Amerikan Board Misyonerlik Örgütüne Dair Çalışmaların Bibliyometrik Analizi

Çeşitli uluslara ve aynı zamanda üç ilahi dine dair önemli mekanlara ev sahipliği yapan Osmanlı Devleti, misyonerlik örgütleri için ideal alan olarak görülmüştür. Osmanlı Devleti’ni bu gibi nedenlerle faaliyet alanına dahil eden örgütlerden birisi olan ve 1810 yılında Bostan’da kurulan American Board of Commissioners for Foreign Missions (ABCFM) kısa adı ile Amerikan Board, 1820 yılında Osmanlı Devleti’ne iki misyoner ile İzmr’den giriş yapmıştır. Protestan örgüt Osmanlı Devleti’ne giriş yaptığı tarihten itibaren geniş bir alana yayılmış ve bundan dolayı Osmanlı Devleti’ni Batı Türkiye Misyonu, Doğu Türkiye Misyonu, Merkez Türkiye Misyonu ve Avrupa Türkiye Misyonu adılarıyla dört misyon bölgesine ayırmıştır. Çalışma, Amerikan Board örgütüne dair yapılan makale çalışmalarının tespitini ve tespit edilen makalelerin bibliyometrik analiz yöntemiyle incelenmesini amaçlamaktadır. Amaç doğrultusunda açık erişimli üniversite kütüphanelerinde “Amerikan Koleji”, “Amerikan Board”, “ABCFM” ve “Amerikalı Misyoner” anahtar kelimeleri ile arama yapılmış ve 2000-2021 tarihleri arasında yayınlanmış olan 120 adet makaleye ulaşılmıştır. Makalelerde; yayın yapılan yıl, yazar adı ve yazarların yayın sıklığı, yazarların uzmanlık alanları, yazarların unvanları, yazarların bağlı olduğu kurum, anahtar kelime sayısı ve anahtar kelimeler, sayfa sayısı, kullanılan kaynak sayısı, örgütün faaliyet alanlarına yönelik konu dağılımı, örgütün ele alındığı ülke/il adları, örgüte ait yapı adları tespit edilmiş ve sonrasında elde edilen bu veriler değerlendirilmiştir. Amerikan Board örgütüne dair bugüne kadar yapılan çalışmalar hakkında bir bakış sunan bu çalışmada elde edilen verilerin literatüre katkı sağlayarak ilerleyen dönemlerde yapılacak çalışmalara altlık oluşturması hedeflenmiştir. Aynı zamanda bu çalışma, çalışma kapsamı dahilindeki tarihlerden sonra yapılacak olan çalışmalarla karşılaştırma imkanı sunarak konunun ele alınış yoğunluğunun ve ele alış biçimindeki değişim durumunun analizi sağlanabilecektir.

Anahtar Kelimeler:

Misyonerlik, Amerikan Board, ABCFM, Amerikan Koleji, Bibliyometrik Analiz Yöntemi.

Bibliometric Analysis of Studies on the American Board Missionary Organization

The Ottoman Empire, which consists of houses with various as well as three divine meals and dairy farms, are used as ideal areas for people. The American Board, which was one of the organizations involved in such facilities of the Ottoman Empire, and in 1810 in Bostan with the short name of the US Foreign Missionaries Board (ABCFM), 1820, from two missionaries to the Ottoman Empire, from two missionaries to the situation on the ground. did it to the state. From the entrance to the Protestant Ottoman Empire, a wide area and thus the Ottoman Turkey Mission, the East Turkey Mission, the West Turkey Mission, the Turkey Mission, and the European Mission. The study aims to analyze the business analysis made to the American Board of Directors organization and the methodological analysis of the identified articles. The aim was to search open access universities with the keywords "American College", "American Board", "ABCFM" and "American Missionary" and found 120 articles published between 2000-2021. In the articles; the year published, the authors' publications, the authors' domains, the titles of the authors, the institution the authors are affiliated with, the number of words and keywords, the number of sources used, the subject for the group's activities, the country/province names that are boldly discussed, the structure names of the organization acquired and obtained. evaluated in this way.

Keywords:

Missionary, American Board, American College, ABCFM, Bibliometric Analysis.,

PDF

___

Alan, G. (2002). Merzifon Amerikan koleji ve Anadolu’daki etkileri. (Doktora Tezi). Erişim adresi: https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezSorguSonucYeni.jsp
Al, U. ve Çoştur, R. (2007). Türk psikoloji dergisi ’nin bibliyometrik profili, Türk Kütüphaneciliği Dergisi, 2, 21, 142-163. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/en/pub/tk/issue/48938/624262
Al, U. ve Tonta, Y. (2004). Atıf analizi hacettepe üniversitesi kütüphanecilik bölümü tezlerinde atıf yapılan kaynaklar. Bilgi Dünyası Dergisi, 5,1, 19-47. Erişim Adresi: http://www.openaccess.hacettepe.edu.tr:8080/xmlui/handle/11655/10045
Crawford, L.S. (1899). Turkey: course of twelve lessons. Erişim adresi: https://archive.org/details/ldpd_11162294_000
Demir, C. (2014). Amerikan Board’un İzmir’deki faaliyetleri ve İzmir uluslararası kolej. (Doktora Tezi). Erişim adresi: https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezSorguSonucYeni.jsp
Doğan, A. (2004). Maraş’ta misyonerlik faaliyetleri (XIX. yüzyılın ikinci yarısı ve XX. yüzyılın başlarında). Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2, 11, 271-285. Erişim adresi: ergisosyalbil.selcuk.edu.tr/susbed/article/view/734
Gündüz, Ş. (2005). Misyonerlik, TDV İslâm Ansiklopedisi, TDV İslâm Araştırmaları Merkezi.
Kahraman, N. (2020). Misyonerlerin Osmanlı coğrafyasına yönelik ilk matbaası Malta (1822-1833). İlef Dergisi, 7,1, 95-136. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/en/pub/ilef/issue/54459/736317
Kocabaşoğlu, U. (1991). Anadolu’daki Amerika kendi belgeleriyle 19. yüzyılda Osmanlı imparatorluğu’ndaki Amerikan misyoner okulları. Arba Yayınları, İstanbul.
Kocabaşoğlu, U. (2000). Anadolu’daki Amerika, kendi belgeleriyle 19.yüzyılda Osmanlı imparatorluğu’ndaki Amerikan misyoner okulları. İmge Kitapevi, Ankara.
Oymak, İ. (2010). Metot ve çalışma alanları açısından Türkiye’de misyonerlik faaliyetleri. Ankara Okulu Yayınları, Ankara.
Öztürk, A. (2007). Amerikan Board’un kuruluşu, teşkilatlanması ve Osmanlı Devleti’nde kurduğu misyonlar, Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 23, 63-74.
Taşkın, F. (2012). Antep’te bir misyoner üniversitesi: merkezi Türkiye koleji, History Studies, 4, 4, 415-431. Erişim adresi: https://www.historystudies.net/dergi/tar20151288bf3.pdf
Taşkın, F. (2017). Amerikan Board misyonerlerinin Türkiye’deki sağlık faaliyetleri (1833-1923). Avrasya İncelemeleri Dergisi, 6, 2, 149-176. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/398099
Yücel, İ. (2005). Kendi belgeleri ışığında Amerikan Board’un Osmanlı ülkesindeki teşkilatlanması. (Doktora tezi). Erişim adresi: https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezSorguSonucYeni.jsp