Öznur ÇAMBAY, Sefa KAZANÇ

Farklı Branşlardaki Öğretmen Adaylarının Değerlendirme Okuryazarlığı ve Değerlendirme Okuryazarlığına İlişkin Öz-Yeterliklerinin İncelenmesi*

Bu çalışmada, öğretmen adaylarının değerlendirme okuryazarlıkları ve değerlendirme okuryazarlığına ilişkin öz-yeterlikleri tarama metodu kullanılarak araştırılmıştır. Ayrıca, bu araştırmada öğretmen adaylarının değerlendirme okuryazarlıkları ve değerlendirme okuryazarlığına ilişkin öz-yeterlikleri arasındaki ilişkiler de incelenmiştir. Bu çalışmaya, 2015-2016 öğretim yılı Fırat Üniversitesi Fen Bilgisi, Sınıf ve Okul Öncesi Öğretmenliği programı dördüncü sınıfta öğrenim gören 35’er kişilik toplamda 105 öğretmen adayı katılmıştır. Araştırmada veri toplama aracı olarak, anketler ve bireysel yarı-yapılandırılmış mülakatlar kullanılmıştır. Öğretmen adaylarının değerlendirme okuryazarlıklarını ve değerlendirme okuryazarlığına ilişkin öz-yeterlik algılarını belirlemek için çalışma sonucunda elde edilen verilere Çok Değişkenli Varyans Analizi (MANOVA) ve Pearson Korelasyon analizi uygulanmıştır. Yapılan istatistiksel analizler sonucunda, öğretmen adaylarının değerlendirme okuryazarlıkları ve değerlendirme okuryazarlıklarına ilişkin öz-yeterlikleri arasında anlamlı bir farklılığın olduğu tespit edilmiştir (p<0.05). Ayrıca fen bilgisi, sınıf ve okul öncesi öğretmen adaylarının değerlendirme okuryazarlığı ve değerlendirme okuryazarlığına ilişkin öz-yeterlikleri arasında istatistiksel olarak anlamlı bir ilişkinin olmadığı belirlenmiştir (p>0.05). Bu araştırma kapsamında elde edilen nitel verilerin de nicel verileri desteklediği görülmüştür.

Anahtar Kelimeler:

Değerlendirme Okuryazarlığı, Değerlendirme Okuryazarlığına İlişkin Öz-yeterlik Algısı, Öğretmen Adayı

Investigating the Pre-Service Teachers’ Assessment Literacy in different fields and Self-Efficacy in terms of Assessment Literacy

In this study utilizing the survey method, pre-service science, elementary and pre-school teachers’ assessment literacy and self-efficacy about assessment literacy were investigated. The relationships between pre-service teachers’ assessment literacy and self-efficacy about assessment literacy were also investigated. 105 4th grade preservice science teachers in the Department of Science Education Program (N=35), Elementary Teacher Education Program (N=35) and Pre-School Teacher Education Program (N=35) in Faculty of Education during 2015-2016 academic year participated in this study. The questionnaires and semi-structured individual interviews used to define the pre-service teachers’ assessment literacy and self-efficacy about assessment literacy. Multivariate Analysis of Variance (MANOVA) and Pearson Correlation were used to evaluate the data obtained from the result of this study in order to investigate the pre-service teachers’ assessment literacy and self-efficacy about assessment literacy. The statistical analyses of data revealed that there were statistically significance differences among the pre-service science, elementary and pre-school teachers as regards to the levels of assessment literacy and selfefficacy about assessment literacy (p<0.05). Furthermore, it was determined that there was no statistically significant correlation between assessment literacy and self-efficacy about assessment literacy of pre-service science, elementary and pre-school teachers (p> 0.05). The qualitative data obtained in the present study also supported the obtained quantitative data.

Keywords:

Assessment Literacy, Self-Efficacy about Assessment Literacy, Pre-service Teachers,

