Sınıf Öğretmenlerinin Matematik Kaygıları

Bu araştırmanın amacı, sınıf öğretmenlerinin matematik kaygılarını incelemektir. Çalışmada karma araştırma yöntemlerinden sıralı açıklayıcı desen kullanılmıştır. Sınıf öğretmenlerinin, matematik kaygılarını incelemek için öncelikle “Öğretmenlere Yönelik Matematik Kaygı Ölçeği (Ö-MKÖ)” amaçlı örnekleme stratejilerinden uygun örnekleme yöntemi ile belirlenmiş Bingöl ilinin merkez ilçelerindeki devlet okullarında görev yapan 100 sınıf öğretmenine uygulanmıştır. Daha sonra amaçlı örnekleme stratejilerinden aşırı ve aykırı durum örneklemesi yöntemi ile belirlenmiş beş yüksek, beş düşük matematik kaygı düzeyine sahip, toplamda 10 sınıf öğretmeni ile araştırmacılar tarafından hazırlanan yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılarak görüşmeler yapılmıştır. Nicel verilerin analizinde betimsel istatistik kullanılmıştır. Nitel veriler ise içerik analizi ile analiz edilmiştir. Ölçek sonuçları öğretmenlerin düşük düzeyde matematik kaygısına sahip olduklarını ortaya koymuştur. Yapılan görüşme sonuçları ise sınıf öğretmenlerinin matematiğe yönelik tutumlarının, matematiksel öz-yeterliliklerinin ve geçmiş eğitim yaşantılarında öğretmenleri ile olan etkileşimlerinin sahip oldukları matematik kaygısı temelinde farklılık gösterdiğini ortaya koymaktadır.

Anahtar Kelimeler:

Matematik kaygısı, Öğretmen matematik kaygısı, Matematik eğitimi, Sınıf eğitimi

Primary School Teachers’ Mathematics Anxiety

The aim of this research is to investigate primary school teachers’ mathematics anxiety. In this study, sequential descriptive design, one of the mixed research methods, was used. In order to examine teachers’ mathematics anxiety, firstly, ‘Math Anxiety Scale for Teachers’ was applied to 100 primary school teachers determined by convenience sampling method at public schools in Bingöl in 2020-2021 school years. Then, semi-structured interviews were conducted with a total of 10 classroom teachers, five of whom had high and five low levels of mathematics anxiety, determined by the extreme and deviant sampling method. Descriptive statistics were used in the analysis of quantitative data. Qualitative data were analyzed by content analysis. The results of the research revealed that teachers have low mathematics anxiety. The interview results demonstrate that the teachers' attitudes towards mathematics, mathematical self-efficacy, and interactions with educators in their past educational experiences vary depending on their levels of mathematics anxiety.

Keywords:

Mathematics anxiety, Teachers' mathematics anxiety, Mathematics education, Primary school education,

