Sosyal Bilgiler ve Türkçe Öğretmeni Adaylarının Okuma Durumları: İlgi, Alışkanlık ve Okuma Stratejilerini Kullanım Düzeyleri

Okuma, yaşam boyu öğrenmenin geçekleştirilmesi için gerekli olan bir edinimdir. Bireyler okuma becerilerini kullanabildikleri ve okuduklarını anlayıp eleştirebildikleri oranda demokratik toplumsal sistem içerisinde yer edinebilirler. Model niteliğindeki öğretmen adaylarının, böylesine önemli bir kazanıma ne oranda sahip oldukları, öğretmen adayları tarafından okuma stratejilerinin ne oranda kullanıldığıcevaplanması gereken önemli sorulardır. Bu çalışma, bu sorulara cevap bulmak amacıyla Ahi Evran Üniversitesi Eğitim Fakültesinde gerçekleştirilmiştir. Araştırmada Türkçe ve Sosyal Bilgiler Öğretmenliği Bölümlerinden 577 öğrenciye anketuygulanmıştır. Araştırmanın bulgularına göre Türkçe öğretmeni adaylarının okuma sıklıkları sosyal bilgiler öğretmeni adaylarına göre yüksek çıksa da genelde öğretmenadaylarının okuma sıklıkları düşük oranda gerçekleşmiştir. Gün içerisinde kitle iletişim araçlarına ayrılan sürenin okumaya ayrılan süreyi olumsuz yönde etkilediği belirlenmiştir. Kütüphane kullanma alışkanlığının zayıf olduğu, kütüphanelerin ders çalışmak, gazete-dergi okumak için kullanıldığı belirlenmiştir. Ayrıca kız öğrencilerin okuma sıklıkları ve okuma stratejilerinin kullanımı bakımından erkeklere oranla daha üst düzeyde oldukları da çalışmanın bulguları arasındadır. Araştırmada okuma sıklıkları ile okuma stratejilerinin kullanımı arasında olumlu yönde bir ilişki bulunmuştur.

Anahtar Kelimeler:

okuma alışkanlığı, okuma stratejilerinin kullanımı, öğretmen adayları

Reading Statuses of Social Studies and Turkish Language Teacher Candidates Their Attention, Habits and Levels of Using Reading Strategies

Readingis an acquisition necessary for realising life-long learning. Inaddition,themore anindividual is abletousereading skillsand criticisewhat s/he reads, themores/he participatesin ademocratic socialsystem. Towhat extent theteachercandidateswhoare qualifiedas models bear these important merits andto what extent they use readingskills are two importantquestions thatneedto beanswered. Aiming atansweringthesequestions,thisresearch has been conductedinthe Education FacultyofAhi EvranUniversity. Intheresearch, aquestionnairehas been administered to 577 studentsfromthe departments ofTurkish Language andSocialStudiesTeaching.Accordingtothe findings, although reading frequenciesofTurkishLanguage teachercandidatesare higher than those of Social Studies teacher candidates,the reading frequencyof teacher candidates in general wasfoundto be low.Ithas been observed thatthe dailytimeallocatedformassmedia negativelyaffectsthe timeallocated for reading.Ithas alsobeen observedthatthehabit of usinglibraries ispoorand librariesare mostlyusedforstudying and readingnewspapers & magazinesIn addition,it is amongthe findingsthatfemalestudentsaresuperior tomalestudents interms oftheir readingfrequencies and levels of using reading strategies. Finally, apositivecorrelation hasbeen found between the reading frequency and thelevel of using readingstrategies

Keywords:

