Mecitözü (Çorum) Ekolojisinde Yetiştirilen Bazı Üzüm Çeşitlerinin Performanslarının Araştırılması

Bu araştırmada, Mecitözü (Çorum) koşullarında yetiştirilen dört üzüm çeşidinin (Hasandede, Öküzgözü, Boğazkere ve Horoz Karası) optimum hasat zamanları, salkım ve tane özellikleri saptanmıştır. Ardışık iki yıl (2017-2018) boyunca verim, salkım, tane özellikleri, şırada suda çözünebilir kuru madde, pH, titre edilebilir asitlik, olgunluk indisi özellikleri belirlenmiştir. İkinci yıl olgunlaşma dönemlerinde üzüm çeşitlerinde bazı biyokimyasal değişiklikler izlenmiştir. İki yılda da en yüksek verim Horoz Karası (1421,2 ve 1504,8 kg / da) çeşidinde, en düşük verim ise Öküzgözü çeşidinde (619,4 ve 578,31 kg / da) elde edilmiştir. Hasat döneminde, şırada toplam asitlik ve pH değerleri yıllara ve çeşitlere göre değişmiştir. Ben düşme döneminden itibaren olgunlaşmaya kadar tüm çeşitlerde SÇKM ve pH değeri artarken, toplam asit miktarı ise azalmıştır. Hasat döneminde tüm çeşitler her iki yılda da optimum hasat olgunluğuna ulaşmışlardır.

Investigation of the performance of Some Grape Cultivars Grown in Mecitözü (Çorum) Ecological Condition

In this study, optimum harvest times, cluster and berry characteristics of four grape cultivars (Hasandede, Öküzgözü, Boğazkere, and HorozKarası) grown in Mecitözü (Çorum) ecological conditions were determined. In two consecutive years (2017-2018) yield, clusters, berry properties, water-soluble solid content, pH, titratable acidity, maturity index properties were determined. Some biochemical changes in grape varieties were followed during the ripening periods in the second year. The highest yield in both years was obtained from the variety of Horoz Karası (1421.2 and 1504.8 kg/da), while the lowest yield was obtained from Öküzgözü (619.4 and 578.31 kg/da). During the harvest period, the total acidity and pH values must be changed according to years and varieties. The total soluble solids (TSS) and pH values increased with maturation, whereas the total acidity was found to decrease till the last observation date. During the harvest period, all varieties reached optimum harvest maturity in both years.

PDF

___

Ağaoğlu YS. 2002. Bilimsel ve uygulamalı bağcılık (Asma Fizyolojisi-1) Kavaklıdere Eğitim Yayınları: 5, 444 s.

Akın A, Sarıkaya A. 2012. Hasandede üzüm çeşidinde salkım ucu kesme ve humik asit uygulamalarının üzüm verimi ve kalitesine etkileri. Sakarya Üniv. Fen Edeb. Fak. Dergisi, 14 (1): 267-274.

Akman A, Yazıcıoğlu T. 1960. Fermantasyon teknolojisi. Cilt 2, Şarap Kimyası ve Teknolojisi, A.Ü. Ziraat Fakültesi Yayınları. No:160, Ankara, 604 s.

Akman A, Topaloğlu R, Fidan I. 1971. Nevşehir ve Ürgüp ekolojik koşullarına uygun yerli ve yabancı şaraplık üzüm çeşitlerinin şaraplık değerleri üzerinde araştırmalar. Tübitak Tarım ve Ormancılık Araştırma Grubu yay., No: 11, Ankara.

Akman A, Topaloğlu R. 1975. Güneydoğu, özellikle Gaziantep- Kilis çevresi ekolojik koşullarına uygun yerli ve yabancı üzüm çeşitlerinin şaraplık değerleri üzerinde araştırmalar. TUBİTAK, Tarım ve Ormancılık Grubu yay., No:45, Ankara, 54 s.

Anlı RE. 1997. Emir, Narince ve Hasandede üzümlerinden şeri tipi şarap üretimi., Ankara Üniv. Fen Bil. Ens. Gıda Müh. ABD, Doktora Tezi, Ankara.

