Fatih BEKTAS, Gamze BEYAZOGLU, Idris YILMAZ

Evaluating the relationship between physical education teachers' social physique anxiety levels and job satisfaction*

Bu çalışmanın amacı, beden eğitimi öğretmenlerinin sosyal fizik kaygı düzeyleri ve iş doyumları arasındaki ilişkinin incelenmesidir. Araştırmanın çalışma grubunu Kırşehir ve Konya illerinde çalışan 168 beden eğitimi öğretmeni oluşturmuştur. Araştırmada veri toplama aracı olarak Hart, Leary ve Rejeski (1989) tarafından geliştirilen Sosyal Fizik Kaygı Envanteri ve Davis, Weiss, England ve Lofquist (1967) tarafından geliştirilenMinesota İş Doyum Ölçeği kullanılmıştır. Araştırma sonucunda elde edilen bulgulara göre, sosyal fizik kaygı toplam puanları ve alt boyutlarında cinsiyet değişkenine göre anlamlı bir fark bulunmazken, bayan beden eğitimi öğretmenlerinin iş doyum puanları erkeklere oranla anlamlı derecede yüksek olduğu belirlenmiştir. Olumsuz değerlendirilme ve fiziksel görünüm rahatlığı alt boyutuyla iş doyumu arasında bir korelasyon belirlenmezken sosyal fizik kaygı toplam puanlarıyla iş doyum puanları arasında negatif yönlü bir ilişki bulunmuştur.

Beden Eğitimi Öğretmenlerinin Sosyal Fizik Kaygı ile İş Doyum Düzeyleri Arasındaki İlişki

The aim of the current study is to investigate the relationship between physical education teachers' social physique anxiety levels and job satisfaction. The participants of the study included 168 physical education teachers working in cities of Kırşehir and Konya. The data collection instruments included "Social Physique Anxiety Inventory" developed by Hart, Leary, and Rejeski (1989) and "Minesota Job Satisfaction Scale" developed by Davis, Weiss, England, and Lofquist (1967). Based on the findings obtained through the study, it was determined that while there was not any significant difference in the total scores of social physique anxiety and in the sub-dimensions according to the variable of gender, job satisfaction scores of physical education female teachers were significantly higher than those of physical education male teachers. While no correlation was found to exist between the subdimensions of negative evaluation and physical appearance comfort, a negative correlation was found between total scores of social physique anxiety and the scores of job satisfaction.

