Tunç Durmuş MEDENİ, Demet SOYLU, Regina ANDEKİNA, İ. Tolga MEDENİ

Yankı Odalarına Karşı Abay-Esinli Kırılım Amforaları

Fikirlerin ve inançların tek bir ideoloji tarafından güçlendirilmiş veya pekiştirilmiş enformasyon ile yönlendirildiği sosyal medya ortamları, genellikle yankı odaları olarak tanımlanmaktadır. Zihin kısıtlayan etkileri nedeniyle, yankı odaları, rekabetçi görüşleri sansürleme doğası ile sosyal medyada iletişim kurma ve bilgi paylaşımında önemli bir sorun olarak ortaya çıkmıştır. Bu problem ve konulara alternatif düşünsel çözüm önerisi bulmak amacıyla, bu çalışma bilgelik sözleri, yansıma ve kırılmanın kavramsallaştırılması ile dünyada doğa düzeni arasındaki metaforik ilişkilendirmeleri ortaya koymaktadır. Çalışmanın temel esin kaynağı, Sözler Kitabı’nın yazarı, önemli bir tarihi figür ve filozof olan, Abay Kunanbay’dır. Ortaya konulan çalışma, öncelikle Irtiş ve Ulba nehirlerinin fiziksel olarak birbirlerine karışmamasına rağmen, birbirleri ile olan etkileşimindeki mecaza odaklanmıştır. Bu çalışma ayrıca, ele alınan mecazı, yankı odalarının aksine, yansımalı ve kırılmalı etkileşimlerle ve bilgi amforasının kavramsallaştırmasıyla ilişkilendirmiştir. Bunun yanında, Abay’ın bilgi edinme ve bir eylemi gönülden gerçekleştirmenin önemine ilişkin sözleri, yankı odaları ile birlikte ortaya çıkan zorluklara alternatif çözüm getirmeyi amaçlamaktadır. Sonuç olarak, Abay tarafından önerilen kalbin tahkiminden yararlanarak, kültür-içi yankı odalarının neden olduğu sorunları ele almak için kültürler-arası kırılımlı bilgi amforasının kullanılması için bir öneride bulunulmuştur. Kalbin karar vermesini kolaylaştıran kırılım amforaları sayesinde kültürlerarası etkileşimler sağlanabilir. Bu şekilde de, geniş bir bakış açısı oluşturulmasının ve bilgi üretim sürecinin gerçekleştirilmesinin önü açılabilir.

Abay-lnspired Refractive Amphoras Against Echo Chambers

The social media environments, where ideas and beliefs are directed by a single ideology thorough amplified or reinforced information, are commonly defined as echo chambers. Due to its mind-narrowing impact, echo chamber has emerged as a significant problem in communication and knowledge sharing at social media with its nature to censor competitive views. To provide a possible intellectual solution to these relevant problems and issues, the paper aims to reveal what cultural words of wisdom, conceptualization of reflection and refraction, world’s order of nature, and metaphorical interlink among these could do to help us. The initial inspiration of this work is Abay Kunanbayev as a prominent historical figure, philosopher, and the author of The Book of Words. The resulting work mainly benefits from Irtysh and Ulba Rivers, as they do not mix, when they meet with each other as a metaphor. Then it links this metaphor with reflective and refractive interactions, and the conceptualization of inter-cultural knowledge amphora in contrast to intra-cultural echo chambers. Following this link, Abay’s Words on knowing and importance of heart in doing so are presented to identify possible solutions to the challenges emerge with echo chambers. In conclusion, a proposition is made for the use of refractive knowledge amphora to address the problems that echo chambers cause, benefiting from the arbitration of heart, suggested by Abay. Through refractive amphoras that facilitates arbitration of heart, cross-cultural interactions can be achieved, resulting in an open mind and new knowledge generation.