Anonim 2007. 2006 yılı araştırma projeleri gelişme raporları. Manisa Bağ.Araş. Ens. Müd., 90 s.

Anonim 2008. Bağcılık araştırma projeleri 2007 yılı gelişme raporları, Tekirdağ Bağcılık Araş. Ens. Müd., 64 s.

Anonim 2015. Çorum Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğü 2015 yılı faaliyet raporu.

Anonim 2017. www.tuik.gov.tr (Erişim Tarihi, 15 Aralık/2018).

Anonim 2018. www.tuik.gov.tr (Erişim Tarihi, 15Temmuz/2018).

Bahar E, Korkutal İ, Öner H. 2018. Bağcılıkta Terroir Unsurları. Bahçe, 47(2), 57-70.

Bekar T. 2017. Tokat Merkezde yetiştirilen bazı şaraplık üzüm çeşitlerinin fenolojik gelişme evreleri. Türkiye Teknoloji ve Uygulamalı Bil. Derg. 1(2):73-78 s.

Boz Y, UysalT, Yaşasın AS, Gündüz A, Avcı GG, Sağlam M, Kıran T, Öztürk L. 2012. Türkiye asma genetik kaynakları, Tekirdağ Bağcılık Araştırma İstasyonu Yayınları. 123-124 s.

Bozkurt A. 2019. Kırşehir koşullarında yetiştirilen bazı şaraplık üzüm çeşitlerinin verim ve bazı kalite özelliklerinin belirlenmesi., TOGÜ, Fen Bil. Ens., Yüksek Lisans Tezi 99 s. Tokat

Cabaroğlu T, Yılmaztekin AGM. 2005. Üzümün bileşimi ve insan sağlığı üzerine etkileri. Buldan Sempozyumu, 23-25 Kasım 2005, Buldan/Denizli. 24-26. S.

Calo A, Tomasi D, Crespan M, Costacurta A. 1996. Relationship between environmental factors and the dynamics of growth and composition of the grapevine. Proc. Workshop Sperimentale Per La Viticoltura Canegliano. 265-299

Canbaş A, Ünal Ü, Deryaoğlu A, Erten H, Cabaroğlu T. 1995. Elazığ yöresi şaraplık Öküzgözü ve Boğazkere üzümleri üzerinde teknolojik araştırmalar. Gıda / the J. of food, 20 (5).

Cangi R, Şen A, Kılıç D. 2008. Bazı üzüm çeşitlerinin Kazova (Tokat-Turhal) koşullarındaki fenolojik özellikleri ile etkili sıcaklık toplamı (est) isteklerinin saptanması. TABAD, 1 (2):45-48 s.

Cangi R, Saraçoğlu O, Uluocak E, Kılıç D, Şen A. 2011. Kazova (Tokat) yöresinde yetiştirilen bazı şaraplık üzüm çeşitlerinde olgunlaşma sırasında meydana gelen kimyasal değişmeler. Iğdır Üniv. Fen Bil. Ens. Dergisi, 1(3): 9-14.

Cooke GM, Berg HW. 1983.A Re-Examination of varietal table wine processing practices in California. I. Grape Standards. Grape and Juice Treatment and Fermentation. Am. J. Enol. Vitic, 34(4), 249-256.

Çelik H. 2013. Vizyon 2023 Bağcılık çalıştayı, Tekirdağ Bağcılık Araştırma İstasyonu. 8 s.

Deryaoğlu A. 1997. Elazığ yöresinde yetiştirilen siyah şaraplık Boğazkere ve Öküzgözü üzüm çeşitlerinin olgunlaşması sırasında meydana gelen fiziksel ve kimyasal değişmeler. Ç.Ü. Fen Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi, 148 s.

Doğan A, Uyak C, Kazankaya A, Küsmüş S, Özatak ÖF. 2018. Malatya yöresinde yetiştirilen bazı şaraplık üzüm çeşitlerinde olgunlaşma sırasında meydana gelen kimyasal değişmeler. Bahçe, 47: 55-62.

