Manuel’in Yenilgisi ve Üçüncü Haçlı Seferi

Tarih araştırmaları için gerekli olan tarihi coğrafya ile ilgili ilmi çalışmalar yeterli düzeyde değildir. Özellikle Ortaçağ Anadolusu’nun tarihi coğrafyası üzerine yapılan ilmi faaliyetler neredeyse yok denilecek kadar azdır. Yaklaşık elli yıl boyunca Anadolu’nun hem eskiçağ hem de ortaçağdaki tarihi coğrafyasına dair araştırmalar yapan W. M. Ramsay’in çalışmaları bu alanda büyük öneme haizdir. W. M. Ramsay’in araştırmalarının üzerinden neredeyse bir asır geçmiş olmasına rağmen onun ortaya koyduğu çalışmalar Anadolu’nun tarihi coğrafyasını araştırmada kullanılacak eserlerin en önde gelenlerinden biridir. Bizans ve Türkiye Selçuklu devletleri arasında meydana gelen Myriokephalon Savaşının vuku bulduğu yere dair günümüzde yapılan araştırmalarda ciddi bir artış olduğu gözlenmektedir. W. M. Ramsay, Anadolu’nun tarihi coğrafyasına dair çalışma yapan ilk araştırmacılardan birisi olduğu gibi, Myriokephalon Savaşının yerine dair ilmi bilgiler ortaya koyan araştırmacıların arasında da ilk sıralarda yer almaktadır. Onun ortaya koyduğu bu eserler ilim dünyasında uzun yıllar kabul görmüş ve referans kaynağı olarak kabul edilmiştir. W. M. Ramsay, 1886 yılında konuyla ilgili yayımladığı ilk makalesinde Myriokephalon Savaşının Düzbel’de yapıldığını iddia etmiştir. 1895 yılında yayımladığı diğer bir makalesinde ise savaşın Eğirdir Gölünün kuzeydoğu ucunda yani Limnai (Eğirdir/Hoyran Gölü) ve Gondani (Kumdanlı) arasındaki bir coğrafyada meydana geldiğini iddia ederek savaşın vuku bulduğu yere dair önceki görüşünü değiştirmiştir. W. M. Ramsay, bu makalesinden sonra Limnai ve Gondani arasındaki bölgeyi Myriokephalon Savaşının yeri olarak zaman zaman eserlerinde tekrar dile getirmiştir. Ancak bizim burada üzerinde çalışma yaptığımız bu makalesine kadar onun daha önce iddia ettiği Düzbel görüşünden neden vazgeçip, savaşın yerini Eğirdir Gölünün kuzeydoğu ucuna taşıdığı hakkında açıklayıcı bilgiler vermediği görülmekteydi. Onun bu ilmi çalışması Myriokephalon Savaşının yeri ile ilgili yapılan tartışmalarda karşılaşılan pek çok soruya cevap verecek niteliktedir.

Anahtar Kelimeler:

Myriokephalon Savaşı, Miryokefalon Savaşı, Tzibritze Geçidi, Tarihi Coğrafya, Türkiye Selçuklu Devleti, Bizans İmparatorluğu

The Defeat of Manuel and The Third Crusade

The scientific studies related to the historical geography required for historical research are not sufficient. Especially the scientific activities on the historical geography of the Middle Ages are almost non-existent. The researches of W. M. Ramsay, who has been conducting research on the historical geography of Anatolia in both ancient and medieval times for nearly fifty years, are of great importance in this field. Although almost a century has passed since W. M. Ramsay's research, his work is one of the leading works to be used in researching the historical geography of Anatolia. A significant increase is observed in the researches on the place where the Battle of Myriokephalon took place between the Byzantine and Turkey Seljuk states. W. M. Ramsay is one of the first researchers to study the historical geography of Anatolia, and is one of the first researchers to present scientific knowledge about the place of the Battle of Myriokephalon. These works, which were put forward by W. M. Ramsay, have been accepted in the science world for many years and have been accepted as the reference source. W. M. Ramsay, in his first article published in 1886, claimed that the Battle of Myriokephalon was made in Düzbel. In another article which he published in 1895, he changed the previous view of the place where the war took place by claiming that the war occurred at the northeastern end of Egirdir Lake, ie between Limnai (Eğirdir/Hoyran Lake) and Gondani (Kumdanlı). After this article, W. M. Ramsay has repeated the area between Limnai and Gondani from time to time in his works as a place of the Battle of Myriokephalon. Only, until this article we were working on here, it was seen that why he did give up the Düzbel view, which he had previously claimed, and gave no explanatory information about the location of the war to the northeastern end of Lake Eğirdir. W. M. Ramsay's scientific work is capable of answering many questions encountered in the discussions about the place of the Battle of Myriokephalon.

