KENTSEL PEYZAJ TASARIMI AÇISINDAN TARİHİ KAYSERİ KENT MEYDANININ (CUMHURİYET MEYDANININ) İRDELENMESİ

Meydanlar, tarihi boyunca insanların fiziksel, kültürel ve sosyal yönden birçok aktivite de bulunabildiği açık mekânlar olarak tanımlanabilir. Kentin kültürünü yansıtan ve geçmişle bugün arasında bağlantı kuran bu açık mekânlar sahip oldukları fiziksel, estetik ve sosyo-psikolojik özellikleri ile kentin kimliğini yansıtırlar. Meydanlar ilk kentsel açık alanlar olup geçmiş ile bugün arasında bağ kuran alanlardır. Tarihi kent meydanları, bulunduğu kent ve kentin tarihi ile özdeşleşmiş kamusal açık alanlardır. Bu çalışmada ilk olarak Cumhuriyet meydanının tarihi süreçteki oluşumu, değişimi ve gelişimi incelenmiştir. Daha sonra Kayseri kent merkezinde yer alan ve yoğun kullanım potansiyeline sahip Tarihi Cumhuriyet Meydanı, belirlenen peyzaj tasarım ilkeleri çerçevesinde irdelenmiş ve öneriler getirilmiştir.

Anahtar Kelimeler:

Kent meydanı, Peyzaj tasarımı, Kayseri

INVESTIGATION OF KAYSERİ HISTORICAL URBAN SQUARE (CUMHURIYET SQUARE) IN TERMS OF URBAN LANDSCAPE DESIGN

Squares can be defined as open spaces where people can carry out many physical, cultural and social activities throughout history. These open spaces, which reflect the culture of the city and connect between the past and the present, can reflect identities of the cities regarding to their physical, aesthetic and socio-psychological properties. The squares are the first urban open spaces which connect between past and the present. Historical city squares are public open spaces which identify with the city and city's history. In this study, firstly, was adressed the formation, change and development of Cumhuriyet square during the historical period. Then, the Historic Republic Square, which located in Kayseri city center with a potential for intensive use, have been analyzed in terms of determined landscape design principles and some suggestions were proposed.

Keywords:

Kayseri, Urban square, landscape design,

PDF

___

Alexander, C., A., (1977) Pattern Language. Oxford University Press, New York, 128p
Altınçekiç Çınar, H.S., & Kart, N., (2000) Kentsel Tasarım Sürecinde Meydanlar. İstanbul Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, 50 (2), 111-120
Anonim, (2020a) http://wowturkey.com/t.php?p=/tr113/Alpaslan1453_Kale_Onden_1453.jp-g, Erişim tarihi:19.06.2020
Anonim, (2020b) https://www.kayseri.bel.tr/kesfet-listeleme/cumhuriyet-meydani-genel-planlar, Erişim tarihi: 19.06.2020
Anonim, (2020c) https://tr.pinterest.com/pin/805722189555668514/ Erişim tarihi: (21.06.2020)
Anonim, (2020d) http://wowturkey.com/t.php?p=/tr599/Said_Karahasan_BY8YcR0CYAAb-k5H16573.jpg , Erişim tarihi: (19.06.2020)
Arın Samancı, K. M. (2019) Kayseri Meydanının Cumhuriyet Dönemi Modernizm Yaklaşımı Bağlamında Değişimi: Eski Hükümet Konağı Örneği, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Mimarlık Anabilim Dalı, İstanbul.
Bağbaşı, G. (2010) İstanbul Kent meydanlarının Peyzaj Mimarlığı İlkeleri Açısından İrdelenmesi, Sultanahmet, Beyazıt, Taksim, Beşiktaş, Ortaköy Meydanı Örneği. Yüksek Lisans Tezi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Bartın Üniversitesi, Peyzaj Mimarlığı Anabilim Dalı, Bartın.
Beazley. E .(1960) Design And Detail Of The Space Between Buildings. Architectural Press Ltd., London
Bilgihan, G. (2006) Kentsel Meydanların DönüĢümü. Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kamu Yönetimi Ve Siyaset Bölümü, Anabilim Dalı, Kent Ve Çevre Bilimleri, Ankara,116s.
Çavdarlı, A. (2019) Kültürel Miras Ve Kent Kimliği Açısından “Isparta Tarihi Kent Meydanı Tasarımı”, Yüksek Lisans Tezi, Süleyman Demirel Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Peyzaj Mimarlığı Anabilim Dalı, Isparta.
Erkiletlioğlu, H. (1998) Kayseri Yakın Tarihinden Notlar, Kayseri Ticaret Odası Yayınları, Kayseri.
Freeman, M. (1988) Developers, Architch and Building Styles: Post War Redevelopment in Two Centers, Tarans. Inst. Br. Georg. Na.13.
Gültekin, H. (1996) İstanbul'da Meydanların Peyzaj Açısından Değerlendirilmesi. Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Peyzaj Mimarlığı Anabilim Dalı, İstanbul, 82s.
Hovardaoğlu, S., & Akın, N. (2010) “Kentsel katmanlaşmanın belgelenmesi: Kayseri Cumhuriyet Meydanı ve Yakın Çevresi”, İstanbul Teknik Üniversitesi mimarlık, planlama, tasarım. Cilt:9, Sayı:2, s.121-132, İstanbul.
İnceiş, N. (2006) Kentsel Kamusal Mekan Kullanımında Cinsiyet -Güvenlik Etkileşimi Kadın İçin Mekanın Güvenliğinin Ankara Örneğinde İncelenmesi, Gazi Üniversitesi Fen Bilimleri Üniversitesi Yüksek Lisans Tezi, Ankara.
Karatepe, Ş. (1999) Kendini Kuran Şehir, Kayseri Büyükşehir Belediyesi Yayınları, Kayseri.
Karaman, A. (1989) Kentsel Peyzaj. Yapı Dergisi, s: 54.
Karaşah, B., & Sarı, D. (2018) Kent Kimliğinde Etkili Bir Bileşen: Doğal Bitkiler, Social Sciences Studies Journal, Vol:4, Issue:6, p:5540-5545
Kars, Z. (1995) Kayseri Sancağı 1922, Kayseri Ticaret Odası Yayınları, Kayseri.
Kılıç, A. (2001) Kentsel Açık Alanların Kullanıcılar Tarafından Değerlendirilmesi: Kadıköy İskele Meydanı ve Yakın Çevresi. Yüksek Lisans Tezi, Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul Teknik Üniversitesi, İstanbul.
Kır, İ. (2009) Kent Meydanlarının Kent Kimliği Üzerine Etkileri: İzmir Örneği, Yüksek Lisans Tezi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Ege Üniversitesi, İzmir.
Krier, R., (1991). Urban Space. Academy Editions, 173 s., Hong Kong.
Lynch, K. (1960) The Image of The City.The MIT Pres, Cambridge, Massachusetts, 194p.
Moughtin, C. (1992) Urban Design Jordan Hill, Butterworth Architecture, Oxford, 93p.
Mutlu, E. (2016) Erzurum Havuzbaşı Meydanı Peyzaj Tasarım Senaryoları. Yüksek Lisans Tezi, Atatürk Üniversitesi, Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Peyzaj Mimarlığı Ana Bilim Dalı, Erzurum.
Önder, S., & Aklanoğlu, F. (2002) Kentsel Açık Mekan Olarak Meydanların İrdelenmesi. Selçuk Üniversitesi, Ziraat Fakültesi Dergisi, Konya, 11; 96-106.
Özer, M. N., & Ayten, M. A., (2005) Kamusal Odak Olarak Kent Meydanları. Planlama TMMOB Şehir Plancıları Odası Yayını, 3(33), 96-103.
Sağlam, H. (2012) Tarihi Kent Merkezlerinin Turizme Katkıları, Ulus (Ankara) Örneği Süleyman Demirel Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 60s, Isparta.
Soydan, O., Olgun, R., & Benliay, A. (2013) Geçmişten Günümüze Kent Meydanlarındaki Değişimler ve Kullanıcılar Üzerine Etkisi Antalya Cumhuriyet Meydanı Örneği, Peyzaj Mimarlığı 5. Kongresi, s:568-577, Adana.
Şavklı, F., & Yılmaz, T., (2013) Kent meydanı kullanım nedenlerinin Antalya Cumhuriyet Meydanı örneğinde irdelenmesi. SDÜ Orman Fakültesi Dergisi, Sayı:14, 138-142.
Taşkın, N. (2019) Kentsel Kimliğe Etkileri Açısından Eskişehir Kent Meydanlarının Tarihsel Süreç İçerisinde İrdelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Peyzaj Mimarlığı Ana Bilim Dalı, Çanakkale.
Tekinsoy, K. (2011) Kayseri’nin İmarı ve Mekansal Gelişimi, Kayseri Büyükşehir Belediyesi, Aydoğdu Ofset, Kayseri.
Trancık, R. (1986) Finding Lost Space. Van Nostrand Reinhold, New York.
Uçak, İ. (2000) Meydan Mekanlarını Oluşturan Peyzaj Ögeleri: Ortaköy Meydanı Ve Bakırköy Özgürlük Meydanı Üzerine Bir İnceleme. İstanbul Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Şehir ve Bölge Planlama Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, 112s. İstanbul.
Yıldızcı, A. (1988) Bitkisel Tasarım. Atlas Ofset. İstanbul, 65s.
Yıldızhan, H. (2018) Kent Meydanlarının Tasarım Yönünden İrdelenmesi: Isparta Kaymakkapı Meydanı Örneği, Yüksek Lisans Tezi, Süleyman Demirel Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Şehir ve Bölge Planlama Anabilim Dalı, Isparta.
Zucker, P. (1959) Town And Square From Agora To The Village Green,Columbia University Pres, New York, 58p.