AHMET DURAN ÇELİK, ERDAL DAĞISTAN

Consumers’ Subjective and Objective Knowledge Levels About Genetically Modified Foods: Case Study of Hatay City

The relationship between an individual’s actual knowledge and their self assessed knowledge about an issue is an important factor on consumer’s behaviour. The effect of the knowledge factor on consumer decision making is evaluated by two approaches which are objective (real knowledge) and subjective (self assessed) knowledge. In certain studies it was found that in some situations consumers believe they know more than they actually do about a topic; and they may make their decisions based upon the knowledge they assume is correct, whether it is true or not. This study aimed at determining the relationship between the objective and subjective knowledge about GM foods of consumers who live in the Hatay city centre. According to the research results; even though around 70% of the consumers thought that their knowledge about GM foods were ‘’enough, or relatively enough’’, correct response ratios of the four questions that were based on specific knowledge were quite low. In other words, consumers were overconfident about their knowledge of GM foods. Also, there was no correlation found between consumer’s purchase intention and knowledge level

Tüketicilerin Genetiği Değiştirilmiş Ürünler Hakkında Objektif ve Subjektif Bilgi Seviyeleri: Hatay İli Örneğ

Bireylerin bir ürün hakkındaki gerçek bilgileriyle, kendi öz değerlendirmeleri sonucu doğru varsaydıkları bilgi arasındaki ilişki, tüketici davranışları üzerinde belirleyici rol oynayan bir faktördür. Bilgi faktörünün karar verme davranışı üzerine etkisi objektif (gerçek) ve sübjektif (kişisel değerlendirme) olmak üzere iki yaklaşımla ölçülmektedir. Bugüne kadar yapılan pek çok araştırmada, tüketicilerin belirli konu hakkında kendilerini olduklarından daha bilgili gördükleri ve bireysel olarak doğru olduğuna inanılan bu bilgi doğrultusunda karar verdikleri ortaya konulmuştur. Bu çalışmada, Hatay ili Antakya ilçe merkezinde yaşayan tüketicilerin, genetiği değiştirilmiş ürünler hakkındaki objektif ve sübjektif bilgileri arasındaki ilişki ortaya konulmaya çalışılmıştır. Araştırma sonuçlarına göre; tüketicilerin yaklaşık %70’i kendilerini genetiği değiştirilmiş ürünler hakkında ‘’kısmen veya yeterli bilgiye sahip’’ olarak değerlendirirken, objektif bilgilerini ölçemeye yönelik sorulan 4 soruya doğru cevap verme oranı oldukça düşükkalmıştır. Başka bir deyişle, araştırmada tüketicilerin GD ürünler hakkında kendilerini olduklarından daha bilgili buldukları sonucuna ulaşılmıştır. Ayrıca araştırmada, tüketicilerin genetiği değiştirilmiş ürünler hakkındaki objektif ve sübjektif bilgileri ile satın alma niyetleri arasında anlamlı bir ilişki olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.

PDF

___

Abdi H, Valentin D. 2007. Multiple correspondence analysis. In: Salkind, N.J. (Ed.), Encyclopedia of Measurement and Statistics. Sage, Thousand Oaks, pp. 651–657.

Aertsens J, Mondelaers K, Verbeke W, Buysse J, Huylenbroeck GV. 2010. The influence of subjective and objective knowledge on attitude, motivations and consumption of organic food. British Food Journal, Vol. 113 Iss 11 pp. 1353–1378.

Akgönül B, Çınar D, Erem C, Halimoğlu G. 2009. Genetiği Değiştirilmiş Organizmalar. Dokuz Eylül Üniversitesi. Access: http://kisi.deu.edu.tr/bulent.cavas/ders/bok1.doc.

Alba JW, Hutchinson JW. 2000. “Knowledge Calibration: What Consumers Know and What They Think They Know,” Journal of Consumer Research 27 (September): 123-156.

