Levent KARACA, Halil KIRNAK, Hasan Ali İRİK

Sarımsaklı Pompaj Sulama Birliği Performans Analizi

Bu çalışma, Devlet Su İşleri tarafından inşa edilip 1995 yılında devredilen Sarımsaklı Pompaj Sulama Birliği’nde yürütülmüştür. Sulama birliğinin performans analizinde 2010-2015 yılları arasındaki veriler kullanılmıştır. Çalışma sonucuna göre, sulama oranı %100-107.27, su temin oranı %46-71, sulama şebeke yoğunluğu 37.93-40.69 ha/km, su ücreti toplama oranı %50.99-72.13, sulama şebekesi personel yoğunluğu 6.69-7.25 km/personel, sulama alanı personel yoğunluğu 253.85-294.5 km/personel, eşdeğer brüt üretim değeri 10067934-16797211 $, proje alanı brüt üretim değeri 3050.89-5090.06 $/ha, fiilen sulanan alan brüt üretim değeri 2918.24-4784.17 $/ha, saptırılan suya karşılık üretim değeri 0.75-1.27 $/m3, sulama suyu ihtiyacına karşılık brüt üretim değeri 0.40-0.63 $/m3 arasında değiştiği bulunmuştur. İklim değişikliği, küresel ısınma gibi sorunlar nedeniyle sulama birliklerinin, işletme-bakım-yönetim açısından etkin bir şekilde yapılandırılmasının önemi her geçen gün artmaktadır.

Anahtar Kelimeler:

Sulama birliği, su yönetimi, sulama birliği performans analizi

This study was conducted in irrigation association constructed by State Hydraulic Works and transferred to Sarımsaklı Pumping Irrigation Association in 1995. The data covering the years 2010 – 2015 were used in performance analysis of the association. According to present findings, irrigation ratios varied between 100 - 107.27%, water supply ratios between 46 – 71%, irrigation network density between 37.93 - 40.69 ha/km, water fee collection ratios between 50.99 - 72.13%, irrigation network personnel density between 6.69 - 7.25 km/personnel, irrigation district personnel density between 253.85 - 294.5 km/personnel, equivalent output values between 10067934 - 16797211 $, gross outputs per unit project area between 3050.89 - 5090.06 $/ha, outputs per unit irrigated area between 2918.24 - 4784.17 $/ha, outputs per unit water diverted between 0.75 - 1.27 $/m3, outputs per unit irrigation water required between 0.4 - 0.63 $/m3. Present findings revealed that because of climate change and global warming, irrigation associations should be well-structured in terms of operation-maintenance-management.

PDF

___

Beyribey, M. 1997. Devlet sulama şebekelerinde sistem performansının değerlendirilmesi. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayın No: 1480, Bilimsel Araştırma ve İncelemeler, 813.
Bos, M.G. 1997. Performance assessment for irrigation and drainage. Irrigation and Drainage Systems, 11, Kluwer Academic Publishers, The Netherlands.
Çakmak, B., Beyribey, M., Kodal, S., Erözel, A.Z. ve Aküzüm, T. 1995. Sulama Şebekelerinin Kullanıcıya Devri.5.Ulusal Kültürteknik Kongresi Bildirileri, 30 Mart 2 Nisan 1995, s.95-109, Kemer, Antalya.
Çakmak, B. 2002. Kızılırmak Havzası Sulama Birliklerinde Sulama Sistem Performansının Değerlendirilmesi, KSÜ Fen ve Mühendislik Dergisi 5 (2).
Çakmak, B., Beyribey, M., Yıldırım, Y.E. ve Kodal, S. 2004. Benchmarking performance of irrigation schemes: a case study from Turkey. Irrigation and Drainage, 53(2): 155-164.
Çıkın, A., Anaç, S., Dorsan, F., Ul, M.A. ve Yercan, M. 2001. Kamu tarafından yönetilen sulama şebekelerinin su kullanıcı örgütlere devir sorunları ve uygun işletme organizasyon yönetim modellerinin belirlenmesi. TÜBİTAK Projesi (TARP-1967).
Değirmenci, H. 2001. Devredilen Sulama Şebekelerinin Karşılaştırma Göstergeleri ile Değerlendirilmesi. Uludağ Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, cilt:15, s.31-41, Bursa.
Ersöz, T. ve Çamoğlu, G. 2020. Bursa İlindeki Sulama Birliklerinin Performans Göstergelerinin Karşılaştırmalı Değerlendirmesi. Bursa Uludag Üniv. Ziraat Fak. Derg., 34(2), s. 267-285.
Gençoğlu, M. ve Değirmenci, H. 2019. Sulama Performansının Değerlendirilmesi: Kırıkhan Sulama Birliği Örneği. KSÜ Tarım ve Doğa Derg 22(3): 436-443.
Girgin, A., Geçgel, G. ve Gül, S. 1999. Sulu Tarım Sistemlerindeki Başarıların Karşılaştırılmasında Kullanılan IWMI Gösterge Setinin Tanıtımı ve Değerlendirmenin Salihli (Adala) Sulama Şebekesine Uyarlanması. İzmir Su Kongresi Bildiriler Kitabı. pp.351- 365.
Kalender, M.A. ve Topak, R. 2017. Irrigation Performance of Ilgın Plain Irrigation Association. Selcuk J. Agr. Food Sci., 31(2): 59-67.
Karaca, L. 2017. Kayseri ili sulama birliklerinin performans analizi. Erciyes Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Biyosistem Mühendisliği ABD.
Koç, C. 1997. Büyük menderes havzası sulama şebekeleri organizasyon yönetim sorunları ve yeni yönetim modelleri üzerine araştırmalar. Ege Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Tarımsal Yapılar ve Sulama Bölümü Doktora Tezi.
Molden, D.J., Sakthivadiel, R., Perry, C.J., De Fraiture, C. ve Klozen, W.H. 1998. Indikators for comparing performance of irrigated agricultural system. IWMI Research Report 20.
Nalbantoğlu, G. ve Çakmak, B. 2007. Akıncı sulama birliğinde sulama performansının karşılaştırılmalı değerlendirilmesi. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarım Bilimleri Dergisi. 13(3) 213-223.
Sayın, B. 2011. Antalya’da sulama işletmeciliği faaliyetleri, üreticilerin sulama suyu talebi ve sulama işletmeciliği faaliyetlerine katılım düzeyinin değerlendirilmesi. Akdeniz Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü. Doktora Tezi. Antalya, 166s.
Topak, R. ve Eliçabuk, C. 2017. Gevrekli sulama birliğinde sulama suyu ihtiyacı ve karşılanma oranının değerlendirilmesi. Selçuk Tarım ve Gıda Bilimleri Dergisi, 31(3): 17-23.
Yıldız, E. 2010. Aşağı seyhan ovası örneğinde sağ sahil sulama birliklerinin sistem performanslarının değerlendirilmesi. Çukurova Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi.
World Bank. 2006. Directions in development. Reengaging in Agricultural Water Mangement: Challenges and Options. The International Bank for Reconstruction and Development. Washington, DC.