MUTLULUK EKONOMİSİ VE TÜRKİYE
Mutluluk ekonomisi, bireylerin ekonomik açıdan hayatından memnun olma seviyesini temsil etmekle beraber, insan mutluluğunun ekonomik faktörler ve ekonomiye bağlı olduğunu açıklamaktadır. Genel olarak öznel iyi olma anlamıyla aynı anlama gelen mutluluk, insani bir duyguyu ifade eden “mutluluk seviyesi” ülke ekonominin kalkınması hakkında da bilgi verebilmektedir. ”Ekonomik teori” ve ”mutluluk“ kavramları birçok araştırmayla ilişkilendirilerek, son dönemde popüler hale gelmiştir.
Son yıllarda popülerliği artan mutluluk ölçümlerinin Türkiye’de değerlendirilmesinin yapılması ve mutluluğu etkileyen dinamiklerin genel olarak incelenmesi hedeflenmiştir. Türkiye’de TÜİK tarafından açıklanan mutluluk araştırmaları ve önemli makroekonomik faktörler ele alınarak yıllar itibari ile değişimler açıklanmaya çalışılmıştır. Öznel refahın bir göstergesi olan mutluluğun ve yaşam memnuniyetinin, sosyal göstergeler yanında, başta gelir olmak üzere enflasyon ve işsizlik gibi ekonomik faktörlerin etkisinden bahsedilmiştir. Çalışma yazında ağırlıklı olan çalışmaların değerlendirilmesi ve Türkiye kapsamında açıklanan yaşam memnuniyet ve makroekonomik verilerin tablo ve grafiklerle incelenmesini kapsamaktadır. Bu bilgiler ışığında, gelir ve mutluluk arasındaki ilişki ekonomik büyümenin sağlanması halinde, ülke vatandaşlarının tamamının gelirinin artmasına bağlıdır. Toplumun gelir seviyesinin yükselmesi ülkenin mutluluk düzeyinin değişmesine neden olmaktadır. Günümüzde yapılan mutluluk araştırmaları, farklı bir bakış açıları ile ele alınarak farklı yönleri ortaya konulmuştur. Hükümetlerin, toplumun refahını üst düzeye çıkarmak amacıyla hesapladıkları uluslararası mutluluk endeksi, güçlü teşvikler uygulamaya konularak, endeksi kendi lehlerine çevirmeyi amaçlamaktadırlar. Bunun sonucu olarak mutluluk politikası, farklı görüşlerin yelpazesinde ekonomik sürecin bir parçası olmaktadır. Bireysel mutluluk belirleyicilerinin tespit edilmesi için literatürde birçok çalışma yapılmış olup, bireylerin yaşamları karşısındaki memnuniyetleri ölçülmeye çalışılmıştır.
Anahtar Kelimeler:
Mutluluk, Yaşam Memnuniyeti, Gelir, Türkiye
___
- Kaynakça Abounoori, E., & Asgarizadeh, D. (2013). Macroeconomic factors affecting happiness.
- Acar, Y., (2019). Türkiye’de yaşam memnuniyetinin belirleyicileri: İller üzerine bir yatay kesit analizi. Maliye Araştırmaları Dergisi, 5(2), 145-157.
- Aydemir, C., & Uzunoğlu, H. Muhasebe Meslek Mensuplarının Kişi-İş Uyumlarının İş Performansları Üzerindeki Etkisi. Erciyes Üniversitesi İktisadi Ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, (1), 269-282.
- Babula, E., & Mrzygłód, U. (2013). Economic determinants of happiness among European nations. International Journal of Academic Research in Accounting, Finance and Management Sciences, 5(3).
- Blanchflower, D. G., & Oswald, A. (1992). Entrepreneurship, happiness and supernormal returns: Evidence from Britain and the US.
- Blanchflower, D. G., & Oswald, A. J. (2004). Money, sex and happiness: An empirical study. The Scandinavian Journal of Economics, 106(3), 393-415.
- Bentham, J. (1996). The collected works of Jeremy Bentham: An introduction to the principles of morals and legislation. Clarendon Press.
- Çirkin, Z., & Göksel, T. (2016). Mutluluk ve gelir. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 71(2), 375-400.
- Diener, E., & Oishi, S. (2000). Money and happiness: Income and subjective well-being across nations. Culture and subjective well-being, 185-218.
- Dipietro, W. R. (2009). Happiness And Economic Progress: A Perspective. Business Renaissance Quarterly, 4(4), 81.
- Di Tella, R., & MacCulloch, R. (2008). Gross national happiness as an answer to the Easterlin Paradox?. Journal of Development Economics, 86(1), 22-42.
- Di Tella, R., Haisken-De New, J., & MacCulloch, R. (2010). Happiness adaptation to income and to status in an individual panel. Journal of Economic Behavior & Organization, 76(3), 834-852.