PDF

___

Adal, A. A. & Yavuz, İ. (2017). The relationship between mathematics self efficacy and mathematics anxiety levels of middle school students. Internaiıonal Journal of Field Education, 3(1), 20-41.
Akın, A. & Kurbanoğlu, I. N. (2011). The relationships between math anxiety, math attitudes, and self-efficacy: A structural equation model. Studia Psychologica, 53(3), 263-273.
Alkan, H. & Ertem, S. (2003, Ekim). İlköğretim öğrencileri için geliştirilen tutum ölçeği yardımıyla matematiğe yönelik tutumlarının belirlenmesi. XII. Ulusal Eğitim Bilimleri Kongresi'nde sunulan bildiri, Antalya.
Alkan, V. (2010). Matematikten nefret ediyorum! Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 28(2), 189-199.
Alkan, V. (2011). Etkili matematik öğretiminin gerçekleştirilmesindeki engellerden biri: Kaygı ve nedenleri. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 29(1), 89-107.
Alkan, V. (2013). Reducing mathematics anxiety: The ways implemented by teachers at primary schools. International J. Soc. Sci. and Education, 3(3), 795–807.
Aytaç, Y. (2020). Okul öncesi öğretmenlerinin matematik kaygılarının matematik öz yeterliklerine olan etkisinin incelenmesi. (Yüksek Lisans Tezi). https://tez.yok.gov.tr sayfasından erişilmiştir.
Baloglu, M. (2001). Matematik korkusunu yenmek. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri Dergisi, 1(1), 59-76.
Barroso, C., Ganley, C. M., McGraw, A. L., Geer, E. A., Hart, S. A. & Daucourt, M. C. (2021). A meta-analysis of the relation between math anxiety and math achievement. Psychological Bulletin, 147(2), 134-189.
Beilock, S. L., Gunderson, E. A., Ramirez, G. & Levine, S. C. (2010). Female teachers’ math anxiety affects girls’ math achievement. Proceedings of the National Academy of Sciences, 107(5), 1860-1863. https://doi.org/10.1073/pnas.0910967107
Bekdemir, M. (2007). İlköğretim matematik öğretmen adaylarındaki matematik kaygısının nedenleri ve azaltılması için öneriler (Erzincan Eğitim Fakültesi örneği). Erzincan Eğitim Fakültesi Dergisi, 9(2), 131-144.
Bekdemir, M. (2010). The pre-service teachers’ mathematics anxiety related to depth of negative experiences in mathematics classroom while they were students. Educational Studies in Mathematics, 75(3), 311–328. https://doi.org/10.1007/s10649-010-9260-7
Blazer, C. (2011). Strategies for reducing math anxiety. Information Capsule, 1102, 1-8.
Bursal, M. & Paznokas, L. (2006). Mathematics anxiety and preservice elementary teachers' confidence to teach mathematics and science. School Science and Mathematics, 106(4), 173-180. https://doi.org/10.1111/j.1949-8594.2006.tb18073.x
Bush, W. S. (1989). Mathematics anxiety in upper elementary school teachers. School Science and Mathematics, 89(6), 499-509.
Büyüköztürk, Ş., Kılıç-Çakmak, E; Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. & Demirel, F. (2013). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi
Byrd, P. G. (1982). A descriptive study of mathematics anxiety: Its nature and antecedents. (Doktora Tezi). https://www.proquest.com/docview/303215078?pq-origsite=gscholar&fromopenview=true sayfasından erişilmiştir.
Creswell, J. W. (2015). A concise introduction to mixed methods research. London: Sage
Çağırgan, D. & Soytürk, İ. (2021). The relationship between math anxiety, student engagement in mathematics and responsibilities towards learning among middle school students. Elementary Education Online, 20(1), 456–467. https://doi.org/10.17051/ilkonline.2021.01.040
Çatlıoğlu, H., Birgin, O., Coştu, S. & Gürbüz, R. (2009). The level of mathematics anxiety among pre-service elementary school teachers. Procedia Social and Behavioral Sciences, 1(1), 1578-1581. https://doi.org/10.1016/j.sbspro.2009.01.277
Denzin, N. K. (1989). The research act. New York: McGraw-Hill.
Denzin, N. K. & Lincoln, Y. (2008). The landscape of qualitative research. London: Sage.
