Kırsal Kadının Semt Pazarlarındaki Girişimciliğini Etkileyen Faktörlerin Belirlenmesi: Samsun İli Örneği

Bu çalışmanın amacı, pazarcılık yapan ve kırsal alanda yaşayan kadınların girişimcilik potansiyellerinin ortaya konulması, girişimciliklerine etki eden faktörlerin belirlenmesi ve karşılaştıkları sorunları belirleyerek, bunlara çözüm önerileri sunulmasıdır. Araştırma alanı olarak kadın üreticilerin en yoğun olduğu Samsun ilinin Alaçam ve Bafra ilçelerinde bulunan semt pazarları gayeli olarak seçilmiştir. Tam sayım yöntemine göre 75 kadın pazarcı ile birebir görüşülerek yapılan anketlerden elde edilen birincil veriler kullanılmıştır. Elde edilen bulgulara göre; kadınların %32,0’ı pazarcılık mesleğine kendi kararları doğrultusunda başladıklarını ifade etmişlerdir. Kadınların pazarcılık mesleği dışında bir iş yapma düşünceleri incelendiğinde; kadınların %16,6’sı konfeksiyon atölyesi açmayı düşünmektedirler. Pazarcıların %43,0’ı pazarcılık yapmaktan memnun olduklarını, %54,0’ı pazarcılığı sürekli bir meslek olarak gördüklerini çünkü kazançlı bir iş olduğunu ve gelirlerini yükselttiğini dile getirmişlerdir. Kadın pazarcıların girişimciliklerinin önündeki en büyük üç engel sırayla; sermayelerinin az ya da yetersiz olması, eğitim seviyelerinin düşük olmasından kaynaklanan mesleki yetersizlikler ve deneyimlerinin az olması ya da hiç olmaması olarak ifade etmişlerdir. Sermayeleri az ya da yetersiz olduğu için kredi kullanamayan ve pazarcılık yaparak birer girişimcilik örneği sergileyen kadınlara yönelik özel krediler verilebilir ve bu sayede sermayeleri arttırılabilir. Deneyim eksikliği yaşayan kadınlara yönelik aktif destek verebilecek olan kurum ve kuruluşlar, eğitim ve yayım çalışmalarını ağırlık verebilir.

Factors Effecting Rural Women’s Entrepreneurshıp in Local Markets: The Case of Samsun Province, Turkey

The aim of this study is to determine the entrepreneurship potential of women, define the factors thatlead rural women to become entrepreneurs in local markets and reveal the problems faced by ruralwomen during their entrepreneurship activities. Alaçam ve Bafra districts of Samsun province were purposefully selected as research area where women entrepreneurs concentrated and the primary data were collected with face to face interviews with all women (total of 75) in the markets. According to the findings; women have stated that they started their career in the marketplace through the direction of their own decisions (32.0%). When the thoughts of doing business other than their profession were examined; they wanted to open a garment workplace (16.6%). 43.0% of marketers stated that they were satisfied with their profession and 54.0% of them perceived the market as permanent profession due to being a profitable business and raising their revenues. Three major obstacles for women entrepreneurs were defined as; limited or inadequate funds, professional insufficiency due to low formal educational level and lack of experience, respectively. Private loans can be provided to women entrepreneurs thus; it can increase their funds. Institutions and organizations, which provide active support, may also increase trainings devoted to women who have lack of experience.