PDF

___

Abay (1993). Karasozder (The Book of Words). Almaty: El.
Abay (1994). Shygarmalar (Essays). Almaty: Mөr.
Abdigapbarova, Zh. (2016). Spiritual and moral values of Abay Kunanbayev and Shakarim Kudaiberdiev. Philology, 6(6), 24-26.
Amphora. (n.d.). In Merriam-Webster’s online dictionary. Retrieved from https://www.merriamwebster. com/dictionary/amphora Birbirine karışmayan nehirler, denizler ve okyanuslar. (n.d.). Retrieved from https://blog.biletbayi.com/birbirine-karismayan-nehirler-denizler-ve-okyanuslar.html
Echo and Narcissus pride theme. (n.d.). Retrieved from https://www.shmoop.com/echo-narcissus/pridetheme. html
Ekrem, A. (2017). Bir devrin aynası Abay Kunanbay ve Kara Sözler. Ankara: Ahmet Yesevi University.
Goethe-Institut Schweden. (2018, May 12). Alex Klobouk - Echo chamber. [Facebook status update]. Retrieved from https://www.facebook.com/goetheinstitut.schweden/photos/alex-klobouk-echochamberecho- chambers-are-filter-bubbles-that-form-as-we-naviga/10156218526413614/
Google. (n.d.). Meeting point of Irtysh and Ulba rivers [Map]. Retrieved from https://www.google.com/maps/@49.948694,82.585896,15z?hl=tr
Güden O. (2019). Küresel kuruluşların kriz yönetimi ve iletişimi süreçlerine yönelik bir değerlendirme: Facebook & Cambridge Analytica veri skandalının retoriksel arena kuramı bağlamında incelenmesi. Galatasaray Üniversitesi İletişim Dergisi, 31, 209- 231. doi: 10.16878/gsuilet.656553
HalukSahin44 (2018). Ulna ve İrtiş nehirleri birleşiyor karışmıyor -Öskemen Kazakistan https://t.co/qMH7Z2RDBK [Twitter post]. Retrieved from https://www.twipu.com/HalukSahin44/tweet/1046956430128009216
Hendricks, V.F. (2014). Is anyone immune to the social media echo chamber? Retrieved from http://theconversation.com/is-anyone-immune-to-the-social-media-echo-chamber-30426
Marcus, L. (2012). Is Twitter anything more than an online echo chamber? Retrieved from https://www.theguardian.com/technology/2012/aug/22/twitter-online-echo-chanber-leftwing
Martin, A. (2013). The web’s “echo chamber” leaves us none the wiser. Retrieved from https://www.wired.co.uk/article/online-stubbornness
Medeni, T.D., Medeni, T., and Balci, A. (2011). Proposing a knowledge amphora model for transition towards mobile government. International Journal of E-Services and Mobile Applications, 3(1), 17-38. doi: 10.4018/jesma.2011010102
Medeni, T.D., Medeni, T., Balci, A., and Dalbay, O. (2009). Suggesting a framework for transition towards more interoperable e-government in Turkey: A nautilus model of cross-cultural knowledge creation and organizational learning. International Journal of e-Business and e- Government Studies, 1(2), 1-13. Retrieved from https://dergipark.org.tr/en/pub/ijebeg/issue/26205/275899
Muhyaeva, B. (1997). Abay şiirlerinin muhteva ve şekil bakımından incelenmesi. Bilig Türk Dünyası Sosyal Bilimler Dergisi, 6, 224-247. Retrieved from http://bilig.yesevi.edu.tr/yonetim/icerik/makaleler/3519-published.pdf
Ömiraliyev, K. (1993). Abay Aforizmi, Almaata: Akademi Yayınları. Pagano, M., & Roselle, L. (2015). Beyond reflection through an academic lens: Refraction and international experiential education. Retrieved from https://files.eric.ed.gov/fulltext/EJ883699.pdf
Research reveals Facebook echo chambers. (2015, May 12). Retrieved from https://theday.co.uk/stories/research-reveals-facebook-echo-chambers
Shon, P. (2017). Abay’s legacy to the philosophy of education. NUGSE Research in Education, 2(1), 36-41.
Stoyashcheva, N.V., & Rybkina, I.D. (2014). Water resources of the Ob-Irtysh river basin and their use. Water Resources and the Regime of Water Bodies, 41(1), 1-7. doi: 10.1134/S0097807814010102
The priceless philosophy of Abai. (2018). Retrieved from https://e-history.kz/en/publications/view/4424
Türk mitolojisinde kutsal nehirler. (2018). Retrieved from https://www.akademiportal.com/dergi-turkmitolojisinde- kutsal-nehirler/
When was the @ symbol first used and what did it signify? (n.d.). Retrieved from https://www.quora.com/When-was-the-symbol-first-used-and-what-did-it-signify