Egger E, Graselli A, Greco G, Raspini L, Storchi P. 1993. Phenological productive responses of the grapevine to climatic and cultural condition in some tuscany territries. II. Determinismo Climatico Sula Fenologia DellaVite E La Maturazione Dell’uvaInItalia, Istituto Sperimentale Per La Viticoltura Conegliano. 169-187.

Eriş A. 1976. Hafizali, Hamburg Misketi, Öküzgözü üzüm çeşitlerinde koltuk sürgünlerinin alınması üzerine mukayeseli araştırmalar. A.U. Ziraat Fak. Yay., No:628. 64 s.

Eriş A, Türkben C. 1984. Sofralık üzümlerin olgunluk zamanı ve muhafazası. Tokat Bağcılığı Sempozyumu 25-28 Eylül, 1984, Tokat, Tekel İşletmeleri Genel Müdürlüğü, Cumhuriyet Üniversitesi Tokat Ziraat Fakültesi, 181-200.

Eyduran SP, Akin M, Ercisli S, Eyduran E, Maghradze D. 2015. Sugars, organic acids, and phenolic compounds of ancient grapecultivars (Vitis vinifera L.) from Igdir province of eastern Turkey. Biological Research, 48:1–8.

Fanizza G. 1982. Factor analyses for the choice of a criterion of wine grape (Vitis vinifera) Maturity in Warm Regions. Vitis, 21 (4):334-336.

Ferrer M, Pedocchi R, Michelazzo M,González-Neves G, Garbonneau A. 2007. Delimitacióny descripción de regionesvitícolas de uruguay en base al método de clasificación multicriterio utilizando índices bioclimáticoas adaptados a lascondiciones del cultivo. Agrociencia 11(1): 47-56.

Fidan I. 1975. Fermantasyon teknolojisi kürsüsü şaraplık üzüm deneme bağındaki yerli ve yabancı üzüm çeşitlerinin Ankara ekolojik koşullarına uygunluğu ve şaraplık vasıfları üzerinde araştırmalar. A.Ü. Ziraat Fak. Yayınları, No: 559 Ankara, 163 s.

Gonzalez-Neves G, FerrerM. 2008. Effects of training system and cluster thinning on the composition of Merlot grapes. Agrociencia. 12(2): 10-18.

İlter E. 1977. Bornova ve mordoğan’ da yetiştirilen erkenci sofralık üzümlerde kuru madde birikimi ve genel asit azalışının zamana bağlı değişimi. Bitki, Cilt:4, Sayı: 1, İzmir Jackson RS. 2003. Grapes, In: Encyclopedia of foodsciences and nutrition, Ed: Trugo L, Finglas P.M., Academic Press, 2957-2967.

Kara Z, Gerçekcioğlu R. 1993., 12 farklı amerikan asma anacına aşılanmış Narince üzüm çeşidinin bazı olgunluk karakteristikleri üzerinde bir araştırma. Selçuk Üniversitesi, Ziraat Fakültesi Dergisi, 3(5): 5-17., Konya

Karanis C, Çelik H. 2002. Amasya’da yetiştirilen bazı üzüm çeşitlerinin tane içeriklerindeki değişimin incelenmesi ve optimum hasat zamanlarının tespiti üzerine araştırmalar. 2002. Türkiye V. Bağ. ve Şarapçılık Sem. 441-448.

Karataş DD, Karataş H. 2018. Diyarbakır ili asma gen potansiyeli. Bahçe, 47:173-178 s.

Kaya M, Özdemir G. 2015. Bazı sofralık üzüm çeşitlerinin Diyarbakır koşullarındaki kalite özellikleri ile etkili sıcaklık toplamı isteklerinin belirlenmesi. Selçuk Üniversitesi Selçuk Tarım ve Gıda Bilimleri Dergisi-A 27 (Türkiye 8. Bağcılık ve Teknolojileri Sempozyumu Özel Sayısı): 199-209

Kliewer WM. 1964. Influence of Environment on Metabolism of Organic Acids and Carbohydrates in Vitis vinifera. 1.Temperature Plant. Phy.,39(6),869-880.

