Mustafa Yaşar ŞAHIN, Gökhan ACAR, Metin KAYA

Okul Yöneticilerinin Sergilediği Etik Liderlik Davranışının Beden Eğitimi Öğretmenlerinin Örgütsel Adalet Düzeylerine Etkisi

Araştırmanın amacı okul yöneticilerinin sergilediği etik liderlik davranışları ile beden eğitimi öğretmenlerinin örgütsel adalet algıları arasındaki ilişkinin incelenmesidir. İlişkisel (correlational) yöntem ve nedensel karşılaştırma (causal comparative) yöntemi kullanılan çalışmada, 228 erkek, 81 kadın olmak üzere, üç yüz dokuz beden eğitimi öğretmenine, etik liderlik ölçeği ile örgütsel adalet ölçeği uygulanmıştır. Verilerin çözümlenmesi sürecinde, Spearman sıra korelasyon katsayıları ve Regreasyon Analizi uygulanmıştır. Yöneticilerin sergilediği etik liderlik davranışı ile öğretmenlerin örgütsel adalet algısı arasında aynı yönlü bir ilişki söz konusudur. Yani öğretmenlerin algılamalarına göre okul yöneticilerinin etik ilkelere uygun davranışlar sergilemeleri arttıkça, öğretmenlerinde örgütsel adalet duygusu artmaktadır. Araştırmada etik liderlik ölçeğinin iletişimsel etik ve davranışsal etik alt boyutlarının öğretmenlerin örgütsel adalet algılarına yönelik etkisi anlamlı bulunmuştur ve paralellik arz etmektedir. Bununla birlikte Yöneticilerin sergilediği etik liderlik davranışı için regresyon katsayısına ilişkin pdeğeri = 0,000 < 0,05 olduğundan bu katsayı anlamlıdır ve örgütsel adalet ölçeğinin alt boyutları olan, adil dağıtım regresyon katsayısı ?1=0.634, adil işlem regresyon katsayısı ?1=0.889 ve adil etkileşim regresyon katsayısı ?1=0.918 olduğundan, yöneticilerin sergilediği etik liderlik davranışı, öğretmenlerin örgütsel adalet algısının alt boyutlarını aynı yönde etkilemektedir.

School Administrators Ethical Leadership Behavior Effects On Physical Education Teachers Organizational Justice Level

The purpose of the study is to investigate the relationship between the ethical leadership behaviors of the school exhibited by the administrators and the organizational justice perception of the physical education teachers. In the study where correlation method and causal comparative method were employed, the ethical leadership scale and organizational justice scale have been applied to three hundreds and nine physical education teachers, 228 being men and 81 being women. In process of data analysis, Spearman sequential correlation coefficients and regression Analysis have been applied. A codirectional relationship is in question between the ethical leadership behaviors exhibited by the school administrators and the organizational justice perception of teachers. In the study, the effect of subscales of communicative ethics and behavioral ethics related to the ethical leadership scale to the organizational justice - oriented perception of the teachers have been found meaningful and presents parallelism. Nevertheless, since p-value related to regression coefficient of the leadership conduct exhibited by the Administrators is p

