ADEM AKSOY, MEHMET MUHAMMED SARI, MUSTAFA TERİN

Erzurum İli Arıcılık Sektörünün Ekonomik Yapısı

Arıcılık dünyada giderek daha fazla gelişmektedir. Arı ürünlerinin yaygınlaşmasıyla sektörün önemi her geçen gün artmaktadır. Arıcılık hem işletmelere hem de ulusal ekonomiye önemli katkılarda bulunmaktadır. Arıcılık, düşük işletme maliyeti, diğer üretim kollarına kıyasla daha az işgücüne ihtiyaç duyması nedeniyle özellikleriyle gelişmekte olan ülkelerin kırsal nüfusu için önemli istihdam ve gelir sağlamaktadır. Türkiye ekolojik yapısı itibariyle arıcılık için uygun şartlara sahip olmasına rağmen maalesef potansiyelinin yalnızca bir kısmı kullanılmaktadır. Ülkede, arıcılık yapan işletmelerdeki verimlilik de çok düşüktür. Bu amaçla, bu işletmeler sosyo-ekonomik yapı açısından incelenmiş ve verimliliği etkileyen faktörler regresyon analizi ile tespit edilmiştir. Arıcılık potansiyeline sahip ancak potansiyelini kullanamayan Erzurum ili araştırma alanı olarak seçilmiştir. Anket uygulanan işletme sayısı, oransal örnekleme yöntemi ile 80 anket olarak belirlenmiştir. Çalışma sonuçlarına göre, arıcılık faaliyeti çoğunlukla orta yaşlı çiftçiler tarafından gerçekleştirilmektedir. Bal üretimini etkileyen en önemli hususlar "uygun olmayan iklim koşulları" ve "kışlama kaybı" olarak bulunmuştur. Kooperatif üyesi olan ve göçer arıcılık yapan daha fazla kovan bulunan işletmelerde bal verimliliğinin yüksek olduğu tespit edilmiştir. Bu nedenle, kooperatifler vasıtasıyla göçmen arıcılığını teşvik eden ticari işletmeler sayısının artırılmasına yönelik politikalar bölgedeki bal üretimini ve verimliliğini artıracaktır. Sonuç olarak, kırsal nüfusun gelir düzeyi artacak ve bu kırsal kalkınmaya katkıda bulunacaktır.

Anahtar Kelimeler:

Arıcılık, Erzurum, regresyon analizi, kırsal kalkınma

Economic Structure of Beekeeping Sector in Erzurum Province

Beekeeping has been developing increasingly all over the world. Since bee products become more widespread, the sector gains importance. The field of beekeeping production has quite important contributions to both enterprises and national economy. Beekeeping provides employment and revenue for the rural population of developing countries thanks to its features such as low operating cost and less need of labor force compared to other production. Although Turkey ecologically has a very favorable nature for beekeeping, unfortunately only a fraction of its potential is used. Moreover, productivity in beekeeping enterprises is very low too. Therefore, these enterprises were examined in terms of socio-economic structure and the factors affecting the productivity were determined via regression analysis. Erzurum province, which has good beekeeping potential but can’t utilize the potential, was selected as the research area. The number of the examined enterprises was determined through proportional sampling method, including 80 surveys. According to the study results, it was determined that the beekeeping activity was mostly performed by middle-age farmers. The most significant issues affecting honey production were indicated as “inappropriate climate conditions” and “wintering loss”. It was found that the honey productivity was higher in enterprises with more hives, which were members of cooperatives and practicing migratory beekeeping. Therefore, the policies towards increasing the number of commercial enterprises with more hives, inducing migratory beekeeping through cooperatives will escalate the honey production and productivity in the region. As a result, income level of rural population will go up and this will contribute to rural development.

Keywords:

Beekeeping, Erzurum, regression analysis, rural development,

PDF

___

Anonymous. 2001. DPT Sekizinci Beş Yıllık Kalkınma Planı, Hayvancılık Özel İhtisas Komisyonu Raporu, Ankara (Erişim tarihi 20.01.2012).
Emir, M. 2015. Türkiye’de Arıcıların sosyo-ekonomik yapısı ve üretim etkinliği. Yüksek Lisans Tezi, Ondokuz Mayıs Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Tarım Ekonomisi Anabilim Dalı Doktora Tezi, Samsun.
FAO. 2017. Food and Agriculture Organization of the United Nation Web Page http://www.fao.org/faostat/en/#data/QL (Erişim: 25.01. 2017).
Fıratlı, Ç., Genç, F. Karacaoğlu, M., Gencer, H.V. 2000. Türkiye Arıcılığının Karşılaştırmalı Analizi Sorunlar-Öneriler. Türkiye Ziraat Mühendisliği V. Teknik Kongresi, Ankara, s. 811-825.
Gaga, V.A., Esaulov, V.N. 2016. Innovative Technologies and Modern Facilities in Beekeeping. In IOP Conference Series: Materials Science and Engineering (Vol. 142, No. 1, p. 012022). IOP Publishing.
Genç, F., Dodoloğlu, A. 2011. Arıcılığın Temel Esasları Ders Kitabı. Atatürk Üniversitesi Yayınları No: 931, Ziraat Fakültesi Yayınları: 341, Ders Kitapları Serisi: 88, Erzurum.
Güler, A., Demir, M. 2005. Beekeeping potential in Turkey. Bee World, 86(4): 114-119.
Günbey, V.S. 2007. The Determınatıon of Mıgratory Beekeeping Movements in the Provınce of Van, Graduate College of Natural and Applied Sciences, Animal Science, Ms. Thesis, Van.
Hoopingarner, R., Sanford, M.T. 1991. The Costs of Beekeeping- Trends in Commercial American Bee Journal, 131(11): 709-712.
Karakaya, E., Kızıloğlu, S. 2015. Honey Production in Bingol. Iğdır Univ. J. Inst. Sci. & Tech. 5(2): 25-31.
Kızılaslan, H., Kizilaslan, N. 2007. Factors Affecting Honey Production in Apiculture in Turkey. Journal of Applied Sciences Research, 3(10): 983-987.
Kumova, U., Korkmaz, A. 2000. Türkiye Arı Yetiştiriciliğinde Çukurova Bölgesinin Yeri ve Önemi. Hayvansal Üretim. 41: 48-54.
Miran, B. 2010. Temel İstatistik. Ders Kitabı, ISBN: 975-93088-00, İzmir.
Newbold, P. 1995. Statistics for Business and Economics, Prentice-Hall International, New Jersey.
Özbek, H. 2002. Bees and nature. Uludag Bee Journal, 8: 22-25.
Öztürk, F.G. 2013. Beekeeping Sectoron the Structure of Economic in Ordu Province-Region: A Case Study. Ms. Thesis, Atatürk University, Graduate College of Natural and Applied Sciences, Erzurum.
Sezgin, A., Kara, M. 2011. Arıcılıkta Verim Artışı Üzerinde Etkili Olan Faktörlerin Belirlenmesine Yönelik Bir Araştırma: TRA2 Bölgesi Örneği. HR. Ü.Z.F. Dergisi, 15(4): 31-38.
Sharma, R and Bhatia, R. 2001. Economics of stationary and migratory beekeeping in Himachal Pradesh. Agricultural Science Digest, 21(3): 196-197.
Simone-Finstrom, M., Li-Byarlay, H., Huang, M. H., Strand, M.K., Rueppell, O., Tarpy, D.R. 2016. Migratory management and environmental conditions affect lifespan and oxidative stress in honey bees. Scientific Reports, 6.
Smart, M.D., Pettis, J.S., Euliss, N., Spivak, M.S. 2016. Land use in the Northern Great Plains region of the US influences the survival and productivity of honey bee colonies. Agriculture, Ecosystems & Environment, 230: 139-149.
Soysal, M.İ., Gürcan, E.K. 2005. Tekirdağ İli Arı Yetiştiriciliği Üzerine Bir Araştırma. Tekirdağ Ziraat Fakültesi Dergisi, 2(2): 161-165.
Tan, A. 1998. Current status of plant genetic resources conservation in Turkey. In International Symposium on In Situ Conservation of Plant Genetic Diversity, Antalya (Turkey), 4-8 Nov 1996. Central Research Institute for Field Crops.
TUIK, 2017. Türkiye İstatistik Kurumu İnternet Sayfası. https://biruni.tuik.gov.tr/hayvancılık app/hayvancilik.zul (Erişim: 24.01. 2017).
Uzundumlu, A., Aksoy, A., Işık, H.B. 2011. The Existing Structure and Fundamental Problems in Beekeeping Enterprises: A Case Bingöl Province. Journal of the Faculty of Agriculture 42(1): 49-55.