İSKEÇE İLI AĞIZLARININ TEMEL ÖZELLIKLERI
İskeçe (Xanthi), Yunanistan’da Türk nüfusun yoğun bir şekilde yaşadığı illerden
biridir. Rumeli ağızlarının Doğu Rumeli ağızları içerisinde kabul edilen İskeçe ilinin
ağız özelliklerinin belirlenmesi doktora tezimizin konusunu oluşturmuştur. “İskeçe
İli Ağızları (İnceleme-Metinler-Dizin)” başlıklı tezimiz kapsamında İskeçe’nin merkezinden ve köylerinden derlemeler yapılmıştır. Elde edilen malzemeye dayanılarak
İskeçe ili ağızlarının ses, şekil ve cümle bilgisi özellikleri ortaya çıkarılmış; söz dizini
oluşturulmuştur.
Bu çalışmada; İskeçe ili hakkında bilgi verildikten sonra İskeçe ili ağızlarının
temel özellikleri üzerinde durulacaktır. Böylelikle İskeçe ili ağızlarının Anadolu ve
Rumeli ağızları içerisindeki yeri belirlenecektir. Ayrıca Kuzey (I. Bölge), Güney (II.
Bölge) ve Merkez (III. Bölge) olarak belirlediğimiz üç temel ağız bölgesinin ayırıcı
özellikleri, ağız bölgeleri haritasıyla desteklenerek anlatılacaktır.
___
- AHMED, Oktay (2012), “Makedonya Türk Ağızlarında İki Sesin Durumu Üzerine: “Ö”
Ünlüsü ve “H” Ünsüzü”, Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi, S 1/2,
s. 15-26.
- BURAN, Ahmet (1996), Anadolu Ağızlarında İsim Çekim (Hâl) Ekleri, Ankara, TDK
Yayınları.
- CİN, Turgay (2009), “Batı Trakya Türklerinin Hukuki Statüsü Sorunları veAvrupa Birliği”,
Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, C 11, S 1, İzmir, s. 147.
- ERCİLASUN, A. Bican. (1999), “Ağız Araştırmalarında Kullanılacak Transkripsiyon
İşaretleri”, Ağız Araştırmaları Bilgi Şöleni, Ankara, TDK Yayınları, s. 43-48.
- GÜLENSOY, Tuncer (1984), “Rumeli Ağızlarının Ses Bilgisi Üzerine Bir Deneme”, Türk
Dili Araştırmaları Yıllığı Belleten, Ankara, TDK Yayınları, s. 87-147.
- GÜLSEVİN, Gürer (1997), Eski Anadolu Türkçesinde Ekler, Ankara, TDK Yayınları.
- GÜLSEVİN, Gürer (2002), Uşak İli Ağızları, Ankara, TDK Yayınları.
- GÜLSEVİN, Gürer (2009), “Balkan Türkçesi Çerçevesinde Türk ve Balkan Dillerinin
Etkileşimi”, Turkish Studies, Volume 4/8, Fall 2009, s. 48-64.
- GÜLSEVİN, Gürer (2017), XVII. Yüzyıl Batı Rumeli Türkçesi Ağızları, Ankara, TDK
Yayınları.
- GÜNŞEN,Ahmet(2012), “BalkanTürkAğızlarınınTasnifleri ÜzerineBir Değerlendirme”,
Turkish Studies-International Periodical For the Languages, Literature and History
of Turkish or Turkic, Volume 7/4, Fall 2012, p. 111-129.
- HAZAI, György (1960), “Rumeli Ağızlarının Tarihi Üzerine”, Türk Dili Araştırmaları
Yıllığı-Belleten, s. 205-211.
- KARAHAN, Leylâ (1996), Anadolu Ağızlarının Sınıflandırılması,Ankara, TDK Yayınları.
- KORKMAZ, Zeynep (1999), “Anadolu ve Rumeli Ağızlarının Tarihî Devirlerle Bağlantısı
Üzerine”, Ağız Araştırmaları Bilgi Şöleni, 9 Mayıs 1997, Ankara, TDK Yayınları.
- KORKMAZ, Zeynep (2007), “Anadolu ve Rumeli Ağızlarının Dayandığı Temeller”,
TDAY Belleten, s. 87-110.
- MOLLOVA, Mefküre (1978), “Balkanlarda Merkez Bölgede Gakçı Ağızlar”, Güneydoğu
Avrupa Araştırmaları Dergisi, S: 6-7 (1977-78), İstanbul, s. 239-306.
- MOLLOVA, Mefküre (1999), “Balkanlar’daki Türk Ağızlarının Tasnifi”, Türk Dili
Araştırmaları Yıllığı Belleten 1996, Ankara, TDK Yayınları, s. 167-176.
- NÉMETH, Gyula (1983), “Bulgaristan Türk Ağızlarının Sınıflandırılması Üzerine”, Türk
Dili Araştırmaları Yıllığı Belleten 1980-1981, Ankara, TDK Yayınları, s. 113-167.
- SALİMEHMED, Naylen (2006), Bulgaristan Kırcaali İli ve Çevresi Türk Ağzı, Trakya
Üniversitesi Yüksek Lisans Tezi, Edirne.