Çelebi bölgesi polimetalik Fe-W ve Cu damar tipi yataklar›yla bilinir. Bunlar genel olarak “intrüzif çevresinde geliflen skarnlar” olarak s›n›flanan kalsiyumlu skarn zonlar› içinde bulunurlar. Bölgede hem ekzoskarnlar (piroksengranat) hem de endoskarnlar (epidot-piroksen) bulunur. Bu çal›flma bölgedeki skarnlaflma süreçleri boyunca etkili olan elementlerin kimyasal potansiyellerini sunman›n yan›nda, skarnlar›n jeokimyalar›n›, mineralojilerini ve bölgedeki cevherleflmelerin kimyasal kontrollerini araflt›rmay› amaçlayan bir çal›flmad›r. Endoskarnlar, granitik kayaçlar›n çeperlerinde özellikle mermer dokanaklar›na yak›n kesimlerde, granitoyidlerin renginin yeflilimsi gri tonlar›na çalmas›yla karakteristiktir ve plajiyoklazlar›n tamamen epidot ve piroksen taraf›ndan ornat›lmas›yla belirgin hale gelirler. Dolay›s›yla epidotlaflan granitoyidler erken ya da yeni bafllayan metasomatik ürünler olarak de¤erlendirilmektedir. Endoskarnlar sadece granitlerde gözlenen skarn olufluklar› de¤ildir, mermerler aras›nda bantlar halinde gözlenen gnayslarda ve özellikle sifltozite düzlemlerine paralel ince zonlar halinde skarn zonlar› da geliflmifltir. Epidotlaflma özellikle zonlu plajiyoklazlarda, zonlanman›n merkezinden itibaren bafllar. Önceleri sadece plajiyoklazlar üzerinde geliflme gösterirken mermer dokana¤›na do¤ru piroksenlerle birlikte kayac›n baflka k›s›mlar›nda da bulunur. Piroksenlerin miktar› hem ornatt›klar› plajiyoklazlar üstünde hem de granitik kayac›n tamam›nda (hamur içinde) kireçtafl› dokanaklar›na do¤ru artar. Piroksenlerin artmas›yla birlikte iri magmatik kuvarslar daha ince taneli ve hidrotermal kuvarslar taraf›ndan çepeçevre sar›l›rken, tek tük kahverengi izotrop ve özflekilsiz granat kristalleri de gözlenir. Granat miktarlar›n›n artt›¤› kesimler ayn› zamanda 2-3 cm kal›nl›¤›nda çok küçük manyetit ve hematit ceplerinin de ilk kez ortaya ç›kt›¤› kesimlere karfl›l›k gelmektedir.Ekzoskarnlar endoskarnlara göre hem boyut hem de da¤›l›m itibar›yla daha s›n›rl›d›r. Genellikle çok yayg›n endoskarn zonlar› ile göreceli olarak daha küçük mermer mostralar› aras›na s›k›flm›fl durumdad›r. Hakim mineralojisini piroksen ve granat oluflturur. Ekzoskarnlar içindeki epidot, kalsit, tremolit ve kuvars gibi mineraller, piroksen ve granat üzerinde daha ilerlemifl evrelerde etkili olan retrograd olaylarla oluflmufl mineral topluluklar›d›r. Çok genel olarak ekzoskarnlar mermerden uzakta piroksen-epidot skarnlar›, mermere yak›n kesimlerde isepiroksen-granat fleklinde belirsiz bir zonlanma içindedir. Ana manyetit cevherleflmesi piroksen-granat zonlar› içinde 15-20 cm boyutlar›nda cep ve damarlar halinde bulunur.Skarn zonlar›ndaki element bileflimleri her zona göre sistematik de¤iflimler sunar. Çok genel olarak endoskarn zonlar›nda SiO2 bak›m›ndan bir fakirleflme FeO(T) bak›m›ndan bir zenginleflmeye karfl›l›k gelir. Çelebi bölgesindeki endoskarnlar›n olufltuklar› orijinal kayac›n (Çelebi Granitoyidi) bileflimine göre CaO, MnO, MgO, FeO(T) bak›m›ndan zenginleflti¤i, SiO2, TiO2, Al2O3 ve K2O bak›m›ndan fakirleflti¤i belirlenmifltir. Ekzoskarnlar ise, kristalize kireçtafl›na göre FeO(T) ve SiO2 bak›m›ndan zenginleflirken hem CaO hem de CO2 bak›m›ndan h›zla fakirleflmektedir. Öte yandan K2O ve Na2O bileflimlerinde bir de¤iflim gözlenmemektedir. Endoskarnlar içinde CaO ve FeO(T)‘in ilginç ve z›t davran›fllar sunmas› cevherlef

The Çelebi district is well known for its polymetallic Fe-W and Cu vein ores. These ores are hosted by calcic skarn zones, which are broadly classified as \"intrusive around skarn\" type. Both exoskarns (pyroxene-garnet) and endoskarns (epidote-pyroxene) occur in the district. The formation of endoskarns is manifested by complete replacement of plagioclase by epidote and pyroxene; the epidotized granitoids are regarded as incipient and/or early metasomatic products. The abundance of pyroxene in endoskarns tends to increase with plagioclase content and within the groundmass of the granitoids towards exoskarn zones. The increase in pyroxene is also coincident with the formation of anhedral, isotropic brown garnets. The garnet-rich pockets also mark irregular zones and veins of magnetite mineralization. The main magnetite mineralization occurs within the pyroxene-garnet exoskarn as 15 to 20-m-thick pockets and veins within pyroxene-rich zones. The pyroxene crystals are optically zoned and the composition ranges from hedenbergitic (core) to diopsidic (rim). Elemental compositions vary systematically in relation to skarn zones. A decrease in SiO2 corresponds to an increase in FeO(T) from granite toward skarn zones. The Çelebi district endoskarns are enriched in CaO, MnO, MgO and FeO(T), yet depleted in SiO2, TiO2, Al2O3 and K2O compared to the Çelebi Granitoid. CaO and FeO(T) behave comparably in the endoskarns, suggesting that the iron mineralization is coincident with carbonization of prograde assemblages during retrograde alteration.