Isparta İli Elma Bahçelerinde Cydia pomonella (L.) (Lepidoptera: Tortricidae)’nın Larva Popülasyonu ve Vuruklu Meyve Oranının Belirlenmesi
Bu çalışma ile Isparta ili için büyük ekonomik getirisi bulunan elma bahçelerinde önemli zararlı olan elma içkurdunun larva popülasyonunun ve vuruklu meyve oranlarının belirlenmesi amaçlanmıştır. Bu amaçla Golden delicious ve Red chief çeşitlerinden oluşan elma bahçelerinde Cydia pomonella (L.) (Lepidoptera: Tortricidae)’nın doğal popülasyonu kullanılmıştır. Larva popülasyonunu izlemek amacıyla tesadüfi olarak seçilen ağaçlarda gözlemler ile haftalık olarak larva sayıları kaydedilmiştir. Ayrıca vuruklu meyve oranlarını belirlemek için bu ağaçların taç izdüşümü alanına dökülen tüm meyveler içerisinden vuruklu olanlar saptanıp sayıları kaydedilmiştir. Çalışmada her iki elma çeşidi için C. pomonella’nın ağaç üzerinde yer alan meyvelerdeki larva popülasyonunun 2018 yılında Temmuz ve Ağustos aylarında; 2019 yılında ise Haziran, Temmuz, Ağustos ve Eylül aylarında artış gösterdiği kaydedilmiştir. Çalışmanın 2018 yılında Golden delicious elma bahçesinde dökülen vuruklu meyve oranı %65.37 olarak kaydedilmiştir. Aynı yıl Red chief elma bahçesinde yapılan sayımlarda ise dökülen vuruklu meyve oranı %61.07 olarak belirlenmiştir. Çalışmanın 2019 yılında ise Golden delicious elma bahçesinde dökülen vuruklu meyve oranının %60.19 olduğu görülürken, Red chief elma bahçesinde bu oranın %59.52 olduğu saptanmıştır.
Determination of Infested Fruit Rate and the Larval Population of Cydia pomonella (L.) (Lepidoptera: Tortricidae) in Apple Orchards in Isparta Province
The study aimed to determine the larval population of the codling moth, which is the important pest in apple orchards with a great economic return for Isparta province, and the rate of infested fruit. For this purpose, the natural population of Cydia pomonella (L.) (Lepidoptera: Tortricidae) was used in apple orchards consisting of Golden delicious and Red chief varieties. In order to monitor the larval population, the number of larvae was recorded weekly with observations in randomly selected trees. In addition, in order to determine the percentages of the infested fruit, among all the fruits that fall into the canopy projection area of these trees, the number of the infested fruits was determined and recorded. In the study, for both apple varieties, the larval population of C. pomonella in fruits on the trees was recorded as rising in July and August 2018; as for in 2019, it increased in June, July, August and September. In 2018, the rate of spilled infested fruit in Golden delicious variety was recorded as 65.37%. In census of the same year in Red chief variety, the rate of spilled infested fruit was determined as 61.07%. As regards in 2019, the rate of spilled infested fruit was recorded as 60.19% in Golden delicious variety and as 59.52% in Red chief variety.
___
- Akgül, N., 2020. Ceylanpınar (Şanlıurfa) ilçesi elma bahçelerinde elma içkurdu (Cydia pomonella (Linaeus, 1758) (Lepidoptera: Tortricidae)’nun ergin popülasyon gelişimi ve bulaşıklık oranlarının belirlenmesi. Harran Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Şanlıurfa, 38 s.
- Ayaz, T. ve Yücel, A., 2010. Elazığ ili elma alanlarında bulunan zararlı ve yararlı arthropod türlerinin belirlenmesi üzerine araştırmalar. Harran Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 14 (1): 9-16.
- Aydoğan, D. ve Ünlü, L., 2019. Determination of population development and infestation rates of codling moth [Cydia pomonella (L.) (Lep.: Tortricidae)] in apple orchards in Konya province. Selcuk Journal of Agriculture and Food Science, 33 (1): 45-51.