Devine, A., Fawcett, K., Szucs, D. & Dowker, A. (2012). Gender differences in math sensitivity and relationship to mathematical performance while controlling exam anxiety. Behavioral and Brain Functions, 8(1), 33–41.
Doğan, H. (2018). Sınıf öğretmenlerinin matematik kaygı düzeylerinin bazı değişkenler açısından incelenmesi. https://tez.yok.gov.tr sayfasından erişilmiştir.
Dursun, Ş. & Dede, Y. (2004). Öğrencilerin matematikte başarısını etkileyen faktörler: Matematik öğretmenlerinin görüşleri bakımından. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 24(2), 217-230.
Ernest, P. (2000). Why teach mathematics? S. Bramall & J. White (Ed.), Why learn maths? içinde (s. 1- 14). London: Bedford Way.
Ernest, P. (2014). What is mathematics and why learn it? S. Brindley (Ed.), Masterclass in mathematics education içinde (s. 3-14). London: Bloomsbury.
Foley, A. E., Herts, J. B., Borgonovi, F., Guerriero, S., Levine, S. C. & Beilock, S. L. (2017). The Math anxiety-performance link: A global phenomenon. Current Directions in Psychological Science, 26(1), 52–58. https://doi.org/10.1177/0963721416672463
Furner, J. M. & Berman, B. T. (2003). Review of research: Math anxiety: Overcoming a major obstacle to the improvement of student math performance. Childhood Education, 79(3), 170–174. https://doi.org/10.1080/00094056.2003.10522220
Geist, E. (2010). The anti-anxiety curriculum: combating math anxiety in the classroom. Journal of Instructional Psychology, 37(1), 24-31.
Greenback, P. (2003). The role of values in educational research: The case for reflexivity. British Educational Research Journal, 29(6), 791-801.
Gresham, G. (2007). A study of mathematics anxiety in pre-service teachers. Early Childhood Education Journal, 35(2), 181–188. https://doi.org/10.1007/s10643-007-0174-7
Gresham, G. (2008). Mathematics anxiety and mathematics teacher efficacy in elementary pre-service teachers. Teaching Education, 19(3), 171–184. https://doi.org/10.1080/10476210802250133
Hacıömeroğlu, G. (2014). Elementary pre-service teachers’ mathematics anxiety and mathematics teaching anxiety. International Journal for Mathematics Teaching and Learning, 1-10.
Hadley, K. M. & Dorward, J. (2011). The relationship among elementary teachers’ mathematics anxiety, mathematics instructional practices, and student mathematics achievement. Journal of Curriculum and Instruction, 5(2), 27-44. https://doi:10.3776/joci.2011.v5n2p27-44
Hembree, R. (1990). The nature, effects, and relief of mathematics anxiety. Journal for Research in Mathematics Education, 21(1), 33–46.
Heslin, P. A. & Klehe, U. C. (2006). Self-efficacy. S. G. Rogelberg (Ed.), Encyclopedia of industrial/organizational psychology (c. 2) içinde (s. 705-708). London: Sage.
Hoffman, B. (2010). “I think I can, but I’m afraid to try”: The role of self-efficacy beliefs and mathematics anxiety in mathematics problem-solving efficiency. Learning and Individual Differences, 20(3), 276–283. https://doi.org/10.1016/j.lindif.2010.02.001
İlhan, M. & Öner-Sünkür, M. (2012). Matematik kaygısı ile olumlu ve olumsuz mükemmeliyetçiliğin matematik başarısını yordama gücü. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 8(1), 177–188.
Jackson, E. (2008). Mathematics anxiety in student teachers. Practitioner Research in Higher Education, 2(1), 36-42.
Jaggernauth, S. J. (2010). Mathematics anxiety and the primary school teacher: An exploratory study of the relationship between mathematics anxiety, mathematics teacher efficacy, and mathematics avoidance (Doktora Tezi). http://hdl.handle.net/2139/12548 sayfasından erişilmiştir.
Jenifer, J. B., Rozek, C. S., Levine, S. C. & Beilock, S. L. (2022). Effort(less) exam preparation: Math anxiety predicts the avoidance of effortful study strategies. Journal of Experimental Psychology: General. Advanced online publication. https://doi.org/10.1037/xge0001202