PDF

___

1. Altınbaş A, Aşcı FH. Fitnes uzmanlarının bedenlerine yönelik algıları. SPORMETRE Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 2005; 3(3): 101-104.
2. Aşçı FH. Physical self perception of elite athletes and non athletes: A Turkish sample. Perceptualand Motor Skills, 2004; 99: 1047-1052.
3. Aşık NA. Çalışanların iş doyumunu etkileyen bireysel ve örgütsel faktörler ile sonuçlarına ilişkin kavramsal bir değerlendirme. Türk İdare Dergisi, 2010; 467 :31-51.
4. Aysan F, Bozkurt N. Okul psikolojik danışmanlarının yaşam doyumu, stresle başa çıkma stratejileri ile olumsuz otomatik düşünceleri: İzmir ili örneklemi. XIII. Ulusal Eğitim Bilimleri Kurultayı, (6 9 Temmuz 2004) İnönü Üniversitesi, Malatya.
5. Ballı ÖM, Aşcı H. Sosyal fizik kaygı envanterinin geçerlik ve güvenirlik çalışması. Hacettepe Spor Bilimleri Dergisi, 2006; 17(1): 11-19.
6. Baloğlu N, Karadağ E, Çalışkan N, Korkmaz T. İlköğretim öğretmenlerinin mesleki benlik saygısı ve iş doyumları arasındaki ilişkinin değerlendirilmesi, Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 2006; 7(2): 345-358.
7. Beauchamp MR, Bray SR, Albinson JG. Pre-competiton imargery, self- efficacy and performance in collgiate golfers. Journal of Sport Science, 2002; 20(9): 697-705.
8. Berry TR, Howe BL. Effects of health-based and appearance based exercise advertising on exercise attitudes, social physique anxiety and selfpresentations in an exercise setting. Social Behavior and Personality, 2004; 32: 1-12.
9. Çepikkurt F, Coşkun F. Social physique anxiety and body image satisfaction levels of collegian dancers. Pamukkale Journal of Sport Sciences, 2010; 1(2): 17-24.
10. Cash TF. A negative body image: Evaluating epidemiological evidence. (TF.Cash, T Pruzinsky, Eds.), Body image: A Handbook of Theory, Research, and Clinical Practice (s. 269276). New York: Guilford, 2002.
11. Corson PW, Andersen AE. Body image issues among boys and men (TF Cash, T Pruzinsky, Eds.), Body image: A Handbook of Theory, Research, and Clinical Practice (s. 192199). New York: Guilford, 2002.
12. Crawford S, Eklund RC. Social physique anxiety, reasons for exercise, and attitudes toward exercise settings. Journal of Sport and Exercise Psychology, 1994; 16: 70-82.
13. Dağ H. Örgütlerde iş tatmini ve askerlik mesleğine yönelik eğitimin iş tatmini üzerine etkisine ilişkin bir araştırma. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, İstanbul Üniveritesi, İstanbul, 1993.
14. Davis C, Cowles M. Body image and exercise: a study og relationships and comparasion between physically active men and women. Sex Roles, 1991; 25: 33-44.
15. Dawis R, Weiss DJ, England GM, Lofquist LH. Manuel for the minnesota satisfaction questionnarie minnesota studies in vocational rehabilitation XXII, Minnepolis: University of minnesota, Industrial Relations Center World Adjustment Project,1967.
16. Evcimen H. Lise müdürlerinin iletişim düzeyi ile öğretmenlerin iş doyumu ve öğrencilerle sınıf içi iletişim düzeyi arasındaki ilişkiler, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Hacettepe Üniversitesi, Ankara, 1998.
17. Faragher EB, Crass, M, Cooper, CL. (2005). The relationship between job satisfaction and health: a meta-analysis. Occupational Environmental Medicine, 2005; 62:105-112.
18. Fox KR. Self-esteem, self-perception and exercise. İnternational Journal of Sport and Exercise Psychology, 2000; 31: 228-240.
19. Frederick CM, Morrison CS. Social physical anxiety, personality consruct, motivations, exercise attitudes, behaviors. Perceptual and Motor Skills, 1996; 82: 963- 972.
20. Gençtürk A. İlköğretim okulu öğretmenlerinin özyeterlik algıları ve iş doyumlarının çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Zonguldak Karaelmas Üniversitesi, Zonguldak, 2008.
21. Gencay ÖA. Beden eğitimi öğretmenlerinin iş doyumu ve mesleki tükenmişliklerinin bazı değişkenler açısından incelenmesi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 2007; 15(2): 765-780.
22. Gülay HE, Hergüner G. Beden eğitimi öğretmenlerinin iş doyum düzeyi. Sakarya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2006; 12: 25-33.
23. Haase AM, Prapavessis H. Social physique anxiety and eating attitudes: Moderating effects of body mass and gender. Psychology, Health and Medicine, 1998; 3: 201- 210.
24. Hagger MS, Stevenson A. Social physique anxiety and physical self-esteem: Gender and age effects. Psychology & Health, 2010; 25(1): 89-110.
25. Harper B, Tiggemann M. The effect of thin ideal media images on womens self-objectification, mood, and body image. Sex Roles, 2008; 58: 649657.