readinghabits, using readingstrategies, teacher candidates,

PDF

___

Akyol,H. (2008).Türkçe ilk okumayazmaöğretimi. Ankara:Pegema.
AydınYılmaz, Z.(2006). Sınıf öğretmeni adaylarınınokumaalışkanlığı.İlköğretim Online. 5 (1), 1-6.
Ayyıldız,M., Bozkurt, Ü. ve Canlı, S. (2006).Okuma kültürüüzerinebiraraştırma. Milli Eğitim. 169, 277-296.
Barry, ArleneL.(2002).Reading strategiesteachers say theyuse. JournalofAdolescent & Adult Literacy. 46 (2),132-141.
Benvides,TinaDe L.(2006). Personalreadinghabits and literacy instruction in pre serviceteacher.(Unpublishedmasterthesis).Nipissing Universty Faculty of Education, Ontario.
Çeliköz, N. (2003). Birmeslek olarak öğretmenlikveetiği. Öğretmenlik Mesleğine Giriş.(ed. Çağatay Özdemir). Ankara: AsilYayın.
Demirel, Ö. (1999).Türkçe öğretimi. Ankara: Pegema.
Gömleksiz,M. N. (2004). Geleceğinöğretmenlerininkitapokumaya ilişkin görüşlerinin değerlendirilmesi(Fırat Üniversitesi EğitimFakültesi Örneği). YüzüncüYıl Üniversitesi, ElektronikEğitim Fakültesi Dergisi.Cilt:1, Sayı:1.
Güneş,F.(2009). Hızlı okumave anlamı yapılandırma.Ankara: Nobel.
Hassel-Hughes, S. ve Pradnya,R. (2007). Theleisurereadinghabits ofurban adolescents.JournalofAdolescents&AdultLiteracy. September, 22-33.
Hill, Margaret H. ve Beers, G. Kylene. (1993). Teacher asreaders: Surveyof teacher personalreadinghabits andliteracyactivities in theclassroom.Annual Meeting of National ReadingConference.
Kantarcı,F. (2006).Students'awareness of readingstrategies. Yayınlanmamışyüksek lisans tezi. Bilkent Üniversitesi,Yabancı DilOlarak İngilizceninÖğretimiBölümü.
Karasar, N. (2008). Bilimselaraştırmayöntemi.Ankara: Nobel.
Korkmaz,İ.(2007). Üniversitebirincisınıftaokuyanöğrencilerinlise döneminde kitap okuma durumlarının incelenmesi.Eurasian Journal of EducationalResearch.27, 127-138.
Kurulgan,M.Çekerol, G. S. (2008). Öğrencilerin okumave kütüphane kullanmaları üzerinebiraraştırma. AnadoluÜniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 237-258.
Lanford,KathleenM.(2009). Reading strategies andperceptions. Unpublisheddoctoral dissertaion. Walden University.
Manguel, A.(2007). Okumanın tarihi.(Çev.Füsun Elioğlu).İstabul: YKY.
Mokhtari,K ve Reichard, C. A. &Gardner, A. (2009). Theimpactofinternetand televisionuse on thereadinghabits andpracticesof college students. Journal of Adolescents & Adult Literacy. April, 609-619.
Odabaş,H.Odabaş,Z. Y. Polat, C.(2008). Üniversiteöğrencilerinin okumaalışkanlığı: Ankara Üniversitesi örneği. Bilgi Dünyası.9(2), 431-465.
Özbay,M., Bağcı, H. ve Uyar,Y. (2008). Türkçe öğretmeni adaylarının okuma alışkanlığınayönelik tutumlarınınçeşitlideğişkenlere göredeğerlendirilmesi.İnönü Üniversitesi EğitimFakültesi Dergisi, 9(15),117-136.
Sağlam, M., Suna, Ç. ve Çengelci, T.(2008). Öğretmenadaylarınınokuma alışkanlığını etkileyen görüş ve önerileri. Milli Eğitim.178, 8-23.
Şahiner, Y.(2005). İlköğretimveortaöğretimöğretmenlerinin okuma alışkanlıkları ve alışkanlığı etkileyen etmenler.Yayınlanmamışyüksek lisans tezi. Ankara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
Şişman,M.(2008). Eğitim bilimine giriş. Ankara: Pegema.
Tazebay,A.(1995). İlkokul3. ve4. sınıf öğrencilerininokumabecerilerinin okuduğunu anlamaya etkisi. YayınlanmamışDoktora Tezi, HacettepeÜniversitesi,Sosyal BilimlerEnstitüsü.
Uzunçakmak,P.(2005). Successfulandunsuccessful readers' use of reading strategies. Yayınlanmamışyüksek lisans tezi.Bilkent Üniversitesi Sosyal Bilimler ve Ekonomi Enstitüsü.
Wittrock, M.C.(1981). Reading comprehension. In F. J. Pirozzolo&M.C.Wittrock (Eds.),Neuropsychological and cognitiveprocessesofreading (pp. 229-259). New York:Academic.
Yılmaz,B. (1995). Okumasosyolojisi: Ankara'da oturanlarınokuma alışkanlıkları üzerinebiraraştırma. Türk Kütüphaneciliği.9(3).s.325-336.
Yılmaz, B., Köse, E., ve Korkut,Ş.(2009). Hacettepe Üniversitesi ve Bilkent Üniversitesiöğrencilerinin okumaalışkanlıkları üzerinebir araştırma. Türk Kütüphaneciliği.23, 22-51.
Yılmaz,M.(2008). Türk dili veedebiyatı bölümüöğrencilerinin okuma profili üzerine birinceleme, YayınlanmamışYüksek Lisans Tezi,Cumhuriyet Üniversitesi,Sosyal BilimlerEnstitüsü.