Karadeniz, İ. (2014). Kırsal kesimdeki ortaokul öğrencilerinin matematiğe ilişkin kaygıları ile matematik tutumları arasındaki ilişki. (Yüksek Lisans Tezi). https://tez.yok.gov.tr sayfasından erişilmiştir.
Kargar, M., Tarmizi, R. A. & Bayat, S. (2010). Relationship between mathematical thinking, mathematics anxiety and mathematics attitudes among university students. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 8, 537–542. https://doi.org/10.1016/j.sbspro.2010.12.074.
Karp, K. S. (1991). Elementary school teachers' attitudes toward mathematics: The impact on students' autonomous learning skills. School Science and Mathematics, 91(6), 265-270.
Kesici, Ş. & Erdoğan, A. (2009). Predicting college students’ mathematics anxiety by motivational beliefs and self-regulated learning strategies. College Student Journal, 43(2), 631–642. www.researchgate.net/publication/288516198 sayfasından erişilmiştir.
Kitsantas, A. & Zimmerman, B. J. (2009). College students’ homework and academic achievement: The mediating role of self-regulatory beliefs. Metacognition and Learning, 4(2), 97-110. https://doi.org/10.1007/s11409-008-9028-y
Klee, H. L., Buehl, M. M. & Miller, A. D. (2021). Strategies for alleviating students’ math anxiety: Control-value theory in practice. Theory into Practice, 61(1), 49–61. https://doi.org/10.1080/00405841.2021.1932157
Li, Q., Cho, H., Cosso, J. & Maeda, Y. (2021). Relations between students’ mathematics anxiety and motivation to learn mathematics: A meta-analysis. Educational Psychology Review, 33(3), 1017-1049.
Lincoln, Y. S. & Guba, E. G. (1985). Naturalistic inquiry. Newbury Park, CA: Sage Publications.
Luo, X., Wang, F. & Luo, Z. (2009). Investigation and analysis of mathematics anxiety in middle school students. Journal of Mathematics Education, 2(2), 12-19.
Luttenberger, S., Wimmer, S. & Paechter, M. (2018). Spotlight on math anxiety. Psychology Research and Behavior Management, 11, 311–322. https://doi.org/10.2147/PRBM.S14142
McAnallen, R. R. (2010). Examining maths anxiety in elementary classroom teachers. (Doktora Tezi). https://www.proquest.com/docview/883120559 sayfasından erişilmiştir.
Mutlu, Y. (2019). Math anxiety in students with and without math learning difficulties. International Electronic Journal of Elementary Education, 11(5), 471–475. https://doi.org/10.26822/iejee.2019553343
Neale, D. C. (1969). The role of attitudes in learning mathematics. National Council of Teachers of Mathematics, 16(8), 631–640.
Núñez-Peña, M. I., Suárez-Pellicioni, M. & Bono, R. (2013). Effects of math anxiety on student success in higher education. International Journal of Educational Research, 58, 36-43. https://doi.org/10.1016/j.ijer.2012.12.004
Nurlu, Ö. (2018). Sınıf öğretmenlerinin matematiğe ilişkin cinsiyet kalıp yargılarının belirlenmesi ve öğrencilere yansımalarının incelenmesi. (Doktora Tezi). https://tez.yok.gov.tr sayfasından erişilmiştir.
Ramirez, G., Shaw, S. T. & Maloney, E. A. (2018). Math anxiety: Past research, promising interventions, and a new interpretation framework. Educational Psychologist, 53(3), 145-164. https://doi.org/10.1080/00461520.2018.1447384
Schaeffer, M. W., Rozek, C. S., Maloney, E. A., Berkowitz, T., Levine, S. C. & Beilock, S. L. (2020). Elementary school teachers’ math anxiety and students’ math learning: A large-scale replication. Developmental Science, 24(4), 1-6. https://doi.org/10.1111/desc.13080
Seng, E. (2015). The influence of the pre-university students’ mathematics test anxiety and numerical anxiety on mathematical performance. International Education Studies, 8(11), 162–168.
Skaalvik, E. M., Federici, R. A. & Klassen, R. M. (2015). Mathematics achievement and self-efficacy: Relations with motivation for mathematics. International Journal of Educational Research, 72, 129–136. https://doi.org/10.1016/j.ijer.2015.06.008
