Türk Toplumunun Sporda Şike Algısına Yönelik Görüşlerinin Farklı Değişkenler Açısından İncelenmesi (Kırıkkale İli Örneği)

Bu araştırmanın amacı, 3 Temmuz 2011 tarihi itibarıyla futbolda şike süreci olarak ülke gündemini meşgul eden ve şike eylemlerinin ceza hukuku kapsamında değerlendirilmesi ile sonuçlanan sporda şike olaylarına ilişkin Türk Toplumunun bakışını ortaya koymaktır. Araştırma Grubunu, 2014 yılında Kırıkkale İli’nde yaşayan, spora olan ilgisi ve spor gündemini takip ettiği belirlenen 604 (404’ü erkek, 200’ü kadın) sporsever oluşturmuştur. Araştırmada, Ekici (2013) tarafından sporda şike algısını ölçmek amacıyla geliştirilen anketin 6 maddesinden yararlanılmış, araştırmacılar tarafından 5 madde daha eklenerek son haline getirilmiş ve 11 maddeden oluşan “Sporda Şike Algısını Ölçme Anketi” ile araştırmacılar tarafından hazırlanan cinsiyet, yaş, eğitim ve meslek durumu sorularının bulunduğu kişisel bilgi formu uygulanmıştır. Elde edilen verilerin analizinde frekans ve yüzde dağılımı ile ki kare testi uygulanmıştır. Sonuçlar p=0,05 anlamlılık düzeyinde değerlendirilmiştir. Araştırma sonucunda, katılımcıların sporda şike algısı ile cinsiyet, yaş, eğitim ve meslek değişkenleri arasında istatistiksel olarak anlamlı ilişkiler belirlenmiştir.
Anahtar Kelimeler:

Türk Toplumu, Spor, Şike, Algı

Investigation of Opinions of Turkish Society for Match Fixing Perception of Sports in Terms of Different Variables (Sample of Kırıkkale Province)

The purpose of this research is to reveal the perspective of Turkish society regarding the events of the match fixing in sports, which as of July 3, 2011 occupies the country's agenda as a match fixing process in soccer and resulted in the evaluation of the match fixing actions within the scope of criminal law. The research group was constituted 604 (404 male, 200 female) sports fan who are living in Kırıkkale province of Turkey in 2014 and who follow sports and interest in sports. In the research, 6 items of the questionnaire developed by Ekici (2013) for measuring match fixing perception in sports were used and 5 items were added by researchers and the result was finalized “Match Fixing Perception Measurement Survey of Sports” consisting of 11 items and personal information form with questions on gender, age, education and occupation prepared by the researchers was applied. In the analysis of the obtained data, frequency, percentage range and chi square test was applied. The results were evaluated at p=0,05 significance level. As a result of the research, statistically meaningful relationships between the participants’ match fixing perception of sports and gender, age, education and occupation variables were determined.

___

  • Altındağ, O. (2015). Şike suçu. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Bahçeşehir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
  • Aquilina, D. ve Chetcuti, A. (2014). Match-fixing: thecase of Malta. International Journal of Sport Policy and Politics, 6(1), 107-128. Carpenter, K. (2012). Match-fixing-the biggest threat to sport in the 21st century? International Sports Law Review, 2, 13-24.
  • Chiaromonte, C. (2013). Avrupa ülkelerinde ceza hukuku: spor sonuçlarının manipülasyonuyla - şikeyle mücadele. (Çev. Selman Dursun), İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mecmuası, 71(1), 1471-1476.
  • Demiral, B. (2013). Türk ceza hukukunda şike ve teşvik primi suçu. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
  • Ekici, H. (2013). Demografik özelliklere göre Türkiye’de sporda şike algısı ve Gaziantep ili örneği. Manas Sosyal Araştırmalar Dergisi, 2(7), 1-26.
  • Elitaş, C., Doğan, M. ve Karahan, Ö. (2016). Şike soruşturmasının hisse senedi getirileri üzerindeki etkisi: borsa İstanbul’da işlem gören spor kulüpleri üzerine bir araştırma. Journal of Yaşar University, 11(42), 84-101.
  • Güngör, D. (2011). Şike suçu. Ankara Barosu Dergisi, 4,37-43.
  • Güven, Ö., Yıldız, Ö. ve Savaş, D. (2012). Futbolda şike sürecine taraftarların bakışı: nitel bir araştırma. Ankara Barosu Spor Hukuku Kurulu “Av. Atilâ Elmas” Armağanı. (Ed: Av. Tacar Çağlar, Av. Hediye Gökçe Baykal, Av. Boğaçhan Çağatay, Av. Alev Aybers), Ankara: Koza Matbaacılık, 437-495.
  • Hanbay, E. (2012). Halkla ilişkiler faaliyetlerinin güven oluşturmadaki rolü; 2010-2011 süper liginde yaşanan şike krizi ve güven kaybı. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
  • Hill, D.(2010). A critical mass of corruption: why some football leagues have more match-fixing than others. International Journal of Sports Marketing and Sponsorship, 1(3), 38-52.
  • Karasar, N. (2000). Bilimsel Araştırma Yöntemi, Ankara: Nobel Yayın.
  • Kızar, O., Dalkılıç, M. ve Bayrak, M. (2015). Futboldaki şike olayları hakkında spor adamları ve spor yazarlarının düşüncelerinin incelenmesi. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 3(10), 212-222.
  • Özgen, C. (2015). 2014-2015 sezonunda Türkiye futbol süper ligindeki seyirci azalmasının nedenlerinin seyirci görüşlerine göre incelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Ankara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • Pepe, K. ve Vardar, T. (2016). Türk futbolundaki şike olayının toplumsal açıdan değerlendirilmesi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 8(15), 399-412.
  • Şahin, M. (2009). Spor Ahlakı ve Sorunları. İstanbul: Evrensel Basım Yayın.
  • Şeker, F. S. (2011). Futboldaki bahis şikesinin toplumsal etkileri. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Burdur.
  • Türk Dil Kurumu (TDK). (2018). http://www.tdk.gov.tr/index.php?option=com_gts&arama=gts&guid= TDK.GTS.5ae23f78251937.88340787 Erişim Tarihi: 25 Mart 2018
  • Zelyurt, M. K. (2017). Sonuçları Açısından 3 Temmuz Şike Olayı. Sportif Bakış: Spor ve Eğitim Bilimleri Dergisi, 4(1), 16-32.