TÜRK-YUNAN MÜBADELESİNİN TÜRK - YUNAN DIŞ POLITIKASI BAĞLAMINDA İNCELENMESI

Dünyadaki savaş koşulları nedeniyle nüfus değişimi, 19. yüzyılda devletlerin sık sık başvurduğu bir uygulamaydı. Ulus devletler kuruluşları sırasında etnik gruplar arasındaki çatışmaları önlemek için bu politikaya başvururlardı. Birinci Dünya Savaşı'ndan sonra, çok etnisiteli karaktere sahip olan Osmanlı İmparatorluğu'nun çökmesi ve yeni Türk hükümetinin devlet kimliğini bir Türk ulus devleti olarak belirlemesi bu doğrultuda bir nüfus politikasını zorunlu kıldı. Ayrıca, Yunanistan'da pek çok Türk ve Müslüman, Yunan hükümeti tarafından Balkan savaşlarından beri uygulanan zorbalığa ve baskıya dayanan bir siyaset ile karşı karşıya idi. Bu şartlarda, Türkiye'nin Anadolu kesiminde yaşayan Rum halkının birçoğu ve Yunanistan’da Batı Trakya dışında yaşayan pek çok Türk karşılıklı olarak göç etmek zorundaydı. Bu göç sürecinin çerçevesi Türk ve Yunan hükümetlerinin yaptıkları anlaşmalar ile çizildi ve bu anlaşmalar dönemin uluslararası politikalarına uygundu.Bu çalışmada, Türkiye ile Yunanistan arasındaki bu nüfus değişimi analiz edilecek ve bu politikanın uluslararası ilişkiler ile ilgili bazı sonuçları tartışılacaktır.

ANALYSIS OF TURKISH-GREEK POPULATION EXCHANGE IN THE CONTEXT OF GREEK AND TURKISH FOREIGN POLICY

Due to war conditions in the world, population exchange was a broad application of the states in the 19th century. This policy had been applied by the nation states in order to avoid conflict between certain ethnic groups. After the First World War, the Ottoman Empire, which had multi-ethnic character, collapsed and the new Turkish government changed its state identity as a nation–state under the name of Turkey as a land of the Turks. Also, in Greece many Turks and Muslims were faced with a miserable life from conflict with the Greeks. In these conditions, many Rum and Greek people, who lived in the Anatolian part of the Turkey, were obligated to migrate to the Greek lands; Turks and Muslims also migrated from Greece to Turkey when the policies and agreements were applied by both the Turkish and Greek governments. In this study, this population exchange between Turkey and Greece will be analysed and certain results of this policy that relate to international relations will also be discussed.

___

  • Alexandrēs, A. (1983). The Greek Minority of Istanbul and Greek-Turkish Relations, 1918-1974. Center for Asia Minor studies
  • Ari, K. (1995). Büyük Mübadele, Tarih Vakfı Yurt Yayınları
  • Aydin, M. (1999). Determinants of Turkish foreign policy: Historical framework and traditional inputs. Middle Eastern Studies, 35(4), 152-186
  • Aydin, M., & Ifantis, K. (Eds.). (2004). Turkish-Greek relations: the security dilemma in the Aegean. Routledge
  • Biber Eray, T. (2015). 20. Yüzyılda Yunanistan’dan Türkiye’ye Türk Göçleri. XX-XXI. Yüzyılda Türk Dünyasında Sürgün ve Göç, İstanbul: Türk Kültürüne Hizmet Vakfı Yay, p.311
  • Bozdağlıoğlu, Y. (2014). Türk-Yunan Nüfus Mübadelesi Ve Sonuçları. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 180(180)
  • Çaycı, A. (1987, October) “Yunanistan’ın Anadolu macerası I”, H.Ü.Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Enstitüsü Dergisi, C.I, Sayı:1, (1-20), p.2
  • Değerli, E. S. (2015). Atatürk Dönemi Türk-Yunan Siyasi İlişkileri. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi,
  • Erdal, İ. (2014). Türk-Yunan Nüfus Mübadelesinde Gayrimübadil Olma Konusu Ve Mübadeleden İskat Yolları Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi 180-80
  • Gül, M. Lozan Barış Konferansı, I/I, P. 119. Mübadeleden Iskat (Çikma) Yollari. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 180(180)
  • Gül, M. (1972) Türkiye Dış Politikasında 50 Yıl Lozan (1922-1923),
  • Kara, B. (2005). Dramatik Bir Huzur Mücadelesi: Mübadele. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi,
  • Hale, W. (2012). Turkish Foreign Policy since 1774. Routledge
  • Karpat, K. H. (2010). Osmanlı'dan Günümüze Etnik Yapılanma Ve Göçler (Vol. 22). Timaş Yayınları.
  • Değerli, E. S. (2015). Atatürk Dönemi Türk-Yunan Siyasi İlişkileri. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi
  • Kösebalaban, H. (2011). Turkish Foreign Policy: Islam, Nationalism, And Globalization. Springer.
  • Macar, E. (2003) Cumhuriyet Döneminde İstanbul Rum Patrikhanesi, İstanbul
  • Mandaci, N. (2014). Ulus-Kurma Süreçleri Ve Nüfus Mübadeleleri: Dün–Bugün. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 180(180)
  • Sarınay, Y. (2000). “Türk-Yunan İlişkilerinde Mübadele Sorunu”, Atatürk 4. Uluslararası Kongresi (25-29 Ekim 1999 Türkistan-Kazakistan)
  • Sonyel, S. R. (2006). Gizli Belgelerle Lozan Konferansının perde arkası (Vol. 103). Türk Tarih Kurumu
  • Uzun, H. (2004). 1919-1950 Yillari Arasinda Türkiye-Yunanistan İlişkiler. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi
  • Veremis, Thanos (2004) “1922: Political Continuation And Realignment İn The Greek State”, Renee Hirston (Ed.), Crossing The Aegean: An Appraisal Of The 1923
  • Compulsory Population Exchange Between Greece And Turkey, New York Oxford, Berghahn Books
  • Zürcher, E. J., & Gönen, Y. S. (1999). Modernleşen Türkiye'nin tarihi. İletişim Yayınları