Smith, S. (1997). Early childhood mathematics. Boston: Allyn & Bacon.
Song, J., Zuo, B. & Yan, L. (2016). Effects of gender stereotypes on performance in mathematics: a serial multivariable mediation model. Social Behavior and Personality: An International Journal, 44(6), 943-952.
Stuart, V. B. (2000). Math curse or math anxiety? National Council of Teachers of Mathematics, 6(5), 330-335.
Suren, N. & Kandemir, M. A. (2020). The effects of mathematics anxiety and motivation on students’ mathematics achievement. International Journal of Education in Mathematics, Science and Technology, 8(3), 190-218. https://doi.org/10.46328/IJEMST.V8I3.926
Şentürk, B. (2010). İlköğretim beşinci sınıf öğrencilerinin genel başarıları, matematik başarıları, matematik dersine yönelik tutumları ve matematik kaygıları arasındaki ilişki. (Yüksek Lisans Tezi). https://tez.yok.gov.tr sayfasından erişilmiştir.
Taylor, S. R. (2017). Successful teacher practices for reducing math anxiety in secondary students. (Yüksek Lisans Tezi). https://www.cn.edu/libraries/tiny_mce/tiny_mce/plugins/filemanager/files/ Dissertations/Dissertations2017/Stephanie_Taylor.pdf sayfasından erişilmiştir.
Tobias, S. (1978). Overcoming math anxiety. New York: W.W. Norton & Co. Inc.
Trice, A. D. & Ogden, E. D. (1986). Correlates of mathematics anxiety in first-year elementary school teachers. Educational Research Quarterly, 11(3), 2-4.
Usher, E. L. & Pajares, F. (2008). Sources of self-efficacy in school: Critical review of the literature and future directions. Review of Educational Research, 78(4), 751-796. https://doi.org/10.3102/0034654308321456
Uusimaki, L. & Nason, R. (2004). Causes underlying pre-service teachers’ negative beliefs and anxieties about mathematics. Proceedings of the 28th Conference of the International Group for the Psychology of Mathematics Education, 4, içinde (s. 369-376).
Üldaş, İ. (2005). Öğretmen ve öğretmen adaylarına yönelik matematik kaygı ölçeği (MKÖ-Ö)’nin geliştirilmesi ve matematik kaygısına ilişkin bir değerlendirme. (Doktora Tezi). https://tez.yok.gov.tr sayfasından erişilmiştir.
Vinson, B. M. (2001). A comparison of preservice teachers' mathematics anxiety before and after a methods class emphasizing manipulatives. Early Childhood Education Journal, 29, 89-94. https://doi.org/10.1023/A:1012568711257
Wigfield, A. & Meece, J. L. (1988). Math anxiety in elementary and secondary school students. Journal of Educational Psychology, 80(2), 210–216. https://doi.org/10.1037/0022-0663.80.2.210
Yavuz, S. (2019). Sınıf öğretmenlerinin matematik derslerindeki kaygı düzeyleri ve öğrencilerin matematik kaygı düzeyleriyle ilişkisi. (Yüksek Lisans Tezi). https://tez.yok.gov.tr sayfasından erişilmiştir.
Yenilmez, K., Girginer, N. & Uzun, Ö. (2007). Mathematics anxiety and attitude level of students of the faculty of economics and business administrator; The Turkey model. International Mathematical Forum, 2(41), 1997-2021.
Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2013). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin.
Yıldırım, K. (2013). Sınıf öğretmenlerinin matematik kaygı düzeylerinin incelenmesi. (Yüksek Lisans Tezi). https://tez.yok.gov.tr sayfasından erişilmiştir.
Yıldırım, K. & Gürbüz, R. (2017). Öğretmenlere yönelik matematik kaygı ölçeği geliştirme çalışması. Eğitimde Kuram ve Uygulama, 13(3), 392-410. https://doi.org/10.17244/eku.331901
Yüksel-Şahin, F. (2008). Mathematics anxiety among 4th and 5th grade Turkish elementary school students. International Electronic Journal of Mathematics Education, 3(3), 179-192.
Zakaria, E. & Nordin, N. M. (2008). The effects of mathematics anxiety on matriculation students as related to motivation and achievement. Eurasia Journal of Mathematics, Science and Technology Education, 4(1), 27-30.