26. Hart E, Leary MR, Rejeski JW. The measurement of social physique anxiety. Journal of Sport and Exercise Psychology, 1989; 11: 94-104.
27. Hausenblas HA, Mack DE. Social physique anxiety and eating disorder correlates among female athletic and nonathletic populations. Journal of Sport Behavior, 1999; 22: 502-513.
28. Karaca B, Balcı V. İlköğretim ve ortaöğretim beden eğitimi öğretmenlerinin iş tatmini üzerine ampirik bir çalışma: Ankaradaki devlet okulları ve özel okullar karşılaştırması. SPORMETRE Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 2011; 9(1): 33-40.
29. Karademir, T. Beden eğitimi öğretmenlerinin örgütsel adalet algıları ve iş doyum düzeylerinin değerlendirilmesi. e- Joournal of New World Sciences Academy, 2010; 5(2): 88-103.
30. Karakuş M. İlköğretim okul yöneticilerinin ve öğretmenlerinin duygusal zeka yeterliliklerin, öğretmenlerin duygusal adanmışlık örgütsel vatandaşlık ve iş doyum düzeylerine etkisi. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Fırat Üniversitesi, Elazığ, 2008.
31. Karataş S, Güleş H. İlköğretim okulu öğretmenlerinin iş tatmini ile örgütsel bağlılığı arasındaki ilişki. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 2010; 3(2): 74-89.
32. Kirazcı S. Öğretim süreçleri arasında uyum dikkate alınarak tasarlanan fiziksel aktivite dersinin öğrencilerin sosyal fizik kaygı ve fiziksel aktivite seviyelerine etkisi. Eğitim Bilimleri ve Uygulama, 2010; 9(17): 63-73.
33. Koparan Ş, Öztürk F, Korkmaz NH. Beden eğitimi öğretmenlerinin öz-yeterlik algısı ve sosyal fizik kaygı düzeylerinin bazı değişkenler açısından incelenmesi. eJournal of New World Sciences Academy, 2010; 5(4): 286-293.
34. Kowalski NP, Crocker PRE, Kowalski KC. Physical self and physical anxiety relationships in college women: Does social physique anxiety moderate effects? Research Quarterly for Exercise and Sport, 2001; 72: 55- 62.
35. Lantz CD, Hardy CJ, Ainsworth BE. Social physique anxiety and perceived exercise behavior. Journal of Sport Behavior, 1997; 20: 83-93.
36. Leary MR, Tchividjian LR, Kraxberger BE. Selfpresentation can be hazardous to your health: Impression management and health risk. Health Psychology, 1994; 13: 461-470.
37. Locke E. Narure and Causes of Job Satisfaction Handbook of Industrial and organizational Psychology. (ed) Durnette, John Wiley and Sons, USA, 1983.
38. Martin JJ, Kliber A, Kulinna PH, Fahlman M. Social physique anxiety and muscularity and apperance cognitions in college men. Sex Roles, 2006; 55: 151-158.
39. Milli Eğitim Bakanlığı. Öğretmen yeterlilikleri. Devlet Kitabları Müdürlüğü, 2008, Ankara.
40. Oran BN. A study on job satisfaction of a group of academical staff in Marmara University. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. İstanbul: Marmara Üniversitesi, 1989.
41. Özdemir RA, Cuğ M, Çelik Ö. Genç yetişkin üniversite öğrencilerinde farklı türde egzersiz uygulamalarının sosyal fizik kaygı düzeyine etkisi. Hacettepe Spor Bilimleri Dergisi, 2010; 21(2): 60-70.
42. Öztürk G. Beden eğitimi öğretmenlerinin iş doyumu. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Marmara Üniversitesi, İstanbul, 2002.
43. Pehlivan Z. Beden eğitimi öğretmenliği mesleğine yönelim. 5. Ulusal Beden Eğitimi ve Spor Öğretmenliği Sempozyumu, Adana, Bildiriler Kitabi, 2007 :59-64.
44. Pope HG, Phillips KA, Olivardia R. The Adonis complex: The Secret Crisis of Male Body Obsession. New York: Free, 2000.
45. Robbins SP. Organizational Behavior. 8th Edition, New Jersey, Prentice Hall, 1999:142.
46. Sonstroem RJ, Potts SA. Life adjustment correlates of physical self-consepts. Medicine Scienses Sports Exercise, 1996; 28: 619-625.
47. Welk GJ, Eklund B. Validation of the children and youth physical self perceptions profile for young children. Psychology of Sport & Exercise, 2005; 6: 51- 65.
48. Yaman Ç. Formatör beden eğitimi öğretmenlerinin iş doyum düzeyleri. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 2009; 6(1): 683-711.
49. Yavuz C, Karadeniz CB. Sınıf öğretmenlerinin motivasyonunun iş tatmini üzerine etkisi. Sosyal Araştırmalar Dergisi, 2009; 2(9): 507-519.
50. Yiğit A. Özel eğitim kurumlarında çalışan öğretmenlerin iş doyumu, tükenmişlik ve ruh ağlık düzeylerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek lisans tezi, Niğde Üniversitesi, Niğde, 2007.
51. Yılmaz K, Altınkurt Y. Okul yöneticilerinin kullandıkları güç kaynakları ile öğretmenlerin iş doyumu arasındaki ilişki. Kastamonu Eğitim Dergisi, 2012; 20(2): 385-402.