Köse B. 2014. Işık ve Sıcaklığın Bağcılıktaki Yeri ve Önemi. Türkiye Tarımsal Araştırmalar Dergisi, 1(2), 203-212.

McGovern PE. 2003. Ancient Wine: The search for the origins of viniculture (Princeton Univ Press, Princeton)

Oraman N. 1972. Bağcılık Tekniği II., Ankara Üniv. Zir. Fak. Yay. No: 470

Orhan DD, Ergun F, Orhan N. 2011. Anadolu medeniyetlerinde asma (Vitis vinifera L.). Ankara Üniv. Dil ve Tarih-Coğrafya Fak. Tarih Böl. Tarih Araştırmaları Dergisi, 30, 50 s Ough CS, Amerine MA. 1988. Methods for analysis of musts and wines. John Wiley and Sons. New York, 377 s.

Özdemir G, Sessiz A, Esgici R. 2017. Some maturıty properties of Öküzgözü (Vitis vınıfera l. Cv.) Grape berrıes. Feb- Fresenİus Envİronmental Bulletİn, 28 (10): 6261-6265

Özdemir G, Sessiz A. 2018. Öküzgözü, Boğazkere ve Şire üzüm çeşitlerine ait tanelerin farklı olgunluk dönemlerinde meydana gelen fiziksel ve kimyasal değişimlerin belirlenmesi, Bahçe 47. Özel Sayı 1: Türkiye 9. Bağcılık ve Teknolojileri Sempozyumu. 243–248 s.

Semerci A, Kızıltuğ T, Çelik AD, Kiracı MA. 2015. Türkiye bağcılığının genel durumu. MKÜ Ziraat Fak.i Dergisi, 20(2), 42-51.

Söylemezoğlu G, Tahmaz H, Yüksel D, Göktürk-Baydar N. 2015. Bazı sofralık ve şaraplık üzüm çeşitlerinin fenolik bileşik içeriklerinin belirlenmesi. Selçuk Tarım ve Gıda Bilimleri Dergisi A, 27, 375-383.

Suresh ER, Ethiraj S. 1987. Effect of grape maturity on the composition and quality of wines made in India. Am. J. Enol. Vitic. 38(4), 329-331

Şen A. 2008. Kazova (Tokat) ekolojisinde yetiştirilen bazı üzüm çeşitlerinde etkili sıcaklık toplamı ve optimum hasat zamanlarının belirlenmesi. Gaziosmanpaşa Üniv., Fen Bil..Ens. Bahçe Bitkileri. ABD. Yüksek lisans Tezi, Tokat

Tangolar S, Özdemir G, Bilir H, Sabır A. 2005. Bazı üzüm çeşitlerinin Pozantı / Adana koşullarında fenolojileri ile salkım ve tane özelliklerinin saptanması. Türkiye 6. Bağcılık Sem. 19-23 Eylül Tekirdağ, Cilt:1, 58-64 S.

Uzun Hİ. 1996. Fercal anacına aşılı bazı sofralık üzüm çeşitlerinin verim ve kalite özellikleri üzerine araştırmalar. Akdeniz Üniv. Ziraat Fak. Der., 9(9), 40-60.

Uzun Hİ. 2004. Bağcılık El Kitabı. Hasad Yayıncılık. Winkler A J, Cook JA, Kliweer WM, Lider LA. 1974 . General Viticulture . 633 P.,Univ. of California. Pres, Berkeley .

Yağcı A, Odabaş F. 2002. Tokat yöresinde yetiştirilen önemli üzüm çeşitlerinin hasat zamanlarının tespiti. 5-9 Ekim 2002. Nevşehir Türkiye V. Bağ. ve Şarap. Sem. 449-456

Yavaş I, Fidan Y. 1986. Üzümün İnsan Beslenmesindeki Değeri. Gıda Sanayinin Sorunları ve Serbest Bölgenin Gıda Sanayine Beklenen Etkisi Semp., 15-17 Ekim 1986, 225- 236. Adana