Bu  araştırma  Çukurova  koşullarında  3  farklı  organik  materyalin  (tavuk  gübresi,  sığır  gübresi,  leonardit)  sorgum   x   sudanotu   melezi   bitkisinden   yem   üretimine   etkilerini   araştırmak   amacıyla   2010   ve   2011   yıllarında  yürütülmüştür.   Tarla   denemesi   tesadüf   blokları   deneme   desenine   göre   üç   tekrarlamalı   olarak   Çukurova  üniversitesi   Tarla   Bitkileri   Araştırma   ve   Uygulama   alanında   kurulmuştur.   Çalışmada,   tavsiye   edilen   miktarda  inorganik   gübre   dozu   (INORG),   Bitkinin   fosfor   ihtiyacını   karşılamaya   yönelik   tavuk   gübresi   uygulaması   +   ilave  inorganik   azot   (PL-­‐P+N),   Bitkinin   azot   ihtiyacını   karşılamaya   yönelik   tavuk   gübresi   uygulaması   (PL-­‐N),   Bitkinin  fosfor   ihtiyacını   karşılamaya   yönelik   sığır   gübresi   uygulaması   +   ilave   inorganik   azot   (CM-­‐P+N),   Bitkinin   azot  ihtiyacını  karşılamaya  yönelik  sığır  gübresi  uygulaması  (CM-­‐N),    500  kg/ha  leonardit  +  tavsiye  edilen  miktarda  inorganik   gübre   dozunun   %100’ü   (LEO-­‐100),   500   kg/ha   leonardit   +   tavsiye   edilen   miktarda   inorganik   gübre  dozunun  %75’i  (LEO-­‐75),  500  kg/ha  leonardit  +  tavsiye  edilen  miktarda  inorganik  gübre  dozunun  %50’si  (LEO-­‐50)   olmak   üzere   8   farklı   uygulama   kullanılmıştır.   Çalışmada,   uygulamaların   bitkinin   yeşil   ot   ve   ham   protein  verimleri  üzerine  etkileri  incelenmiştir.  Elde  edilen  sonuçlara  göre,  sorgum  x  sudanotu  melezinin  yeşil  ot  verimi  (GHY)  2010  yılında  58610-­‐83126  kg  ha-­‐1,  2011  yılında  ise  36072-­‐62740  kg  ha-­‐1  arasında  değişmiştir.  Her  iki  yılda  da  en  yüksek  yeşil  ot  verimi  değerleri  LEO-­‐100  uygulamasından  elde  edilmiş  olup,  en  düşük  değerler  ise  2010  yılında   PL-­‐N   uygulamasından,   2011   yılında   CM-­‐N   uygulamasından   elde   edilmiştir.   Diğer   taraftan,   sorgum   x  sudanotu  melezinin  ham  protein  verimi  (CPY)  2010  ve  2011  yıllarında  sırasıyla  954-­‐1437  ve  626-­‐1193  kg  ha-­‐1  arasında   değişmiştir.   2010   yılında   en   yüksek   ham   protein   verimi   (1437   kg   ha-­‐1)   LEO-­‐50   uygulamasından   elde  edilirken,  2011  yılında  LEO-­‐100  uygulaması  en  yüksek  ham  protein  verimini  (1193  kg  ha-­‐1)  sağlamıştır.  Leonardit  ve  tavuk  gübresinin  inorganik  gübre  ile  birlikte  kullanımı  INORG  uygulaması  ile  benzer  yeşil  ot  ve  ham  protein  verimleri  sağlamışken,  bitkinin  azot  ihtiyacına  dayalı  uygulamalar  yeşil  ot  ve  ham  protein  verimleri  bitkinin  hem  yeşil  ot  hem  de  ham  protein  verimlerini  azaltmıştır.      

 This  study  was  conducted  to  investigate  effects  of  three  organic  materials  (poultry  litter,  cattle  manure  and  leonardite)  on  forage  production  from  sorghum  x  sudangrass  hydrid  under  Cukurova  conditions  during  the  growing   seasons   of   2010   and   2011.   Field   trial   was   established   at   the   experimental   area   of   the   Field   Crops  Department   of   Cukurova   University   (37°01ʹ′N,   35°18ʹ′E)   according   to   randomized   complete   block   design   with  three   replications.   The   8   different   treatments   used   were;   recommended   inorganic   fertilizer   dose   (INORG),  poultry  litter  applied  to  meet  crop  P  requirement  and  with  supplemented  inorganic  nitrogen  (PL-­‐P+N),  poultry  litter   applied   to   meet   crop   N   requirement   (PL-­‐N),   cattle   manure   applied   to   meet   crop   P   requirement   and  supplemented  with  inorganic  nitrogen  (CM-­‐P+N),  cattle  manure  applied  to  meet  crop  N  requirement    (CM-­‐N),    500  kg/ha  leonardite  plus  100%  of  recommended  inorganic  fertilizer  dose  (LEO-­‐100),  500  kg/ha  leonardite  plus  75%   of   recommended   inorganic   fertilizer   dose   (LEO-­‐75),   500   kg/ha   leonardite   plus   50%   of   recommended  inorganic  fertilizer  dose  (LEO-­‐50).  Green  herbage  and  crude  protein  yields  were  studied  in  the  study.  According  to  results,  green  herbage  yield  (GHY)  of  sorghum  x  sudangrass  hydrid  ranged  from  83126  to  58610  and  62740  to   36072   kg   ha-­‐1   in   2010   and   2011,   respectively.   The   highest   GHY   values   were   provided   by   LEO-­‐100   in   both  years  whereas  the  lowest  values  were  observed  in  PL-­‐N  and  CM-­‐N  in  2010  and  2011,  respectively.  On  the  other  hand,  crude  protein  yield  (CPY)  of  sorghum  x  sudangrass  hydrid  ranged  from  1437  to  954  and  1193  to  626  kg  ha-­‐1  in  2010  and  2011,  respectively.  While  the  highest  CPY  (1437  kg  ha-­‐1)  was  obtained  from  LEO-­‐50  in  2010,  LEO-­‐100   gave   the   highest   value   (1193   kg   ha-­‐1)   in   2011.   Combined   use   of   leonardite   and   poultry   litter   with  inorganic   fertilizer   produced   similar   GHY   and   CPY   to   INORG   whereas   N-­‐based   treatments   significantly  decreased  both  GHY  and  CPY  of  the  crop.     Key  words:  Sorghum  x  sudangrass  hybrid,  organic  material,  poultry  litter,  cattle  manure,  leonardite     Farklı  organik  materyallerin  sorgum  x  sudanotu  melezinden  (Sorghum  bicolor  x  sorghum  bicolor  var.sudanense)  yem  üretimi  üzerine  etkileri