Evde Bakım Hizmeti Alan Yaşlı Bireylerin Öz Etkililik Algıları ve Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışları Arasındaki İlişkinin İncelenmesi

Yaşlı bireylerde artan yaşla birlikte ortaya çıkan fiziksel, zihinsel ve sosyal alanlardaki bazı değişiklikler fonksiyonel kapasitelerini azaltmakta, hastanede kalış sürelerini uzatmakta ve yardım ihtiyaçlarını artırmakta, maddi ve manevi yük getirmektedir. Bu çalışmanın amacı evde bakım alan yaşlı bireylerin öz-etkililik algıları ile sağlıklı yaşam biçimi davranışları arasındaki ilişkiyi incelemektedir. Tanımlayıcı bir çalışmadır. Araştırmanın örneklemini 258 yaşlı birey oluşturmuştur. Veriler Hasta Tanı Formu, Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranış Ölçeği II ve Öz Yeterlik-Yeterlilik Ölçeği ile toplanmıştır. Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranış Ölçeği-II toplam puan ortalaması 123.08±22.86, Öz Yeterlik-Yeterlilik Ölçeği toplam puan ortalaması 72.37±15.16'dır. Sağlıklı yaşam biçimi davranış ölçeği-II ile öz-etkililik ölçeği toplam puan ortalaması arasında pozitif yönde, orta düzeyde, anlamlı bir ilişki saptanmıştır (r=.623 p=.000). Sağlıklı yaşam biçimi davranışlarının öz-etkililik algısının yaşamsal bir belirleyicisi olduğu düşünüldüğünde öz-etkililik algısını artıran ve sürdürülebilirliği sağlayan hemşirelik eğitimleri önerilebilir.

Examining the Relationship Between Self Efficacy Perception and Healthy Lifestyle Behavior of Elderly Individuals Taking Care at Home

Some physical, mental, and social changes that occur with increasing age in elderly people reduce their functional capacities, increase their need for assistance, lengthen hospital stays, and impose a material and moral burden. The purpose of this study was to look into the relationship between self-efficacy perception and healthy lifestyle behavior in elderly people who are cared for at home. It is a descriptive investigation. The study's participants comprised of 258 elderly people. The information was gathered using the Patient Diagnosis Form, the Healthy Lifestyle Behavior Scale II, and the Self Efficacy-Sufficiency Scale.While the total point average obtained from the Healthy Lifestyle Behavior Scale-II was 123.08±22.86, the total point average of Self Efficacy-Sufficiency Scale was 72.37±15.16. The total point average of the healthy lifestyle behavior scale-II and the self-efficacy sufficiency scale were both positive, and a significant relationship at the middle level (r=.623 p=.000) was discovered. Given that self-efficacy sufficiency perception is a critical determinant of healthy lifestyle behavior, trainings that increase self-efficacy sufficiency perception while also providing sustainability may be suggested.

