Ülviye Çebi

Tekirdağ İli Yeraltı Suları Kalitesinin Sulama Suyu Açısından Değerlendirilmesi

Çalışma, Tekirdağ İlinde sulama suyu temini amacıyla açılmış bazı derin yeraltı kuyu sularını kapsamaktadır. İl genelinde sulama mevsimi dönemini kapsayacak şekilde 22 adet kuyudan örnekleme yapılmıştır. Yapılan örneklemelerde sulama suyu sınıflaması açısından önemli olan, pH, EC, TDS, Na, Ca, Mg, K, Cl, HCO3, B, NO3-N, Sodyum Adsorbsiyon Oranı (SAR) ve Artık Sodyum Karbonat (RSC) parametreleri incelenmiştir. Elde edilen sonuçlara göre; on üç kuyu suyunun orta tuzlu, sekiz kuyu suyunun da yüksek tuzlu sular sınıfında olduğu, beş adet kuyu suyunda Na zararı, üç kuyu suyunda HCO3- zararı olduğu belirlenmiştir. Yedi adet kuyu suyunda RSC değerleri 2,5 me L-1’yi aşmış ve bu suların sulamada kullanılmasının uygun olmadığı ortaya çıkmıştır. Özel iyonlar açısından yapılan değerlendirme sonucunda; üç kuyuda Cl, iki kuyuda B ve bir kuyu suyunda belirlenen NO3-N konsantrasyonlarının bazı bitkilerde zarar oluşturabileceği tespit edilmiştir. Tuzluluk ve SAR parametrelerine göre yapılan değerlendirme sonucunda; T5, T6, T8, T10, T13 ve T14 kuyu sularının sulama amaçlı kullanılması sakıncalı, T9, T11, T12, T16, T17 ve T21 no’lu kuyu sularının özel koşulların (uygun drenaj koşulları, uygun bitki seçimi, kaba bünyeli topraklarda) sağlanması ile kullanılabileceği önerilmektedir

Evaluation of Underground Water Quality in Terms of Irrigation Water in Tekirdağ Province

This study includes some deep underground well waters opened to supply the irrigation water in Tekirdağ province. The sampling was done from 22 wells in the irrigation season period. The parameters such as pH, EC, TDS, Na, Ca, Mg, K, Cl, HCO3, B, NO3-N, Sodium Absorption Ratio and Residual Sodium Carbonate parameters, which were significant in terms of irrigation water classification, were examined in the samplings. According to the results, it was determined that thirteen well waters were in medium salty and eight well waters were in high salty water classes. Besides, Na and HCO3 harms were determined in five and three well waters, respectively. In seven well waters, it was concluded that RCE values were over 2,5 me L-1 and these water were not suitable in the usage of irrigation. As a result of the evaluations in terms of the specific ions, it was determined that CL, B and NO3-N concentrations which were found in three, two and one wells respectively, could create damages in some crops. As a result of the evaluations in terms of salinity and SAR parameters, it was concluded that the usage of T5, T6, T8, T10, T13 and T14 well waters was undesirable and the usage of T9, T11, T12, T16, T17 and T21 well waters can be suggested by the provision of some special conditions (appropriate drainage conditions, appropriate plant selection, coarse textured soils).

PDF

___

Akkaya C, Efeoğlu A, Yeşil N. 2006. Avrupa Birliği su çerçeve direktifi ve Türkiye’de uygulanabilirliği. TMMOB Su Politikaları Kongresi, 1, pp: 195-204.
Anonim 2010a. Atıksu arıtma tesisleri teknik usuller tebliği, http://www.resmigazete.gov.tr/ eskiler/2010/03/20100320- 7.htm, p. 81, [Erişim Tarihi: 04.04.2020]
Anonim 2010b. TR21 Trakya bölge planı Tekirdağ, Edirne, Kırklareli 2010. https://www.trakyaka.org.tr/upload/Node/ 33265/xfiles/tr21_trakya_2010-2013.pdf, [Erişim tarihi: 05.05.2020]
Anonim 2018. Türkiye çevre sorunları ve öncelikleri değerlendirme raporu. Ankara. https://webdosya.csb.gov.tr /db/ced/icerikler/cevre_sorun_2018-20180702151156.pdf, [Erişim tarihi:05.05.2020
Anonim 2019. https://www.tarimorman.gov.tr/SYGM/Belgeler/ NHYP-Duyuru/ULUSAL%20SU%20PLANI.pdf, [Erişim tarihi, 05.05.2020]
Anonim 2020. Ankara Üniversitesi Açık Ders Malzemeleri, https://acikders.ankara.edu.tr/course/view.php?id=212#secti on-5, Erişim tarihi: [05.05.2020]
Arslan H, Güler M, Cemek B, Demir Y. 2007. Bafra Ovası yeraltı suyu kalitesinin sulama açısından değerlendirilmesi. Tekirdağ Ziraat Fakültesi Dergisi, 4(2): 219-226.
Ayers RS, Westcot DW. 1985. Water quality for agriculture, FAO Irrigation and Drainage Paper No. 29, Rev. 1, U. N. Food and Agriculture Organization, Rome.
DSİ, 2020. Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü. Erişim: http://bolge11.dsi.gov.tr/toprak-ve-su-kaynaklar%C4%B1, [Erişim tarihi, 05.05.2020]
Eaton FM. 1950. Significance of carbonates in irrigation waters. Soil Science 69: 123-133.
Kanber R, Kırda C, Tekinel O. 1992. Sulama suyu niteliği ve sulamada tuzluluk sorunları. Ç.Ü. Ziraat Fakültesi Genel Yayın No:21, Ders Kitapları Yayın No:6, Adana.
Kanber R, Ünlü M. 2014. Tarımda su ve toprak tuzluluğu. Ç, Ü. Ziraat Fakültesi Genel Yayın No: 281, Kitap Yayın No: A- 87, Adana.
Kaykıoğlu G, Ekmekyapar F. 2005. Ergene Havzasında Endüstriyel İşlem Suyu Olarak Kullanılan Yeraltı Sularının Özellikleri Üzerine Bir Araştırma. Trakya Ünversitesi Fen Bilimleri Dergisi, 6(1): 85-91.
Kızıloğlu FM, Kuşlu Y, Tunç T, Yanık R. 2007. Erzurum ilindeki bazı su kaynaklarının kalitelerinin bitki, toprak ve sulama sistemi açısından değerlendirilmesi. Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 38(2): 173-179.
Maas EV. 1984. Salt tolerance of plants. P 57-75. In: Christie B.R. (Ed.) Handbook of plant science in agriculture. V 2. CRC Press, Bota Raton.
Sağlam MT, Adiloğlu A. 1995. Su kalitesi. Trakya Üniversitesi, Tekirdağ Ziraat Fakültesi, Yayın No:230, Ders Kitabı No:27, Tekirdağ.
Şimşek C, Gunduz O. 2007. IWQ index: a GIS-integrated technique to assess irrigation water quality. Environmental Monitoring and Assessment, 128(1-3): 277-300, doi: 10.1007/s10661-006-9312-8
Tüzüner A. 1990. Toprak ve su analiz laboratuarları el kitabı. Köy Hizmetleri Genel Müdürlüğü, Ankara