- Çelik, H. ve Ünlü, L., 2017. Beyşehir (Konya) ilçesi elma bahçelerinde elma içkurdu [Cydia pomonella(L.) (Lep.: Tortricidae)]’nun ergin popülasyon gelişimi ve bulaşıklık oranlarının belirlenmesi. Harran Tarım ve Gıda Bilimleri Dergisi, 21(3): 266-278.
- Dönmez, S., 2019. Kayseri ilinde elma içkurdu (Cydia pomonella L) (Lepidoptera: Tortricidae)’nun popülasyon değişimi. Erciyes Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Kayseri, 40 s.
- FAO, 2020. Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü. http://www.fao.org/faostat/en/#data. (Erişim Tarihi: 13.02.2021).
- İşçi, M., 2008. Elma iç kurdu (Cydia pomonella Lep.: Tortricidae)’nun farklı elma çeşitlerindeki zarar oranlarının belirlenmesi. Selçuk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Konya, 96 s.
- Kaplan, E. ve Bayram, Y., 2019. Bingöl ili elma bahçelerinde elma içkurdu [(Cydia pomonella) (l.) (Lepidoptera: Tortricidae)]’nun popülasyon gelişimi ve kısa biyolojisi. Mustafa Kemal Üniversitesi Tarım Bilimleri Dergisi, 24 (2): 123-128.
- Kuyulu, A. ve Genç, H., 2018. Çanakkale ili meyve alanlarında elma içkurdu Cydia pomonella (L.) (Lepidoptera: Tortricidae)’nun yayılışı üzerine bir araştırma. Çanakkale Onsekiz Mayıs Üniversitesi, Ziraat Fakültesi Dergisi, 6 (Özel Sayı): 85-91.
- Mamay, M. ve Yanık, E., 2013. Şanlıurfa’da elma bahçelerinde elma içkurdu [Cydia pomonella(L.) (Lepidoptera: Tortricidae)]’nun populasyon gelişimi ve farklı metotlar kullanılarak bulaşıklık oranının belirlenmesi. Tarım Bilimleri Dergisi, 19: 113-120.
- MEGEP, 2009. Elma Yetiştiriciliği. Mesleki Eğitim ve Öğretim Sisteminin Güçlendirilmesi Sistemi Projesi, Ankara, 117s.
- Özçağıran, R. ve Ünal, A., Özeker, E., İsfendiyaroğlu, M., 2004. Ilıman iklim meyve türleriyumuşak çekirdekli meyveler. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları, No:556, Cilt-II, İzmir, 200s.
- Özongun, Ş. ve Dolunay, E. M., Öztürk, G., Karakuş, A., Kankaya, A.ve Küden, A., 2004. Elma Adaptasyon Denemesi 1. Tarım ve Köyişleri Bakanlığı, Tarımsal Araştırmalar Genel Müdürlüğü, Eğirdir Bahçe Kültürleri Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü, Isparta, 54s.
- Şahin, 2010. Çanakkale ilinde elma içkurdu (Cydia pomonella L) (Lepidoptera: Tortricidae)’nun popülasyon gelişmesinin ve bazı biyolojik özelliklerinin belirlenmesi. Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Çanakkale, 39 s.
- TAGEM, 2008. Zirai Mücadele Teknik Talimatları. Tarım ve Köyişleri Bakanlığı Tarımsal Araştırmalar Genel Müdürlüğü, Cilt 4, Ankara, 145-158.
- TUİK, 2020. Türkiye İstatistik Kurumu. https://biruni.tuik.gov.tr/medas/?locale=tr. (Erişim Tarihi: 13.02.2021)
- Yıldız Bayraktar, S., 2015. Karaman ilinde elma bahçelerinde elma içkurdu ile kimyasal mücadelede mücadele zamanının belirlenmesine yönelik çalışmalar. Namık Kemal Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Tekirdağ, 35 s.