Bayramiç Ezine Ovaları Sulama Birliği’nde Bakım Onarım Masraflarının Değerlendirilmesi

Bu çalışma ile Bayramiç Ezine Ovaları Sulama Birliğinin 2001-2017 yılları arasındaki 17 yıllık süreçte bakım ve onarım faaliyetleri ve harcamaları bazı göstergeler dikkate alınarak incelenmeye çalışılmıştır. Yapılan inceleme sonucunda, Sulama Birlikleri Çerçeve Ana Statü mevzuatına göre yıllık harcanması gereken minimum bakım-onarım payının %29.2 ile %29.6 arasında değiştiği ve 2001, 2004, 2005 ve 2006 yılları dışındaki 13 yıl mevzuata uygun harcama yapıldığı tespit edilmiştir. Ayrıca bakım masraflarının toplam gelire oranında ortalama değerin %41.2, mevzuata uygun olarak harcama yapılan yıllarda en düşük değer %33.0 ile 2007 yılında en yüksek değer ise %78.6 ile 2015 yılında tespit edilmiştir. Bakım masraflarının toplam masrafa oranında en düşük değerin %10.9 ile 2001 yılında en yüksek değerin ise %70.7 ile 2010 yılında gerçekleştiği belirlenmiştir. Toplam işletme, bakım ve yönetim masrafında en düşük değer 14.7 $.ha-1 ile 2001 yılında, en yüksek değer 123.1 $.ha-1 ile 2013 yılında hesaplanmıştır. Ayrıca Birliğin yıllık gider gelir dengesini gösteren mali yeterlilik oranında en düşük değerin 0.81 ile 2015’te, en yüksek değerin 2.28 ile 2004’te ve 17 yıllık ortalama değerin ise 1.34 olarak gerçekleştiği saptanmıştır. İncelemesi yapılan 17 yıllık süreçte yapılan toplam 2592118 $ bakım-onarım harcamalarının %44.6’sı bakım-onarım işlerinde çalışan personele, %16.6’sı araçların bakım-onarımına, %10.8’i kanal, kanalet, boru onarımına, %10.6’sı diğer bakım ve onarımlara, %6.7’si kanal, kanalet, boru bakımına ve geri kalan %5.4’ü ise sanat yapıları, servis yolları ve binaların bakım-onarımına harcanmıştır. Elde edilen bu sonuçlara göre birlik yönetiminin özellikle yıllık bakım planlarının daha dikkatli yapılmasına ve zamanında eksiksiz olarak uygulanmasına özen göstermesi gerektiği önerilmiştir.

Anahtar Kelimeler:

Sulama sistem performansı, ekonomik etkinlik göstergeleri, bakım masraflarının toplam gelire oranı, bakım masraflarının toplam gidere oranı, Sulama Birlikleri Çerçeve Ana Statü.

PDF

___

Alcon, F., García-Bastida, P.A., Soto-García, M., Martínez-Alvarez, V., Martin-Gorriz, B., Baille, A. 2017. Explaining the performance of irrigation communities in a water-scarce region. Irrigation science, 35(3), 193-203.
Allen, R.G., Brockway, C.E. 1977. Operation and maintenance costs and water use by Idaho irrigation projects. Paper in Advances in Irrigation and Drainage, ASCE: pl60-174.
Anonim. (2000). Bakım Onarım Yönergesi. DSİ Teknoloji Dairesi Başkanlığı Basım ve Foto - Film Şube Müdürlüğü. Ankara
Bembridge, T.J. 2000. Guidelines for rehabilitation of small-scale farmer irrigation schemes in South Africa. Water Research Commission.
Cornish, G.A., 2005. Performance benchmarking in the irrigation and drainage sector. Experiences to date and conclusions. Report OD155, HR Wallingford and DFID, UK.
Değirmenci, H. Arslan, F. 2018. Sulama birliklerine devredilen sulama şebekelerinde işletme ve bakım giderlerinin analizi. Su Kaynakları, 3 (1):16-23.
Gustavo, A. D. A., Cavalcante, C. A., Lopes, R.S. 2015. Maintenance Management: A Study of Reliability-Centered Maintenance for Irrigation System. Applied Engineering in Agriculture, 31(2), 227-234.
Huppert, W., Svendsen, M., Vermillion, D.L. 2003. Maintenance in Irrigation: Multiple Actors, Multiple Contexts, Multiple Strategies. Irrigation and Drainage Systems 17, 5–22.
Ijir, T.A. 1994. The performance of medium scale jointly managed irrigation schemes in sub-Saharan Africa: a study of the Wurno Irrigation Scheme, Nigeria (PhD). University of Southampton.
Ingle, P.M., Shinde, S.E., Mane, M.S., Thokal, R.T., Bl, A. 2015. Performance evaluation of a minor irrigation scheme. Research Journal of Recent Sciences (4), 19-24. Kartal, S., Arslan, F., Değirmenci, H. 2021. Sulama Şebekelerinde Bakım Performansının Değerlendirilmesi: Yozgat İli Örneği. Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 52 (1) , 36-45.
Letsoalo, S.S., Van Averbeke, W. 2006. Infrastructural maintenance on smallholder canal irrigation schemes in the north of South Africa. In Proc. International Symposium on Water and Land Management for Sustainable Irrigated Agriculture (pp. 4-8). Adana: Cukurova University.
Malano, H.M., Burton, M. 2001. Guidelines for benchmarking performance in the irrigation and drainage sector. International Program for Technology and Research in Irrigation and Drainage (IPTRID), FAO, Rome, Italy, 44p.
Mevzuat. 2020. 6172 Sayılı Sulama Birlikleri Kanunu. https://www.mevzuat.gov.tr /MevzuatMetin/1.5.6172.pdf. (Erişim Tarihi: 24/07/2020).
MTS. 2022. Mevzuat Takip Sistemi Sulama Birliği Çerçeve Ana Statüsü. https://mevzuattakip.com.tr /mevzuat/sulama-birligi-cerceve-ana-statusu. (Erişim Tarihi: 01/05/2022).
Özdemir, K., Armağan, G. 2010. Aydın İlindeki Sulama Birliklerinin Faaliyetlerinin Değerlendirilmesi ve Etkinliklerinin Belirlenmesi. Adnan Menderes Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 7(2), 75-83.
Sharaunga, S., Mudhara, M. 2018. Determinants of farmers' participation in collective maintenance of irrigation infrastructure in KwaZulu-Natal. Physics and Chemistry of the Earth, Parts A/B/C, 105, 265-273.
Tekiner, M. 2020. Pompajla su temin eden bazı sulama birliklerinin sulama sistem performansının değerlendirilmesi. Türk Tarım ve Doğa Bilimleri Dergisi, 7(4), 1087-1097.