- Easterlin, R. A. (1974). Does economic growth improve the human lot? Some empirical evidence. In Nations and households in economic growth (pp. 89-125). Academic Press.
- Easterly, W. (1999). Life during growth. Journal of economic growth, 4(3), 239-276.
- Elżbieta Babula ve Urszula Mrzyglod,“Economic Determinants of Happiness among European Nations”, International Journal of Academic Rearch, 2013 ,Vol 5(3), 519-524, s.520
- Ferrer-i-Carbonell, A., & Gowdy, J. M. (2007). Environmental degradation and happiness. Ecological economics, 60(3), 509-516.
- FitzRoy, F. R., & Nolan, M. A. (2020). Education, income and happiness: panel evidence for the UK. Empirical Economics, 58(5), 2573-2592.
- Frey, B. S., & Stutzer, A. (2010). Happiness and economics. In Happiness and Economics. Princeton University Press.
- Friedman, B. M. (2006). Moral consequences of economic growth: the John R. Commons lecture, 2006. The American Economist, 50(2), 3-8.
- Güzel, S. (2018). Gelir eşitsizliği, refah ve mutluluk. Anemon Muş Alparslan Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 6(3), 389-394.
- Hudson, J. (2006). Institutional trust and subjective well‐being across the EU. Kyklos, 59(1), 43-62. https://www.tr.undp.org/content/turkey/tr/home.html
- Kahneman, D., & Deaton, A. (2010). High income improves evaluation of life but not emotional well-being. Proceedings of the national academy of sciences, 107(38), 16489-16493.
- Köksal, O., & Şahin, F. (2015). Gelir ve mutluluk: Gelir karşılaştırmasınınetkisi. Sosyoekonomi, 23(26), 45-60.
- Knight, J., & Gunatilaka, R. (2011). Does economic growth raise happiness in China?. Oxford Development Studies, 39(01), 1-24.
- Knight, J., & Gunatilaka, R. (2017). Is happiness infectious?. Scottish Journal of Political Economy, 64(1), 1-24.
- Lane, R. E. (2000). Diminishing returns to income, companionship–and happiness. Journal of Happiness Studies, 1(1), 103-119.
- Lelkes, O. (2006). Tasting freedom: Happiness, religion and economic transition. Journal of Economic Behavior & Organization, 59(2), 173-194.
- Layard, R. (1980). Human satisfactions and public policy. The Economic Journal, 90(360), 737-750.
- Lewis, W. A. (2013). Theory of economic growth. Routledge.
- Mathews, J. A. (2006). Catch-up strategies and the latecomer effect in industrial development. New political economy, 11(3), 313-335.
- Mishan, E. J., & Mishan, E. J. (1967). The costs of economic growth (Vol. 9). London: Staples Press.
- Öztürk, S., & Suluk, S. (2020). Mutluluk Ekonomisi: G8 Ülkeleri Açısından Ekonomik Büyüme Ve Mutluluk Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (37), 226-249.
- Seligman, M. E. (2002). Authentic happiness: Using the new positive psychology to realize your potential for lasting fulfillment. Simon and Schuster.
- Sen, A. (2000). Social exclusion: Concept, application, and scrutiny.
- Sen, A. (1999). Supersymmetric world-volume action for non-BPS D-branes. Journal of High Energy Physics, 1999(10), 008
- Servet, O. (2017). Mutluluğun Türkiye’deki Belirleyenlerinin Zaman İçinde Değişimi. Akdeniz İİBF Dergisi, 35, 16-42.
- Stevenson, B., & Wolfers, J. (2009). The paradox of declining female happiness. American Economic Journal: Economic Policy, 1(2), 190-225.
- Şeker, M. (2009). Mutluluk ekonomisi. Istanbul Journal of Sociological Studies, (39), 115-140.
- Şeker, M. (2015). Quality of life index: A case study of Istanbul. Istanbul University Econometrics and Statistics e-Journal, (23), 1-15.
- Şimşir, N. C. (2013). “Türkiye’de mutluluk ekonomisinin belirleyicilerinin ekonometrik analizi.” Finans Politik & Ekonomik Yorumlar 50 (579):7-22.
- Terzibaş, P. (2020). Mutluluk ekonomisi ve Easterlin Paradoksunun testi (Master's thesis, İstanbul Gelişim Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü).
- TÜİK 2021 Yaşam memnuniyet Araştırmaları
- Veenhoven, R., & Dumludağ, D. (2015). İktisat ve Mutluluk. İktisat ve Toplum Dergisi, 58(2), 46-51.
- Yayın Aralığı: Yılda 2 Sayı
- Başlangıç: 2020
- Yayıncı: İbrahim ÇEMBERLİTAŞ