PDF

___

Abacı Nİ. 2011. Kırsal Alanda Kadın Girişimciliğinin Desteklenmesinde Kooperatifçiliğin Rolü (Amasya-Çorum İlleri Örneği). Tokat Gaziosmanpaşa Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Tarım Ekonomisi Anabilim Dalı, Tokat.
Can Y, Karataş A. 2007. Yerel Ekonomilerde Kalkınmanın İtici Gücü Olarak Kadın Girişimcilerin Rolü ve Mikro Finansman: Muğla İli Örneği. Selçuk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi Yerel Ekonomiler Özel Sayısı. 251-261.
Chitsike C. 2000. Culture as a Barrier to Rural Women's Entrepreneurship: Experience From Zimbabwe. Gender & Development, 8(1): 71-77.
Davaslıgil V. 2011. Kırsal Kalkınmada Kadın İşgücünün Rolü ve Kadın İşgücünü Etkileyen Faktörler. Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İktisat Anabilim Dalı, Çanakkale.
Driga O, Lafuente E, Vaillant Y. 2009. Reasons for The Relatively Lower Entrepreneurial Activity Levels of Rural Women in Spain. Sociologia Ruralis, 49(1): 70-96.
Fazlıoğlu A. 2002. Kadının Kırsal Kalkınmadaki Yeri: GAP Örneği. Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarım Ekonomisi Bölümü ve Tarım Ekonomisi Derneği V. Tarım Ekonomisi Kongresi.
GEM. 1999. Global Entrepreneurship Monitor. https://www.gemconsortium.org/ (Erişim Tarihi: 15.05.2019)
GEM. 2017. Global Entrepreneurship Monitor. https://www.gemconsortium.org/ (Erişim Tarihi: 15.05.2019)
GEM. 2019. Global Entrepreneurship Monitor. https://www.gemconsortium.org/ (Erişim Tarihi: 15.05.2019)
Göküş M, Özdemiray SM, Göksel ZS. 2013. Bölgesel Kalkınmada Kadın Girişimciliğinin Önemi. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (29): 87-97.
Gülçubuk B, Savcı İ, Özer D, Demiryürek K. 2011. Türkiye’de Kırsal Alanda Kadının Girişimciliğini Etkileyen Faktörlerin Belirlenmesi ve Kadınların Bu Konuda Güçlendirilmesine Yönelik Politika Önerilerinin Geliştirilmesi. Proje Sonuç Raporu-TÜBİTAK Sosyal ve Beşerî Bilimler Araştırma ve Destek Grubu (SOBAG) Proje No. 108K523, 140s. Ankara.
Kantar M. 1999. Girişimcilik ve Kırsal Kadınlar. Tarım Ekonomisi Dergisi, 4: 29-42.
Kızılaslan N, Karaömer M. 2015. Hatay İli Kırsalındaki Kadınların Girişimcilik Eğilimlerinin İncelenmesi. Turkish Journal of Agriculture: Food Science and Technology, 3(6): 371-379.
Kutanis RÖ, Karakira A. 2013. Girişimcilikte Cinsiyet Faktörü, Farklı Boyutlarıyla Kadın Girişimcilik, 15-28.
Memiş H, Paksoy HM, Paksoy S. 2007. Bölgesel Kalkınmada Kadın Girişimciliğinin Önemi: GAP Bölgesinde Bir Araştırma. Girişimcilik ve Kalkınma Dergisi, 2(2): 137-152.
OECD. 2007. Organisation for Economic Co-operation and Development. http://www.oecd.org/ (Erişim Tarihi: 15.09.2019)
Özdemir G, Unakıtan G, Keskin G, Yılmaz E, Er Ülker F. 2017. Tarım İşletmelerinde Kadınların Yarattığı İş Gücü Değeri ve Örgütlenme Yaklaşımları: Trakya Bölgesi örneği. Sosyal Politika Çalışmaları Dergisi, 17(39): 33-58.
Sayın E. 2011. Kadın Girişimcilerin Sorunlarının Betimleyici Analizi. Organizasyon ve Yönetim Bilimleri Dergisi, 3(1).
Sidhu K, Kaur S. 2006. Development of Entrepreneurship Among Rural Women. Journal of Social Sciences, 13(2): 147-149.
Soysal A. 2010a. Kadın Girişimcilerin Özellikleri, Karşılaştıkları Sorunlar ve İş Kuracak Kadınlara Öneriler: Kahramanmaraş İlinde Bir Araştırma. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 5(1): 71-95.
Soysal A. 2010b. Türkiye'de Kadın Girişimciler: Engeller ve Fırsatlar Bağlamında Bir Değerlendirme. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 65(01): 083-114.
Soysal A. 2013. Kırsal Alanda Kadınların Girişimcilik Faaliyet ve Yeteneklerini Etkileyen ve Engelleyen Faktörler, Farklı Boyutlarıyla Kadın Girişimcilik, 93-112.
Tatar N. 2018. Kırsal Alanda Kadınların Girişimcilik Algıları: Konya İli Derbent İlçesi Örneği, Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Tarım Ekonomisi Anabilim Dalı, 90, Konya.
TÜİK. 2015. Türkiye İstatistik Kurumu. http://tuik.gov.tr/UstMenu.do?metod=temelist (Erişim Tarihi: 10.08.2019)
TÜİK. 2019. Türkiye İstatistik Kurumu. http://tuik.gov.tr/UstMenu.do?metod=temelist (Erişim Tarihi: 15.08.2019)
Urul AK. 2016. 81 İl İçin Toplumsal Cinsiyet Eşitliği Karnesi 2016. Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı Yayınları.
Ülker EU. 2013. Kırsal Alanda Kadın Girişimciliğine Etki Eden Faktörler ve Tekirdağ İlinde Mevcut Durumun Belirlenmesi, Yüksek Lisans Tezi, Namık Kemal Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Tarım Ekonomisi Anabilim Dalı, 93, Tekirdağ.
Yetim N. 2002. Sosyal Sermaye Olarak Kadın Girişimciler: Mersin Örneği. Ege Akademik Bakış Dergisi, 2(2): 79-92.