Erzurum İli Çiftçilerinin Traktör Marka Tercihini Etkileyen Faktörlerin Belirlenmesi

Bu çalışmada; tarımda mekanizasyonun özellikle de traktör sayısının her geçen gün arttığı Erzurum ilinde çiftçilerin traktör alırken marka tercihinde etkili olan faktörlerin tespit edilerek ortaya konması amaçlanmıştır. Çiftçilerin traktör satın alımında bilinçli davranıp davranmadığının ortaya konması çalışmanın bir diğer amacıdır. Bu amaçla 2020 yılında Erzurum ilinde traktör sahibi olan 200 işletme ile anket yapılarak çiftçilerin marka seçiminde etkili olan faktörler belirlenmeye çalışılmıştır. Çalışmada, Probit ve Multinominal Probit Regresyon Modelleri kullanılmıştır. Araştırma sonuçlarına göre çiftçiler sırasıyla en çok dayanıklılık, yakıt tüketimi, yedek parça durumu, servis hizmetleri, bayi ağı ve marka imajına önem vermektedir. Çiftçilerin %75’i traktörlerini değiştirmeleri durumunda aynı markayı tercih etmektedirler. A markasının tercih edilmesinde yedek parça ve marka imajı, B Markasının tercih edilmesinde yakıt ve servis hizmetleri, diğer marka gruplarının tercih edilmesinde ise dayanıklılık kriteri etkili olmuştur. Çalışma sonucunda çiftçilere mutlaka traktör bakım ve kullanımı konusunda eğitim verilmesinin gerekli olduğu ortaya çıkmıştır.

Anahtar Kelimeler:

Marka Tercihi, Traktör, Erzurum, Probit, Çiftçi.

Determination of Factors Affecting Tractor Brand Preference Farmer of Erzurum Province

In this study; it is aimed to identify and reveal the factors which affect the choice of tractor farmers about brand of tractor in Erzurum where mechanization in agriculture, particularly the number of tractors, is increasing day by day. Another aim of the studyis to revealif the farmers are conscious or not about purchasing tractors. With this aim one to interviews were reconciled with 200 bussinesses which own tractors in Erzurum in 2020 and a number of questions were asked to the producers to decide the factors, affect the manufacturers brand selection. probit and Multinominal regression model were used in the study. According to the results of the research farmers attach the most importance to endurance fuel consumption spare parts status, service status, dealer network and brand image, in turn. 75% of the farmers prefer the same brand when they change their tractors. Spare parts and brand image were effective in the prefence of brand A fuel and service in the prefence of brand B and durability in the prefence of other brand groups. According to the results of the study, farmers must be trained about the maintenance and use of tractors. This training can be provided by tractor manufacturers or various official institutions.

Keywords:

Mark Preference, Tractor, Erzurum, Probit, Farmer,

PDF

___

Akdemir B, Sağlam C ve Aktaş T (1999). Tarım traktörleri kitabı. Tekirdağ.
Akkaya Ş ve Pazarlıoğlu MV (1998). Ekonometri II. İkinci Baskı, İstanbul.
Aksoy A, Demir N ve Demir O (2019). Erzurum ilinde çiftçilerin traktör satın alma davranışlarının belirleyicileri üzerine bir analiz. Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 50(1): 75-83.
Altuntaş E ve Demirtola H (2004). Ülkemizin tarımsal mekanizasyon düzeyinin coğrafik bölgeler bazında değerlendirilmesi. Gaziosmanpaşa Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 21(2): 63-70.
Anonim (2004). Erzurum Master planı, İl Tarım ve Kırsal Kalkınma Master Planlarının Hazırlanmasına Destek Projesi, Tarım ve Köyişleri Bakanlığı Erzurum İli Müdürlüğü, Erzurum.
Anonim, (2014). Dünyada ve ülkemizde tarımsal mekanizasyonun tarihi ve gelişimi http://www.tarmakbir.org/haberler/tmtarihi.pdf (03.02.2020).
Aytuğ S ve Karadibak A G T (1998). Türk traktör kullanıcılarının marka tercihlerinin belirlenmesi üzerine bir araştırma. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 3(3): 73-80.
Begg CB and Gray R (1984). Calculation of polychotomous logistic regression parameters using individualized regressions. Biometrica, 71: 11-18.
Cankurt M, Miran B ve Gülsoylu E (2009). Çiftçilerin traktör tercihlerinin konjoint analizi ile belirlenmesi. Tarım Makinaları Bilimi Dergisi, 5(1): 29-34.
Cankurt M ve Miran B (2010). Aydın yöresinde çiftçilerin traktör satın alma eğilimleri üzerine bir araştırma. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 47(1): 43-51.
Gujarati DN (2006). Basic econometrics. Forth Edition, Mc Graw-Hill, USA.
Işık A (1988). Sulu tarımda kullanılan mekanizasyon araçlarının optimum makina ve güç seçimine yönelik işletme değerlerinin belirlenmesi ve uygun seçim modellerinin oluşturulması üzerinde bir araştırma. Tarımsal Mekanizasyon Anabilim Dalı, Doktora Tezi. Çukurova Üniversitesi, s. 226, Adana-Türkiye.
Işık A (1996). İşletme özelliklerine uygun traktör seçimine yönelik uzman sistem geliştirilmesi üzerine bir araştırma. 6. Uluslararası Tarımsal Mekanizasyon ve Enerji Kongresi Bildiri Kitabı, s. 302-314, Ankara-Türkiye.
İnal ME, Topuz D ve Uçan O (2006). Doğrusal olasılık ve logit modelleri ile parametre tahmini. Sosyoekonomi / 2006-1 / 060103.
Koçtürk D ve Avcıoğlu A (2007). Türkiye’de bölgelere ve illere göre tarımsal mekanizasyon düzeyinin belirlenmesi. Tarım Makinaları Bilimi Dergisi, 3(1): 17-24.
Menard SW (2002). Applied logistic regression analysis. 2nd Edn Series, Quantitative Applications in the Social Sciences, Sage Publications (CA), No. 106.
Miran B (2007). Temel istatistik. Gama Kitabevi, Ders Kitabı, ISBN:975-93088-00, İzmir.
Moens A and Wanders AA (1984). Planning requirements of agricultural machinery. Xth Congress of CIGR, Budapest, 1-16.
Newbold P (1995). Statistics for business and economics, Prentice-Hall International, New Jersey.
Sağlam C ve Çetin N (2017). Kayseri yöresindeki çiftçilerin traktör seçimi ve satın alma davranışlarını etkileyen faktörlerin belirlenmesi. Uludağ Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 31(2): 109-121.
Saral A, Vatandaş M, Güner M, Ceylan M ve Yenice T (2000). Türkiye tarımının makinalaşma durumu. Türkiye Ziraat Mühendisliği Teknik Kongresi. 17-21 Ocak. S. 901-924. Ankara-Türkiye.
Sarımeşeli M (2000). Ekonometri el kitabı. Gazi Kitabevi, s.210, Birinci Baskı, Ankara-Türkiye.
Sümer SK., Say SM, Has M ve Sabancı A (2003). Türkiye’de ekonomik traktör parkı ve gelişimi. Çukurova Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 18: 45-52.
TÜİK (2020). Türkiye İstatistik Kurumu, https://tuikweb.tuik.gov.tr/PreÇizelge.do?alt_id=1003 (04.12.2020).
Yavuz F (2001). Ekonometri teori ve uygulama. Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Ders Yayınları, Yayın No: 185, Erzurum-Türkiye.
Yıldırım A (2016). IPARD programı kapsamındaki hibelerin etkinliğinin belirlenmesi üzerine bir çalışma: Erzurum, Kars ve Ağrı illeri örneği. Yüksek Lisans Tezi, Atatürk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Tarım Ekonomisi Ana Bilim Dalı, s.123, Erzurum-Türkiye.
Zeren Y, Tezer E, Tuncer İK, Evcim Ü, Güzel E ve Sındır KO (1995). Tarım alet-makine ve ekipman kullanım ve üretim sorunları. Ziraat Mühendisliği Teknik Kongresi Tarım Haftası 95 Kongresi, 9-13 Ocak 1995, Ankara-Türkiye.