___

  • 1. Ministry of Health Turkey, Turkey Healthy Aging Action Plan and Implementation Program (2015-2020) 2015, https://sbu.saglik.gov.tr/Ekutuphane/Yayin/508, accessed:14.09.2021.
  • 2. Turkish Statistical Institute. Seniors with Statistics, 2019. https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Istatistiklerle-Yaslilar-2019-33712
  • 3. Bahar Z, Beşer A, Gördes N, Ersin F, Kıssal A. Healthy Life Style Behavior Scale II: A Reliability And Validity Study. Journal Of Cumhurıyet University School of Nursing 2008;12(1):1-13.
  • 4. Gözüm S. Construct validation of Turkish form of the self·efficacy scale; the relationship between self·efficacy perception of cope with stress. Atatürk Üniviversitesi Hemşirelik Yüksekouku Dergisi 1999; 2(1):35-43.
  • 5. Berg GV, Hedelin B, Sarvimaki AA. A holistic approach to the promotion of older hospital patients’ health. Int Nur Rev 2005 Mar;52(1):73-80.
  • 6. Conn VS. Older women: social cognitive theory correlates of health behavior. Women & Health 1997; 26(3):71-85.
  • 7. Chang SH, Wung SF, Crogan NL. Improving activities of daily living for nursing home elder persons in Taiwan. Nurs Res 2008;57(3):191-198.
  • 8. Yaşar EŞ. Research The degree of family caregivers burden and related factors affect caregiver burden. Master’s Thesis, Ege University, İzmir,2009;51-68.
  • 9. Çelik A, Kardaş KÖ, Karadakovan A. Loneliness status and healthy life style behaviors of nursing home residents. İzmir Kâtip Çelebi Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi 2017;2(3):17-23.
  • 10. Folstein MF, Folstein S, Mc Hugh PR. "Mini mental state" a practical method for grading the cognitive state of patients for the clinician. J Psychiatr Res 1975;12(3):189-198.
  • 11. Güngen C, Ertan T, Eker E, Yaşar R, Engin F. Reliability and validity of the standardized mini mental state examination in the diagnosis of mild dementia in Turkish population. Turkish Journal of Psychiatry 2002;13(4):273-281 79.
  • 12. Ganguli M, Ratcliff G, Chandra V. A hindi version of the mmse: the development of a cognitive screening instrument for a largely illiterate rural elderly population in India. Int J GeriatrPsychiatry 1995; 10:367-377.
  • 13. Walker SN, Sechrist KR, Pender NJ. The health promoting lifestyle profile development and psychometric characteristics. Nurs Res 1987;36(2):76-80.
  • 14. Walker SN, Hill-Polerecky DM. Psychometric evaluation of the Health Promoting Lifestyle Profile II. Unpublished manuscript, University of Nebraska Medical Center.1996. https://deepblue.lib.umich.edu/bitstream/handle/2027.42/85349/HPLP_II-Dimensions.pdf?sequen-ce=2, accessed:14.09.2021.
  • 15. Sherer M, Maddux JE. The self-efficacy scale construction and validatian. Psychological Reports 1982; 51:663-71.
  • 16. Polat Ü, Kahraman BB, The relationship between the healthy lifestyle behaviors of elderly ındividuals and the perceived social support. Fırat Medical Journal 2013; 18(4):213-218.
  • 17. Lima MG, Barros MBA, Cesar CLG, Goldbaum M, Carandina L, Alves MCGP. Health-related behavior and quality of life among the elderly: a population based study. Rev Saúde Pública 2011; 45(3),485-493.
  • 18. Dinç Horasan G. Ünal B, Ergör G (Ed). Physical activity, Turkey chronic diseases and frequency of risk factors study, Ministry of Health. Ankara, 2013;167-188.
  • 19. Kaçan SH, Bayraktar T, Uğuz C. Elders’ perceived social support systems and factors effecting their healthy life-style behaviour. EIRJ 2016; 9: 1-12.
  • 20. Dalak H. The relationship between healthy lifestyle behaviours and social support with essential hypertension persons. Master’s Thesis, Mersin Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Mersin. 2010;70.
  • 21. Yuvaklıgil Z. Determine The Relationship Between Perceived Socıal Support Levels, The Size of Social Networks with Healthy Lifestyle Behavior and Affecting Factors in Elderly People, Adnan MenderesUniversityInstitute of Health Sciences, Master’s Thesis, Aydın. 2017;35.
  • 22. Mi-Lim Y, Joo KY. Factors affecting health-promoting behaviors of community-dwelling korean older women. J Gerontol Nurs 2010;36(10):42-50.
  • 23. Yılmaz F, Çağlayan Ç. The effects of healthy lifestyle on the quality of life among elderly. Turkish Journal of Family Practice 2016; 20(4):129-140.
  • 24. Owens L. The relationship of healthlocus of control, self-efficacy, health literacy, and health promoting behaviors in older adults. The Degree of Doctor of Philosophy, University of Memphis, United States.2006;43
  • 25. Kwong EWY, Kwan AYH. Participation in health-promotingbehaviour: ınfluences on community-dwelling older Chinese people. J Adv Nurs 2007;57(5):522-5.
Turkish Journal of Family Medicine and Primary Care-Cover
  • ISSN: 1307-2048
  • Yayın Aralığı: Yılda 4 Sayı
  • Başlangıç: 2007
  • Yayıncı: -
Sayıdaki Diğer Makaleler

Covid-19 İzolasyon Sürecinde Gebelerin Çift Uyumunun Çatışma Çözme Tepkileri ile ilişkisi

Seyhan ÇANKAYA, Büşra ÇARK

Gebelikte Tutarlılık Duygusunun Prenatal Bağlanma ve Perinatal Anksiyete İle İlişkisi

Ayşe Nur ATAŞ, Bihter AKIN

Tıp Fakültesi Son Sınıf Öğrencilerinin Hekimlik Mesleğine Yönelik Tutumları ve İletişim Becerilerinin Değerlendirilmesi

Gökçe DAĞTEKİN, Umur TAŞCIOĞLU, Didem ARSLANTAS, Alaettin ÜNSAL

Türkiye’de Emzirme Eğitiminin Annelerin Emzirme Öz-Yeterlilik Düzeyine Etkisinin İncelenmesi

Fatma Nur DUMAN, Zehra GÖLBAŞI

Doğum Şekli ve Pariteye Göre Doğum Memnuniyeti ile Doğum Sonu Konfor İlişkisi

Sevcan FATA, Merlinda ALUŞ TOKAT, Nuran Nur AYPAR AKBAĞ, Fulya EKİNCİ

COVID-19 Karantina Sürecinde Ebeveyn-Çocuk İletişiminin Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi: Türkiye Örneği

Şenay ARAS DOĞAN, Necla KASIMOĞLU

Evde Bakım Hizmeti Alan Yaşlı Bireylerin Öz Etkililik Algıları ve Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışları Arasındaki İlişkinin İncelenmesi

Nuray BESLEYİCİ, Fatma ERSİN

COVID-19’un Gebelik, Doğum Öncesi Bakım ve Doğum Üzerindeki Etkileri

Derya KAYA ŞENOL, Zübeyde UÇAR

COVID-19 Pandemisinin Doktor, Hemşire ve Ebelerin Tükenmişlik Durumlarına Etkisinin Belirlenmesi

Gamze ACAVUT, Serap KORKMAZ

0-2 Yaş Bebeği Olan Annelerin Konjenital Anomali Oluşumuna Etken Olan Risk Faktörleri Açısından Karşılaştırılması

Canan SARI, Ahmet KALAYCIOĞLU