Tugay TOLAN, Satı UZUN, Yusuf Murat KARDEŞ, Dilek ORMAN, Hamdi ÖZAKTAN, Oğuzhan UZUN

Çayır Üçgülü Genotiplerinde Çimlenme ve Fide Gelişimi Üzerine NaCl Konsantrasyonlarının Etkileri

Bu araştırmada çayır üçgülü (Trifolium pratense L.) genotiplerinde çimlenme ve fide gelişimi üzerine farklı NaCI konsantrasyonlarının etkileri belirlenmiştir. Çalışma, tesadüf parselleri deneme desenine göre dört tekerrürlü olarak yürütülmüştür. Araştırmada çimlenme yüzdesi, ortalama çimlenme süresi, çıkış yüzdesi, ortalama çıkış süresi, sürgün ve kök uzunluğu, fide yaş ve kuru ağırlığı ile fidede kuru maddede sodyum, potasyum ve klor oranları incelenmiştir. Araştırma sonuçlarına göre çayır üçgülü genotiplerinde artan tuz konsantrasyonlarında çimlenme yüzdesi, çıkış yüzdesi, sürgün uzunluğu, kök uzunluğu ve fide yaş ağırlığı değerlerinde düşüş olduğu; ortalama çimlenme süresi, ortalama çıkış süresi ve kuru maddedeki Na+ ve Cl- değerlerinde artış olduğu sonucuna ulaşılmıştır. İncelenen özellikler doğrultusunda her üç genotipin de benzer sonuçlar sergilediği gözlenmiştir.

Anahtar Kelimeler:

Çayır üçgülü, çimlenme ve çıkış, NaCl

PDF

___

Atak, M., Kaya, M.D., Kaya, G., Çıkılı, Y., Çiftçi, C.Y. 2006. Effects of NaCl on germination, seedling growth and water uptake of triticale. Turk. J. Agric. For. 30: 39-47.
Ashraf, M. 1994. Breeding for salinity tolerance in plants. Critical Reviews in Plant Sciences, 13(1): 17-42.
Ashraf, M., Harris, P.J.C. 2004. Potential biochemical indicators of salinity tolerance in plants. Plant Science, p. 3-16. (166).
Aydın, İ., Atıcı, Ö. 2015. Tuz stresinin bazı kültür bitkilerinde çimlenme ve fide gelişimi üzerine etkileri. Muş Alparslan Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi 3(2): 360-366.
Aydınşakir, K., Erdurmuş, C., Büyüktaş, D., Çakmakçı, S. 2012. Tuz (NaCl) stresinin bazı silajlık sorgum (Sorghum bicolor) çeşitlerinin çimlenme ve erken fide gelişimi üzerine etkileri. Akdeniz Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 25(1): 47-52.
Benlioğlu, B., Özkan, U. 2015. Bazı arpa çeşitlerinin (Hordeum vulgare L.) çimlenme dönemlerinde farklı dozlardaki tuz stresine tepkilerinin belirlenmesi. Tarla Bitkileri Merkez Araştırma Enstitüsü Dergisi, 24(2).
Beyaz, R., Kaya, G., Çöçü, S., Sancak, C. 2011. Response of seeds and pollen of Onobrychisviciifolia and Onobrychisoxyodonta var. armena to NaCl stress, Scientia Agricola, 68(4): 477-481.
Blum, A. 1985. Breeding crop varieties for stress environments. Critical Reviews in Plant Sciences, 2:199-238. Çaçan, E., Kökten, K., 2014. Bazı Yonca (Medicago sativa L.) çeşitlerinin tuzluluğa toleransının belirlenmesi. Türkiye 5. Uluslararası Tohumculuk Kongresi, 19-23 Ekim, Diyarbakır.
Çöçü, S., Uzun, O. 2011. Germination, seedling growth and ion accumulation of bitter vetch (Viciaervilia (L.) Wild.) lines under NaCl stress,African Journal of Biotechnology, 10(71): 15869-15874.
Çulha, Ş. ve Çakırlar, H. 2011. Tuzluluğun bitkiler üzerine etkileri ve tuz tolerans mekanizmaları. Afyon Kocatepe Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi. 11: 11-34.
Day, S., Uzun, S. 2016. Farklı tuz konsantrasyonlarının yaygın fiğ (Viciasativa L.) çeşitlerinin çimlenme ve ilk gelişim dönemlerine etkileri. Türk Tarım-Gıda Bilim ve Teknolojisi Dergisi, 4(8): 636-641.
Ellis, R.H., Roberts, E.H. 1980. Towards A Rational Basis For Testing Seed Quality. In: Seed Production (ed: P.D. Hebbiethwaite), pp. 605-635, London.
Ghoulam, C., Fares, K. 2001. Effect of salinity on seed germination and early seedling growth of sugar beat (Beta vulgaris L.). Seed Science Technology 29: 357-364.
ISTA, 1985. International Rules for Seed Testing. Seed Science Technology 13.
Kaçar, B., İnal, A. 2008. Bitki Analizleri, Cilt 1., Nobel yayını, Ankara, 892 s.
Kaya, M.D., Day, S., Cikili, Y., Arslan, N. 2012. Classification of some linseed (Linum usitatissimum L.) genotypes for salinity tolerance using germination, seedling growth, and ion content. Chilean journal of agricultural research, 72(1): 27-32.
Kiliç, C.C., Kukul YS., Anaç, D. 2008. Performance of purslane (Portulaca oleracea L.) as a salt-removing crop. Agr water manage. 95: 854-858.
Kuşvuran, S., Ellialtıoglu, S., Abak, K., Yasar, F. 2007. Bazı kavun (Cucumis sp.) genotiplerinin tuz stresine tepkileri. Tarım Bilimleri Dergisi, 13(4): 395-404.
Mandic, V., Krnjaja, V., Bijelic, Z., Tomic, Z., Simic, A., Ruzic-Muslic, D., Stanojkavic, A. 2014. Genetic variability of red clover seedlings in relation to salt stress. Biotechnology in Animal Husbandry, 30(3): 529-538.
Munsuz, N., Çaycı, G., Sözüdoğru, S. 2001. Toprak Islahı ve Düzenleyiciler (Tuzlu ve Alkali Toprakların Islahı) Ankara Üniversitesi Ziraat Fak. Yayınları, No: 1518, Ankara.
Önal Aşçı, Ö. 2011. Salt tolerance in red clover (Trifolium pratense L.) seedlings. African Journal of Biotechnology Vol. 10(44): 8774-8781.
Rogers, M.E. 1997. Salinity Response in Some Forage Legumes Species. Proceedings XVIII IGC 1997, Winnepeg, Manitoba. ID no: 868.
Saberi, M., Pouzesh, A.D.H., Shahriari, A. 2013. Effect of different levels of salinity and temperature on seeds germination characteristics of two range species under laboratory condition. International Journal of Agriculture and Crop Sciences,5(14): 1553.
Serin Y., Tan M. 2001. Baklagil Yem Bitkileri. Atatürk Üniv. Ziraat Fak. Ders Yayınları No:190, Erzurum.
Seymen, B., Önder, M. 2016. Kuru fasulye (Phaseolus vulgaris L.) genotiplerinde tuzluluğun fide gelişimi üzerine etkisi. Selçuk Tarım Bilimleri Dergisi 2(2): 109-115.
Snedecor, GW., Cochran, WG. 1967. Statistical Methods. 6th ed. Ames: Iowa State University Press.
Vahdati, N., Tehranifar, A., Neamati, S.H. and Selahvarzi, Y. 2012. Physiological and Morphological responses of white clover (Trifolium repens) and red clover (Trifolium pratense) plants to salinity stress. Journal of Ornamental and Horticultural Plants, 2(4): 233-241.
Van Hoorn J.W. 1991. Development of soil salinity during germination and early seedling growth and its effect on several crops. Agricultural Water Management 20: 17-28.