PDF

___

Akdağ, G. (2011). Fen ve Teknoloji Öğretmenlerinin Ölçme ve Değerlendirmeye İlişkin Yeterlilik Algıları ve Görüşleri (Adıyaman ili örneği). Yüksek Lisans Tezi, Adıyaman Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Adıyaman.
Alkharusi, H., Aldhafri, S., Alnabhani, H. & Alkalbani, M. (2012). Educational assessment attitudes, competence, knowledge, and practices: An exploratory study of Muscat teachers in the Sultanate of Oman. Journal of Education and Learning, 1(2), 217-232. http://files.eric.ed.gov/fulltext/EJ1081333.pdf
Bandura, A. (1995). Exercise of Personel and Collective Efficacy in Changing Socities. In A. Bandura (Ed.). Self-Efficacy in Changing Socities. New York: Cambridge University Press (pp. 1-45).
Beziat, T. L. R. & Coleman, B. K. (2015). Classroom Assessment Literacy: Evaluating Pre-service Teachers. The Researcher, 27(1), 25-30. http://www.nrmera.org/wp-content/uploads/2016/02/Beziat.and_.Coleman.2015.Vol_.27.Issue_.1.pdf
Bütüner, S. Ö., Yiğit, N. & Çimer, S. O. (2010). Ölçme Değerlendirme Okuryazarlığı Envanterinin Türkçeye Uyarlanması. E-Journal of New World Sciences Academy, 5(3), 792-809.
DeLuca, C. & Klinger, D. (2010). Assessment Literacy Development: Identifying Gaps in Teacher Candidates’ Learning. Assessment in Education: Principles, Policy & Assessment in Education, 17(4), 419–438.
Ebenezer, J., Chacko, S., Kaya, O. N., Koya, S. K. & Ebenezer, D. L. (2010). The Effects of Common Knowledge Construction Model Sequence of Lessons on Science Achievement and Relational Conceptual Change. Journal of Research in Science Teaching, 47, 25-46.
Fernandez, M. L. & Robinson, M. (2006). Prospective Teachers’ Perspectives on Microteaching Lesson Study. Education, 127(2), 203–215.Fulcher, G. (2012). Assessment Literacy for the Language Classroom. Language Assessment Quarterly, 9 (2), 113-132. https://lra.le.ac.uk/bitstream/2381/27338/1/AssessmentLiteracy.pdf
Gelbal, S. & Kelecioğlu, H. (2007). Öğretmenlerin Ölçme ve Değerlendirme Yöntemleri Hakkındaki Yeterlik Algıları ve Karşılaştıkları Sorunlar. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 33, 135-145.
Graham, P. (2005). Classroom-Based Assessment: Changing Knowledge and Practice Through Preservice Teacher Education. Teaching and Teacher Education, 21(6), 607–621.
Gül, E. (2011). İlköğretim Öğretmen Adaylarının Ölçme-Değerlendirme Okuryazarlığı ve Ölçme-Değerlendirmeye İlişkin Tutumlarının Belirlenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Fırat Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Elazığ.
Hill, T., Smith, N. D. & Mann, M. F. (1987). Role of Efficacy Expectations in Predicting the Decision to Use Advanced Technologies: The Case of Computers. Journal of Applied Psychology, 72(2), 307-313
İşman, A. & Eskicumalı, A. (2003). Eğitimde Planlama ve Değerlendirme. Değişim Yayınları, İstanbul.
Karaman, P. (2014). Öğretmen Adaylarının Ölçme-Değerlendirme Okuryazarlıklarının Belirlenmesi ve Mikro-Öğretim Yoluyla Geliştirilmesi. Doktora Tezi, On Sekiz Mart Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Çanakkale.
Kılınç, M. (2011). Öğretmen Adaylarının Eğitimde Ölçme ve Değerlendirmeye Yönelik Özyeterlik Algı Ölçeği. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi (KEFAD) Cilt 12, Sayı 4, Aralık 2011, Sayfa 81-93.
Kilmen, S., Akın Kösterelioğlu, M. & Kösterelioğlu, İ. (2007). Öğretmen Adaylarının Ölçme Değerlendirme Araç ve Yaklaşımlarına İlişkin Yeterlik Algıları. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 7 (1), 117-127.
King, J. D. (2010). Criterion-Referenced Assessment Literacy of Educators. Unpublished Doctoral Thesis. The University of Southern Mississippi. http://aquila.usm.edu/cgi/viewcontent.cgi?article=2010&context=dissertations
Mertler, C. A. & Campbell, C. S. (2005, April). Measuring Teachers’ Knowledge and Application of Classroom Assessment Concepts: Development of the Assessment Literacy Inventory. Paper presented at the annual meeting of the American Educational Research Association, Montreal, QC, Canada. http://files.eric.ed.gov/fulltext/ED490355.pdf
Milli Eğitim Bakanlığı (2006). İlköğretim Fen ve Teknoloji Dersi (6, 7 ve 8. Sınıflar) Öğretim Programı, Ankara.
Milli Eğitim Bakanlığı (2013). İlköğretim Kurumları (İlkokullar ve Ortaokullar) Fen Bilimleri Dersi (3, 4, 5, 6, 7 ve 8. Sınıflar) Öğretim Programı, Ankara.
Pajares, M. F. (1992). Teachers’ Beliefs and Educational Research: Cleaning up a Messy Construct. Review of Educational Research,62(3), 307–332.
Stiggins, R. (2008). Assessment Manifesto: A Call for the Development of Balanced Assessment Systems. Portland, OR: ETS Assessment Training Institute. http://www.nyscoss.org/img/uploads/file/Assessment_Manifesto_Article_-_Rick_Stiggins.pdf
Suzuk, E. & Ogan-Bekiroğlu, F. (2012). Pre-Service Physics Teachers’ Intentions Toward Classroom Assessment. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 69(107), 854-863.
Tao, N. (2014). Development and Validation of Classroom Assessment Literacy Scales: English as a Foreign Language (EFL) Instructors in a Cambodian Higher Education Setting. Doctoral dissertation, Victoria University, College of Education, Melbourne, Australia. http://vuir.vu.edu.au/25850/1/Nary%20Tao.pdf
Volante, L. & Fazio, X. (2007). Exploring Teacher Candidates’ Assessment Literacy: Implications for Teacher Education Reform and Professional Development. Canadian Journal Of Education, 30 (3), 749-770. http://www.csse-scee.ca/CJE/Articles/FullText/CJE30-3/CJE30-3-Volante&Fazio.pdf