“Teşrîh-i Rûh” ve Mehmet Rauf’un “Verven”i

Mehmet Rauf, yeni Türk edebiyatının en önemli yazarlarından biridir. Servet-i Fünûn edebî devresinde eser vermeye başlamış; özellikle Eylül romanı ile büyük başarı kazanmıştır. Mehmet Rauf‟un “Verven” adlı hikâyesi, Türk edebiyatında koku alma duyusu ile aşk duygusu arasında bağlantı kuran ilk eserlerden olması sebebiyle de ilgi çekicidir. Bu çalışmada Mehmet Rauf‟un hikâyeciliği hakkında kısa bilgi verilmiş ve “Verven”, Mehmet Rauf‟un edebiyat anlayışında çok önemli yer tutan “teşrîh-i rûh” açısından incelenmiştir. “Verven”de “teşrîh-i rûh”, yani ruh açımlaması yapılırken günümüz itibariyle “ruhsal çözümleme”, “alıntılanan” ve “aktarılan” olarak tabir edilen iç konuşmalar örneklerle açıklanmaya çalışılmıştır. Ardından da hikâye Lâtin harflerine aktarılmıştır

Anahtar Kelimeler:

Mehmet Rauf, “Verven”, psikolojik hikâye, anlatım teknikleri, teşrîh-i rûh ruh açımlaması, ruhsal çözümleme, alıntılanan iç konuşma, aktarılan iç konuşma

Psychological Dissection and Mehmet Rauf’s “Verven”

Mehmet Rauf is one of the most significant writers of the “Modern Turkish Literature”. He started to write in the Servet-i Fünûn period and achieved great success particularly with his novel Eylül. Mehmet Rauf‟s short story, “Verven” is also interesting due to the fact of being one of the first novels making a correlation between the sense of smell and the feeling of love. In the present study, compact information is given about the story-telling aspect of Mehmet Rauf and then the story is analysed in terms of “teşrîh-i rûh” psychological dissection which occupies a significant place in Mehmet Rauf‟s conception of literature. While psychological dissection is carried out in “Verven”, techniques that are currently called “psychological analysis”, “quoted monologue/direct free speech” and “narrated monologue/combined speech” are analysed with examples in the story. Afterwords “Verven” is converted into the Lâtin alphabet

Keywords:

Mehmet Rauf, “Verven”, psychological story, narration techniques, teşrîh-i rûh psychological dissection, psychological analysis, quoted monologue/direct free speech, narrated monologue/combined speech,

PDF

___

Ali Nazîmâ-Faik Reşad, (2005) Mükemmel Osmanlı Lügati, Hazırlayanlar: Necat Birinci, Kâzım Yetiş, Fatih Andı, Erol Ülgen, Nuri Sağlam, Ali Şükrü Çoruk, Türk Dil Kurumu, Ankara.
BANARLI, Nihat Sami, (1987.)Resimli Türk Edebiyatı Tarihi, Milli Eğitim Basımevi, İstanbul
Devellioğlu, Ferit (1999)Osmanlıca-Türkçe Ansiklopedik Lûgat Eski ve Yeni Harflerle, Aydın Kitabevi Yayınları, Ankara
Ekrem Reşat, “Verven Hakkında Birkaç Söz”, Malûmât, nr: 95-100, 102, 106; 7 Ağustos-23 Teşrîn-i evvel 1313/19 Ağustos-4 Kasım 1897.
“Eylül‟ü Nasıl Yazdım? Mehmet Rauf Bey‟le Eylül Hakkında Mülâkat”, İnci, nr. 5, 1 Haziran 1335/1 Haziran 1919.
Fevzi Lütfi, “İstanbul‟un On Beş Günü–Kitaplar”, Dergâh, nr. 25, 20 Nisan 1338/1922.
“Hâristân”, Servet-i Fünûn, nr. 551, 20 Eylül 1317/3 Ekim 1901.
Kubbealtı Lugatı Misalli Büyük Türkçe Sözlük, 3 Cilt, İlhan Ayverdi, Redaksiyon ve Etimoloji: Prof. Dr. Ahmet Topaloğlu, İstanbul 2005.
Mehmet, Rauf, (1997.)“Halit Ziya ile İlk Temas”, Edebî Hatıralar, Hazırlayan: Mehmet Törenek, Kitabevi Yayınları, İstanbul
Mehmet Rauf, “Halit Ziya Hayatı ve Hususiyeti”, Servet-i Fünûn, nr. 357, 1 Kânun-ı sânî 1313/ 13 Ocak 1897.
Mehmet Rauf, “Bizde Hikâye”, Servet-i Fünûn, nu. 344/2 Teşrîn-i evvel 1313/14 Ekim 1897.
Mehmet Rauf, “Tedkikat-ı Edebiyye: Paul Bourget ve Bir Cinâyet-i Aşk”, Servet-i Fünûn, nr: 423-426, 8-29 Nisan, 20 Mayıs 1315/20 Nisan-11 Mayıs, 1 Haziran 1899.
Mehmet Rauf, “Verven”, İhtizâr, Hilâl Matbaası, İstanbul 1325/1909.
MORAN, Berna, (1991).“Tutunamayanlar”, Türk Romanına Eleştirel Bir Bakış 2, 2. Baskı