coastal lagoons ecosystem services and conservation priorities for an effective decision making: A Q approach. Ecological Economics, 154:1-13.
Öztürk, K. (2002) Küresel İklim Değişikliği ve Türkiye’ye Olası Etkileri. G.Ü. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 22(1): 47-65.
Pike, K., Wright, P., Wink, B., Fletcher, S. (2015) The assessment of cultural ecosystem services in the marine environment using Q methodology, Journal of Coastal Conservation, 19: 667–675.
Sala, R., Oltra, C., Gonçalves, L. (2015) Attitudes towards urban air pollution: a Q methodology study / Actitudes frente a la contaminación atmosférica urbana: un estudio basado en el método Q. Psyecology 6(3):359-385.
Scholte, S., Teeffelen, A. J. A., Verburg, P. H. (2015) Integrating socio-cultural perspectives into ecosystem service valuation: A review of concepts and methods. Ecological Economics 114: 67-78.
Stainton Rogers, R., (1995) Q methodology. In: J.A. Smith, R. Harre, L. Van Langenhove, (Eds.), Rethinking methods in psychology. Sage, London.
Stephenson, W. (1935) Technique of Factor Analysis. Nature 136:297.
Stephenson, W. (1953) The study of behaviour: Q-technique and its methodology. Chicago, III: University of Chicago Press.
Swaffield, S. R., Fairweather, J. R. (1996) Investigation of attitudes towards the effects of land use change using image editing and Q sort method. Landscape and Urban Planning, 35:213-230.
Türkeş, M., Sümer, U. M. & Çetiner, G. (2000) Küresel iklim değişikliği ve olası etkileri. Çevre Bakanlığı, Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi Seminer Notları, İstanbul Sanayi Odası, ÇKÖK Gn. Md., Ankara.
Webler, T., Danielson, S. & Tuler, S. (2009) Using Q method to reveal social perspectives in environmental research. Greenfield MA: Social and Environmental Research Institute.
Yıldırım, İ. (2017) Eğitimin Oyunlaştırılmasına İlişkin Öğrenci Algıları: Bir Q Metodu Analizi. Eğitim ve Bilim, 42(191), 235-246.
Zivojinovic, I., Wolfslehner, B. (2015) Perceptions of urban forestry stakeholders about climate changeadaptation – A Q-method application in Serbia. Urban Forestry and Urban Green,ng, 14: 1079–1087.