PDF

___

1. Arslantaş CC, Dursun M. Etik Liderlik Davranışının Yöneticiye Duyulan Güven ve Psikolojik Güçlendirme Üzerindeki Etkisinde Etkileşim Adaletinin Dolaylı Rolü. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 2008; 8(1). 111-127.
2. Aydın İ. Yönetsel Mesleki ve Örgütsel Etik. Ankara: Pegem Yayıncılık, 2001.
3. Borg WR, Gall MD. Educational Research: An Introduction. Fifth Edition. New York: Longman, 1985.
4. Brown KM. Leadership for social justice and equity: Weaving a transformative framework and pedagogy. Educational Administration Quarterly, 2004; 40 (1) 77-108.
5. Brown ME, Treviño LK. Ethical Leadership: A Review and Future Directions. The Leadership Quarterly, 2006; 17, 595-616.
6. Campbell L, Finch E. Customer Satisfaction and Organizational Justice. Facilities, 2004; 22 (7/8): 178- 189.
7. Demirel Y, Seçkin Z. Örgütsel Adaletin Bilgi Paylaşımı Üzerine Etkisi: İlaç Sektörü Çalışanlarına Yönelik Bir Araştırma. Bilig, 2001; (56): 99- 119.
8. Freeman RE, Stewart L. Developing Ethical Leadership, Business Roundtable Institute for Corporate Ethics, 2008. http://www.corporate ethics.org/pdf/ethical_leadership.pdf. 20.10.2008.
9. Fry L, Slocum J. Maximizing the Triple Bottom Line through Spiritual Leadership. Organizational Dynamics, 2008; 37(1): 86-96.
10. İşbaşı Özen J. Çalışanların Yöneticilerine Duydukları Güvenin ve Örgütsel Adalete İlişkin Algılamalarının Vatandaşlık Davranışının Oluşumundaki Rolü. Yönetim Araştırmaları Dergisi, 2001; 1(1), 51-73.
11. Konovsky MA. Understanding procedural justice and its impact on business organizations. Journal of Management, 2000; 26(6), 489-511.
12. Merson S, Bussey L. Educational leadership for social justice; enhancing the ethical dimersion of educational leadership. Cothocic Education, 2007; 11: 2.
13. Özdemir E. Liderlik ve Etik. Uludağ Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 2003; 12(2): 151-168.
14. Özdevecioğlu M. Algılanan Örgütsel Adaletin Bireylerarası Saldırgan Davranışlar Üzerindeki Etkilerinin Belirlenmesine Yönelik Bir Araştırma. E Ü İİBF Dergisi, 2003; 21: 77-96.
15. Polat S, Celep C. Ortaöğretim öğretmenlerinin örgütsel adalet, örgütsel güven, örgütsel vatandaşlık davranışlarına ilişkin algıları. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 2008; 14(54), 307-331.
16. Polat S. Orta Öğretim Öğretmenlerinin Örgütsel Adalet Algıları, Örgütsel Güven Düzeyleri İle Örgütsel Vatandaşlık Davranışları Arasındaki İlişkileri, Doktora Tezi, 2007.
17. Pillai R, Schriesheim CA, Williams ES. Fairness Perceptions and Trust as Mediators for Transformational and Transactional Leadership, a Two-Sample Study. Journal of Management, 1999; 25:897- 933.
18. Stefkovich J, Begley PT. Ethical school leadership defining the best interests of students. Educational Management Administration & Leadership, 2007; 35(2) 205- 224
19. Uğurlu CT. İlköğretim Okulu Öğretmenlerinin Örgütsel Bağlılık Düzeylerine Yöneticilerinin Etik Liderlik Ve Örgütsel Adalet Davranışlarının Etkisi Hatay İli Örneği Doktora Tezi, 2009.
20. Uğurlu CT. Öğretmenlerin Örgütsel Bağlılık Düzeylerine Yöneticilerinin Etik Liderlik Ve Örgütsel Adalet Davranışlarının Etkisi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2011; 41: 434-448.
21. Taylor RG. The Role of Trust in Labor-Management Relations. Organization Development Journal, 1989; 7, 85- 89.
22. Töremen F, Tan Ç. Eğitim Örgütlerinde Adalet kavramsal Bir Çözümleme" Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 2010; 14, 58-70.
23. Yıldırım F. Çalışma Yaşamında Örgüte Bağlılık İle Örgütsel Adalet, Örgüt Temelli Özsaygı Ve Bazı Kişisel ve Örgütsel Değişkenlerin İlişkisi. Mülkiye Dergisi, 2003; 27, 239, 371-402.
24. Yılmaz E. Etik Liderlik Ölçeği'nin Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. XlV.Eğitim Bilimleri Kongresi Bildiri Kitabı, Pamukkale Üniversitesi, Denizli, 2005; 808-814.
25. Zhu W, May D, Avolio B. The Impact of Ethical Leadership Behavior on Employee Outcomes: The Roles of Psychological Empowerment and Authenticity. Journal of Leadership and Organizational Studies, 2004; 11(1): 16-26.