EDEBÎ ESERLERİN ŞEKİLLENMESİNDE DIŞ ETKİLER VE HOPHOPNAME ÖRNEĞİ

Karşılaştırmalı edebiyat en genel tanımı ile bir edebiyatın, edebî eserin öteki edebiyatlar ya da edebî eserlerle karşılaştırılmasıdır. Amaç ne olursa olsun bir karşılaştırmanın yapıldığı yerde mutlaka farklılıklar ya da benzerlikler söz konusu olacaktır. İşte bu benzerliklerin önemli bir kısmı karşılıklı etkilenişimin bir ürünüdür. XX. yüzyıl başları, Azerbaycan’da edebî alanda da çok sesli bir atmosferin yakalandığı bir dönemi ifade eder. Bu yeni oluşum sürecinde dış dünyadaki siyasi, iktisadi ve sosyo-kültürel gelişmeler de oldukça önemli rol oynamıştır. Nitekim bu dönemde kaleme alınan pek çok eserde söz konusu etkenlerin izlerini görmek mümkündür ki Mirza Ali Ekber Sabir’in şiirlerinin bir araya getirildiği “Hophopname” bunlardan biri olup pek çok yönü ile oldukça özel bir konuma sahiptir.

Anahtar Kelimeler:

Hophopname, Ali Ekber Sabir, karşılaştırmalı edebiyat

External Factors that Shape Literary Works and the Example of “Hophopname”

Comparative literature in its broadest sense is the comparison of the literatures or literary works. Whatever the scope and purpose of the study of comparison is there is bound to be differences or similarities. At this point a considerable number of similarities are the consequence of mutual interaction.The beginning of the 20th century in Azerbaijan marks the period in which different trends dominated the literature as well. Foreign political, economic and sociocultural events and developments in the world played an important part in this new formation process. As a matter of fact we can trace those influences in many of the works written during this period. “Hophopname”, the compilation of poems written by Mirza Ali Ekber Sabir, is one of such works; yet holds a special place due to a number of features

Keywords:

Hophopname, Ali Ekber Sabir, comparative literature,

PDF

___

AKPINAR, Yavuz (1994), Azerî Edebiyatı Araştırmaları, Dergâh, İstanbul, 1994.
EROL, Ali (2013), Hophopname’de Sosyal Tenkit (Sabir’in Meclisinde “On İki Kişi”),
Azerbaycan Kültür Derneği Yayınları, İzmir. EYİGÜN, Sabri (2005), “Edebiyat Ne Zaman ‘Politik’ Olabilir”, Çukurova Üniversitesi
HESENZÂDE), Azerbaycan Dövlet Neşriyatı, Bakı. MEMMEDQULUZÂDE, Celil (2004), Eserleri II, (Haz.: İsa HEBİBBEYLİ), Önder Neş- riyyat, Bakı. Mir Celâl (2004), Azerbaycan’da Edebî Mektebler, (Haz.: Tehsin MÜTELLİMOV), Ziya- Nurlan, Bakı. Mirze İbrahimov (1990), Mirze; XX. Esr Cenubi Azerbaycan Edebiyatında Demokratik
baycanı, 1905-1920, (Çev.: Nuray MERT), İstanbul, 1988. TALIBZADE, Abdulla Şaiq (1977), Eserleri IV, Azerbaycan Dövlet Neşr., Bakı. TALIBZÂDE, Kamal (1984), Azerbaycan Edebî Tenqidinin Tarixi (1800-1920-ci İller),
Maarif Neşr., Bakı. UYGUR, Erdoğan (2007), “Füyûzat ve Molla Nasreddin Dergilerinde Edebî Dil Tartışma
ları”, Modern Türklük Araştırmaları Dergisi, AÜ, C 4, S 4, Ankara, Aralık, s. 53-64. ÜLSEVER, R. Şeyda (2005), Karşılaştırmalı Edebiyat ve Edebî Çeviri, Eskişehir Osman
gazi Üniversitesi Basımevi, Eskişehir. WELLEK, Réne-Austın Varren (1993), Edebiyat Teorisi, (Çev.: Doç. Dr. Ömer Faruk HU
YUGÜZEL), Akademi Kitabevi, İzmir. XUDİYÉV, Nizami (1997), Azerbaycan Edebi Dili Tarixi, Yargıcı Ofset, Ankara. ZAMANOV, Abbas (1973), Sabir ve Müasirleri, Azerbaycan Dövlet Neşriyyatı, Bakı. ZAMANOV, Abbas (1982), Sabir Xatirelerde, Genclik, Bakı.