FITRAT’IN HAYATI VE İLK DEVİR ÖZBEKÇEDEKİ DİL BİLGİSİ TERİMLERİNİN GÜNÜMÜZ ÖZBEK VE TÜRKİYE TÜRKÇESİNDEKİLERLE KARŞILAŞTIRILMASI

Fıtrat, Özbek Türklerinin yetiştirdiği yenilikçi devlet adamlığının yanında bilim, eğitim ve sanatla da yakından ilgilenmiştir. Fıtrat, bilim hayatı ve siyasi basamaklarda yükselişi yönüyle ele alındığında, onu soydaşı olduğu Ali Şir Nevai'ye benzetebiliriz. Özbekistan'da dil, terim ve imla konusunda önemli çalışmalar yapar. Eserlerini bu çalışmaların sonuçlarına göre her baskıda yeniler. Fıtrat, dil bilgisiyle ilgili eserlerinde günümüzdeki orandan daha fazla sayıda Türkçe kökenli terime yer vermiştir. Bu terimlerin büyük bir kısmı varlığını korumaktadır.

Anahtar Kelimeler:

Fıtrat, yenilikçi, dil, dil bilgisi, terim

PDF

___

Abdurrahmanov, G.A., Ş.Ş. Şaabdurrahmanov ve A.A. Hacıev 1975 Özbek Tili Grammatikası, Morfologia, Taşkent. Aliyev, Ahmed 1992 “Senin Nurlı Közinde Beht Okudım” Özbekisten Avazı, Taşkent, 1 Ocak. Avcı, Yusuf 1995 Fıtrat ve Dilciliği (G.Ü. Sosyal Bil. Enstitüsü, Basılmamış Doktora Tezi).
Baltabayev, Hamidullah 1992 Abdurrauf Fıtrat’ın Hayatı ve İcadı, Taşkent.
Fıtrat, Abdurrahim 1927a Sarf 5. Baskı, Taşkent. 1927b Nahiv 3. Baskı, Taşkent. 1927c “İmla Konferansı Münasebetiyle” Maarif ve Okutguçi, Taşkent. gökalp, Ziya 1990 Türkçülüğün Esasları, M.E.B. Yay., İstanbul.
Hatiboğlu, Vecihe 1969 Dilbilgisi Terimleri Sözlüğü, TDK yay., Ankara. Kasım, Bigeli 1 “Fıtrat” Sanat, Taşkent, S.12, S.10-13. Kerimov, Erik 1990 “Fıtrat’ın Hayatı ve İcadı Hakıda” Özbek Tili ve Edebiyatı, Taşkent S.6, S.13-16.
Fıtrat'ın Hayatı ve İlk Devir Özbekçedeki Gramer Terimlerinin... Korkmaz, Zeynep
Gramer Terimleri Sözlüğü, TDK yay., Ankara.
Kutlımuratova Muhabbet 1990 Özbek Tilşünaslıgı Tarihiden “Özbek Tili Edebiyatı” Taşkent S.3, S.57-60.
Naskali, Emine Gürsoy 1997 Türk DÜNYASI GRAMER TERİMLERİ KALVUZU TDK s.3, 60
Taymas, A. Battal 1964 “Türk Dünyasında Cedit Hareketi” Türk Kültürü, Ankara Nisan, S.119-125.
Zülfikar, Hamza 1991 Terim Sorunları ve Terim Yapma Yolları, TDK yay. Ankara