Peçeneklerin Hristiyanlaştırılma Meselesi: Quertfurt’lu Aziz Bruno Örneği

IX. Yüzyıl itibarıyla günümüz Ukrayna bozkırlarına yerleşen Türk boylarından biri de Peçeneklerdir. Batı Göktürk Kağanlığına bağlı olan Peçenekler, Karluk baskısı sebebiyle Batı Türkistan’daki yerleşimlerini terk ederek, Don Nehri’ni aşmış ve Hazar bağlısı Macarların hâkimiyeti altındaki topraklara ulaşmışlardır. Bu saha üzerindeki hâkimiyetlerini güçlendiren Peçenekler, Ruslar ve Bizans arasında bir nevi güç dengesini oluşturmuşlardır. Hem Bizans hem de Ruslarla olan etkileşimleri, onları çok farklı kültür unsurlarıyla karşı karşıya getirmiştir. 957 senesinde Rus Knyaginya (княгиня) Olga, Hristiyanlığa geçerek daha sonra Rus toplumunda etkisi kuvvetlice hissedilecek olan mühim bir süreci başlatmıştır. Olga’nın torunu Knyaz (князь) Vladimir zamanında Hristiyanlığın, Rus toplumunda resmi din hâline gelmesiyle (988), Ortodoks inancı yayılmıştır. Bu çalışmada Katolik rahip Querfurt’lu Bruno’nun pagan halkları Hristiyanlığa teşvik maksadıyla önce Rus daha sonra Peçenek topraklarına yaptığı misyonerlik faaliyeti, Peçeneklerin Hristiyanlığa döndürülememesindeki başarısızlık ve kısmen Peçeneklerin inanç sistemi ele alınacaktır.

___

  • Anonymus, Macarların Gestası, Tr. Gökhan Dilbaş, Zepros Yay., İstanbul, 2014.
  • Constantine Porphyrogenitus, De Administrando Imperio, İng. Tr. R. J. H. Jenkins, Dumbarton Oaks, Washinton, 1967.
  • El- Gırnâtȋ Seyahatnamesi, Hz. Fatih Sabuncu, Yeditepe Yay. İstanbul, 2018.
  • Georgius Cedrenus, Ioannis Scylitzae Ope, Ed. I. Bekker, V. II, Bonn, 1839.
  • Izvestiya Al-Bekri i drugikh avtorov o Rusi i slavyanakh, A. Kunik, Akademi Nauk, C. I, Sank- Peterburg, 1878.
  • İbn Fazlan Seyahatnâmesi, Tr. Ramazan Şeşen, Tarih Encümeni Yay., İstanbul, 2020.
  • İbn Rüste, el- A’lâkun-Nefȋse, Tr. Ali Fuat Eker, Ankara Okulu Yay. Ankara, 2017.
  • John Skylitzes, A Synopsis of Byzantine History, Tr. John Wortley, Cambridge University Press, New York, 2010.