GEÇ OSMANLI ve ERKEN CUMHURİYET DÖNEMİ ÖĞRETİM MATERYALLERİ: TARİH ve YURT BİLGİSİ DERSLERİ

Bu araştırmanın amacı son dönem Osmanlı ve erken Cumhuriyet dönemleri Tarih ve Yurt Bilgisi dersleri öğretim materyallerini incelemek ve ortaya koymaktır. Bu araştırmada nitel araştırma yaklaşımı benimsenmiştir. Araştırma konusu dönem incelendiğinde eğitimin sözlü, yazılı ve görsel materyaller ile desteklenmesi için çalışmalarda bulunulduğu görülmektedir. Öğretim materyalleri devlet tarafından temin edilmiş, ancak ihtiyaç dâhilinde yurtdışından sipariş edilen materyaller de olmuştur. Alan uzmanları tarafından maliyeti yüksek olan materyaller ile ilgili alternatif materyal önerileri sunulmuştur. Eğitim kalitesini artırmak için engellerin aşılmaya çalışıldığı söylenebilir. Maddi manevi birçok eksikliğin yaşandığı bu dönemlerde eğitim sistemindeki eksiklikleri giderebilmek adına girişimlerde bulunulması oldukça önemlidir. Tüm bulgular ışığında araştırma konusu olan dönemlerde öğretim materyallerinin kullanımına ilişkin olan girişimlerin küçümsenemeyecek düzeyde olduğu ortaya çıkmaktadır.

TEACHING MATERIALS in the LATE OTTOMAN and EARLY REPUBLICAN PERIODS: HISTORY and CITIZENSHIP COURSES

The aim of this research is to examine and reveal the teaching materials of the lessons of History and Citizenship in the late Ottoman and early Republican periods. Qualitative research approach has been adopted in this research. When research period is examined, it seems that studies have been made to support education with oral, written and visual materials. Teaching materials are provided by the government but also some materials are ordered from abroad when needed. Alternative material proposals have been presented by field experts for costly materials. It can be said that the obstacles have been tried to be overcome in order to increase the quality of education. It is very important to take initiatives in order to overcome the deficiencies in the education system during these periods when many material and spiritual deficiencies are experienced. In the light of all this, it appears that the initiatives related to the use of teaching materials in research-related periods are not to be underestimated.

___

  • Akyüz, Y. (2011). Türk Eğitim Tarihi. Pegem. Ankara.
  • Arslan, M. (2000). Cumhuriyet Dönemi İlköğretim Programları ve Belli Başlı Özellikleri. Milli Eğitim Dergisi, S. 146. (08.03.2017 tarihinde http://dhgm.meb.gov.tr/yayimlar/dergiler/Milli_Egitim_Dergisi/146/aslan.htm adresinden alınmıştır.)
  • Aslan, E. (2012). Atatürk Döneminde Tarih Eğitimi- I: “Türk Tarih Tezi” Öncesi Dönem (1923-1931). Eğitim ve Bilim Dergisi, S. 164 (37).
  • Ata, B. (2000). Atatürk, Tarih Öğretimi ve Müzeler. Türk Yurdu Dergisi, S. 160.
  • Baltacıoğlu, İ. H. (1995). Talim ve Terbiyede İnkılap. (haz. R. Canım, R. Y. Kıncal). MEB. İstanbul.
  • Çapa, M. (2002). Cumhuriyet’in İlk Yıllarında Tarih Öğretimi. Ankara Üniversitesi Türk İnkılap Tarihi Enstitüsü Atatürk Yolu Dergisi. Mayıs-Kasım.
  • Çapa, M. (2012). Osmanlı İmparatorluğu’ndan Türkiye Cumhuriyeti’ne Geçiş Sürecinde Türkiye’de Tarih Öğretiminin Tarihçesi. Trakya Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi, S. 3 (2).
  • Çelik, H. (2008). Cumhuriyet Dönemi Vatandaşlık Eğitiminde Önemli Adımlar. SAÜ Fen-Edebiyat Dergisi, S. 1.
  • Çelikkaya, T. (2013). Sosyal Bilgiler Öğretiminde Araç-Gereç ve Materyal Kullanımının Önemi. Pegem. Ankara.
  • Demircioğlu, İ. H. (2012). Tarih Öğretimi, Öğretim Teknolojileri ve Materyal Tasarımı. Pegem. Ankara.
  • Dönmez, C. ve Oruç, Ş. (2006). II. Meşrutiyet Dönemi Tarih Öğretimi. Gazi. Ankara.
  • Elban, M. (2015). Tarih Eğitimi ve Vatanseverlik Üzerine Bazı Düşünceler. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi, S. 4(3).
  • Fortna, B. J. (2005). Mekteb-i Hümayûn-Osmanlı İmparatorluğu’nun Son Döneminde İslam, Devlet ve Eğitim. (Çev. Pelin Siral). İletişim. İstanbul.
  • Gündüz, M. (2010). Osmanlı Mirası Cumhuriyet’in İnşası Modernleşme, Eğitim, Kültür ve Aydınlar. Lotus. Ankara.
  • Keleşoğlu, S. (2008). Demokrat yurttaş niteliklerinin kazandırılması açısından 7.-8. sınıf vatandaşlık ve insan hakları eğitimi dersi programı (2000) ile 6.-7. sınıf sosyal bilgiler dersi programının (2005) karşılaştırılması. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü. Ankara.
  • Köksal, H. (2013). İhsan Sungu’ya Ait Bir Tarih Dersi Örneği: Taç Giydirme Töreni Tablosu. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, S. 6 (14).
  • Meydan, A. ve Akdağ, H. (2011). Sosyal Bilgiler Dersinde Öğretim Teknolojileri ve Materyal Tasarımı. B. Tay ve A. Öcal (Edt.) Özel Öğretim Yöntemleriyle Sosyal Bilgiler Öğretimi. Pegem. Ankara.
  • Oruç, Ş. ve Kırpık, G. (2006). Osmanlı’da Modern Öğretim, Strateji, Yöntem ve Teknikler. Gazi. Ankara.
  • Safran, M. (2002). Türk Tarih Öğretimi ve Meseleleri. H. C. Güzel, K. Çiçek ve S. Koca (Edt). Türkler Ansiklopedisi, S.17. Yeni Türkiye. Ankara.
  • Sakaoğlu, N. (2003). Osmanlı’dan Günümüze Eğitim Tarihi. İstanbul Bilgi Üniversitesi. İstanbul.
  • Sarıoğlu, M. (2012). Türk Eğitim Tarihinden Esintiler. Umuttepe. Kocaeli.
  • Türk, İ. C. (2009). II. Meşrutiyet Dönemi Eğitimcisi Sayı Bey ve Coğrafya Öğretimi. A.Ü. Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi, S. 40. Erzurum.
  • Türk, İ. C. (2010). II. Meşrutiyet Dönemi Eğitimcisi Satı Bey ve Tarih Öğretimi. Kafkas Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, S. 6. Kars.
  • Uyanık, M. (1937). Yeni Okulun Ders Vasıtalarından Gazete. Devlet. İstanbul.
  • Üstel, F. (2014). “Makbul Vatandaş”ın Peşinde. İletişim. Ankara.