Anonymous. 2014. T.C. Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı. ‘’29.05.2014 Tarihli GDO Yönetmeliği ile İlgili Basın Açıklaması". Access: https://www.tarim.gov.tr/Sayfalar/ Detay.aspx?OgeId=50&Liste=BasinAciklamalari

Brucks M. 1985. “The effects of product class knowledge on information search behavior”, Journal of Consumer Research, Vol. 12, pp. 1-16.

Chang Yu-S, Huang Li-C. 2010. The Impact of Product Package Information on Consumer Behavior toward Genetically Modified Foods. World Academy of Science, Engineering and Technology 65, 603-607.

Churchill GA. 1995. Marketing Research: Methodologial Foundations, The Dryden Press, Harcourt Brace College Publishers, Sixth Edition.

Denison N. 1999. Harvesting the Double Helix. On Wisconsin, Fall 1999, (34-38).

Hallman WK, Hebden WC, Aquino HL, Cuite CL, Lang JT. 2003. Public perceptions of genetically modified foods: A national study of American knowledge and opinion (publication number RR 1003-004). New Brunswick, NJ: Food Policy Institute, Rutgers University.

House L, Lusk J, Jaeger S, Traill WB, Moore M, Valli C, Morrow B, Yee WMS. 2004. Objective and Subjective Knowledge: Ipmacts on Consumer Demand for Genetically Modified Foods in the United States and the European Union. AgBioForum, 7 (3): 113-123.

Jobson JD. 1991. Applied Multivariate Data Analysis. Volume I: Regression and Experimental Design. Springer Science and Business Media, New York. 110-115.

Karagöz Y, Ekici S. 2004. Sosyal Bilimlerde Yapılan Uygulamalı Araştırmalarda Kullanılan İstatistiksel Teknikler ve Ölçekler. C.Ü. İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 5(1), 25- 43.

Karlı B, Bilgiç A, Miran B. 2008. Türkiye’de Tüketicilerin Genetiği Değiştirilmiş Gıda Algılamaları ve Bu Gıdaların Etiketlenmesi İçin Ödeme İstekliliği. VIII. Ulusal Tarım Ekonomisi Bildirileri, Gıda Pazarlaması Kitabı, 225-237.

Kılıç AF. 2016. Uyum Analizi (Correspondence Analysis). YBS Ansiklopedi. Cilt 3, Sayı 1, Mart 2016.

Klerck D, Sweeney JC. 2007. The Effect of Knowledge Types on Consumer-Perceived Risk and Adoption of Genetically Modified Foods. Psychology & Marketing, 24(2): 171–193.

Knight AJ. 2005. Differential Effects of Perceived and Objective Knowledge Measures on Perceptions of Biotechnology. AgBioForum, 8(4): 221-227.

Koçak N, Türker T, Kılıç, S, Hasde M. 2010. Tıp Fakültesi Öğrencilerinin Genetiği Değiştirilmiş Organizmalar Hakkındaki Bilgi, Tutum ve Davranışlarının Belirlenmesi. Gülhane Tıp Dergisi, 52: 198-204.

Laros FJM, Steenkamp J-BEM. 2004. Importance of Fear in the Case of Genetically Modified Food. Psychology & Marketing, 21(11): 889-908.

Nakip M. 2006. Pazarlama Araştırmaları. Ankara: Seçkin Yayıncılık.

Park CW, Lessig VP. 1981. “Familiarity and its Impacts on Consumer Decision Biases and Heuristics,” Journal of Consumer Research, 8 (September): 223-230.

Selnes F, Gronhaug K. 1986. “Subjective and objective measures of product knowledge contrasted”, Advances in Consumer Research, Vol. 13, pp. 67-71.

Uzgören N. 2007. Uyum Analizinin Teorik Esasları ve Regresyon Analizi ile Benzerliğinin Grafiksel Boyutta Karşılaştırılması. Dumlupınar Üniversitesi, Sosyal Bilimler Dergisi, Sayı 18.