Orthotomicus tridentatus Eggers: distribution and biolgy in cedar forests of Turkey
Orthotomicus tridentatus Eggers, 1921 (Col.: Curculionidae, Scolytinae) Türkiye sedir alanlarında zarara neden olan en önemli orman zararlısıdır. Bununla birlikte böceğin yayılışı ve biyolojisi çok az bilinmektedir. Bu nedenle O. tridentatus’un yayılışı ve biyolojisinin belirlenmesi amacıyla 2006-2008 yıllarında Türkiye’nin güneyinde Toros dağlarında çalışılmıştır. Zararlının sedir ormanlarında yaygın olarak bulunduğu görülmüştür. Erginlerin uzunluğu 2.5-3.9 mm arasında olup ana yolları “S” şeklindedir. O. tridentatus Cedrus libani A. Rich.’nin monofag bir zararlısı ve aynı zamanda Türkiye için endemik olduğu belirlenen türün yılda iki generasyon verdiği gözlenmiştir. Böceğin ilk uçma dönemi nisan ayının sonuna, ikinci uçma döneminin ise ağustos ayının ikinci yarısına rastladığı ve kışı genç ergin olarak geçirdiği tespit edilmiştir.
Orthotomicus tridentatus Eggers: Türkiye sedir ormanlarında yayılışı ve biyolojisi
Orthotomicus tridentatus Eggers, 1921 (Col.: Curculionidae, Scolytinae) is the most important forest pest of cedar stands in Turkey. Yet, very little is known about its distribution and biology. Therefore, the distribution and biological characteristics of O. tridentatus were studied in the Taurus Mountains in southern Turkey between 2006 and 2008. It was determined to be a species common to all cedar forests. The length of adults was between 2.5 and 3.9 mm and the main galleries were “S” shaped. O. tridentatus was determined to be a monophagus species for Cedrus libani A. Rich. and as endemic to Turkey. It was observed that the species had 2 generations per year. The first mating season occurred at the end of April and the second during the second half of August. It hibernates as a young adult.
___
- Aytar, F., O. Sarıkaya and M. Avcı. 2008. Toros Sediri Ormanlarımızda Önemli Bir Zararlı: Sedir Kabuk Böceği (Orthotomicus tridentatus). Orman Mühendisliği Dergisi, Yıl: 45, Sayı: 1-2-3, Ocak-Şubat-Mart, 19-23.
- Boydak, M. and M. Çalıkoğlu. 2008. Toros Sedirinin (Cedrus libani A. Rich.) Biyolojisi ve Silvikültürü. OGEM-VAK Yayınları, p. 284, Ankara.
- Can, E. 1964. Zur Kenntnis des Orthotomicus tridentatus Egg. (Zedernborkenkäfer) einem Schädling der Zedernwälder der Türkei. Anzeiger für Schädlingskunde. 37: 113-117.
- Ekici, M. 1971. Sedir (Cedrus libani Barr.) Zararlı Böceklerinin Biyolojisi ve Mücadelesi. Ormancılık Araştırma Enstitüsü Yayınları, Teknik Bülten Serisi No: 45, p. 56.
- Graf, R. 2003. Ein Verzeichnis deutschsprachiger Namen für sämtliche Käferarten Mitteleuropas. Teil 1: Grundsätze und deutschsprachige Namensvorschläge für Vertreter der mitteleuropäischen Rüsselkäfer (Curculionoidea, pars).-Weevil News, No. 12: .pp., CURCULIO – Institut : Mönchengladbach. (ISSN 1615-3472).
- Özkazanç, O., Ş. İktüeren and M. Yücel. 1985. Akdeniz ve Ege Bölgelerinde Orthotomicus erosus (Woll.)’un Biyolojisi ve Mücadelesi Üzerine Araştırmalar, Ormancılık Araştırma Enstitüsü Yayınları, Teknik Bülten Serisi, No: 152, p. 56.
- Pfeffer, A. 1995. Zentral und westpaläarktische Borken und Kernkäfer. Naturhistorisches Museum Basel, p. 310.
- Postner, M. 1974. Scolytidae (=Ipidae). Borkenkäfer (In Schwenke, W.) Die Forstschädlinge Europas, Band II, Verlag Paul Parey, Hamburg und Berlin, pp. 334-482.
- Sarıkaya, O., 2008. Batı Akdeniz Bölgesi İğne Yapraklı Ormanlarının Scolytidae (Coleoptera) Faunası. S.D.Ü. Fen Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi, p. 225, Isparta.
- Schedl, K.E. 1961. Borkenkäfer aus der Türkei, II. Mitteilung 190. Beitrag zur Morphologie and Systematik der Scolytoidea, 34(12): pp. 184-188.
- Selmi, E. 1998. Türkiye Kabuk Böcekleri ve Savaşı, İ.Ü. Yayın No: 4042, Fen Bilimleri Enstitüsü Yayın No: 11, p. 196, İstanbul.
- Tosun, İ. 1975. Akdeniz Bölgesi, İğne Yapraklı Ormanlarda Zarar Yapan Böcekler ve Önemli Türlerin Parazit ve Yırtıcıları Üzerine Araştırmalar, İstanbul, p. 200.
- Usta, H. Z. and S. Keskin. 1994. Sedir Ormanlarının Zararlıları ve Mücadelesi. Sedir El Kitabı Dizisi:6. (Editör Ünal ELER) Ormancılık Araştırma Enstitüsü Yayınları. Muhtelif Yayınlar Serisi: 66, pp. 265-286. Ankara.