Keywords:

Battle of Myriokephalon, Tzibritze Pass, Historical Geography, Turkey Seljuk State, Byzantine Empire,

PDF

___

Abû’l-Farac, Gregory. Abû’l-Farac Tarihi. Çev. Ömer Rıza Doğrul. Ankara: Türk Tarih Kurumu, 1987.
Ansbert. The Crusade of Frederick Barbarossa, The History of Expedition of the Emperor Frederick and Related Texts. Çev. G. A. Loud. Surrey: Ashgate Publishing Company, 2010.
Chroust, A., dü. Quellen zur Geschichte des Kreuzzuges Kaiser Friedrichs I. (Epistola de Morte Friderici İmperatoris). Cilt MGH SS rer. Germ. N.S. 5. Berolini: Monumenta Germaniae Historica, 1928.
Chroust, A., Quellen zur Geschichte des Kreuzzuges Kaiser Friedrichs I. (Historia Peregrinorum). Dü. A. Chroust. Cilt MGH SS rer. Germ. N.S. 5. Berolini: Monumenta Germaniae Historica, 1928.
Demir, Fatih. «Ortaçağ Anadolusu’nda Denizli ile Konya Arasındaki Askeri Yol Güzergâhları (XII. Yüzyıl).» (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Isparta: Süleyman Demirel Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2018.
«Dinar Haritası.» Erkân-ı Harbiye-i Umûmiye Matbaası, 1910-11.
Eskikurt, Adnan. «Roger de Hoveden ve Kardinal Boso’nun Myriokephalon Savaşı’na Dair Bahisleri.» Marmara Türkiyat Araştırmaları Dergisi 4.1 (2017): 33-35.
Güneş, Cüneyt. «X. Yüzyıldaki Bizans Taktikonlarına Göre Bizans-İslâm Güçlerinin İlk Karşılaşma Alanları: Kleisouralar ve Kleisouralardaki Askerî Taktiklere Dair.» History Studies Dergisi 10.8 (2018).
Niketas Khoniates. Historia. Dü. Immanuel Bekker. Bonn: Corpus Scriptorum Historiae Byzantinae, 1835.
Niketas Khoniates. Historia. Çev. Fikret Işıltan. Ankara: Türk Tarih Kurumu, 1995.
Ostrogorsky, Georg. Bizans Devleti Tarihi. Çev. Fikret Işıltan. Ankara: Türk Tarih Kurumu, 2015.
Pertz, Georgivs Heinricvs, dü. Magni presbyteri annales Reicherspergenses (Tageno’nun Günlüğü). Cilt MGH SS 17. Hannoverae: Monumenta Germaniae Historica, 1861.
Ramsay, W. M. Anadolu’nun Tarihi Coğrafyası. İstanbul: Milli Eğitim Basımevi, 1961.
Ramsay, W. M. «Manuel’in Türklere Karşı Seferi, 1176.» Çev. Arslan Durdu-Fatih Demir, Asia Minor Studies Dergisi 6, Sy. 12 (2018): 329-337.
Ramsay, W. M. Notes and Inscriptions from Asia Minor (III), Manuel’s Campaign Against The Turks, A.D. 1176. Cilt II, No II. Baltimore: The American Journal of Archaeology and of the History of the Fine Arts, 1886.
Ramsay, W. M. «Pisidia and the Lycaonian Frontier.» The Annual of the British School at Athens IX (1902/1903): 243-273.
Ramsay, W. M. «Preliminary Report to The Wilson Trustees on Exploration in Phrygia and Lycaonia.» Studies in the History and Art of the Eastern Provinces of the Roman Empire. Aberdeen: Aberdeen University, 1906. 235-238.
Ramsay, W. M. The Cities and Bishoprics of Phrygia: Being an Essay of the Local History of Phrygia from the Earliest Time to the Turkish Conquest. Cilt I, Part II. Oxford: Clarendon Press, 1897.
Ramsay, W. M. The Cities and Bishoprics of Phrygia: Being an Essay of the Local History of Phrygia from the Earliest Time to the Turkish Conquest. Cilt I. Oxford: Clarendon Press, 1985.
Ramsay, W. M. The Historical Geography of Asia Minor. London, 1890.
Roger de Hoveden (Benedict of Peterborough). Chronica Magistri Rogeri De Houedene (Gesta Regis Henrici Secundi Benedicti Abbatis). Dü. William Stubbs. Cilt II. London, 1869.
Roger de Hoveden. The Annals of Roger de Hoveden, Comprising The History of England and of Other Countries of Europe from A.D. 732 to A.D. 1201. Çev. Henry T. Riley. Cilt I. London, 1853.
Tomaschek, Wilhelm. Zur historischen Topographie von Kleinasien im Mittelalter. Cilt 124, Sy. VIII. Wien: Commission Bei F. Tempsky, 1891.

ISSN: 1301-2045
Başlangıç: 1996
Yayıncı: Ege Üniversitesi Türk Dünyası Araştırmaları Enstitüsü

Arşiv